Экология министрлері «ӨКМ операторын» жеке бақылаған: Әлия Назарбаеваның компаниясына қатысты тың деректер айтылды

Пірімқұловтың айтуынша, Жанат Самат оған жеке дұшпандық көзқараста болған. Бұған дейін ол Экология министрлігіне қарасты «Қоршаған ортаны қорғау ақпараттық-талдау орталығы» ШЖҚ РМК-ны басқарды. Сол кезде, сотталушы айтқандай, ол Экология министрлері Мағзұм Мырзағалиев пен Серікқали Брекешевтің үстінен өкілеттіктерін асыра пайдаланды деп, қызметтік тексеруді сұрап, бірнеше рет хат жолдаған.

“Ол ақпан айынан сәуір айына дейін ӨКМ-ды басқарды. Осы 2,5 ай ішінде Антикорға ешнәрсемен расталмаған бірнеше әдейі жалған мәлімдемелер жазып үлгерді. Менің министрлер Мирғзағалиев пен Брекешевке Антикор қызметкерлерін қатыстыра отырып, толыққанды тексеру жүргізілген жоқ. Самат Жанат содан соң маған жала жабуға көшті”, -, деді ол.

«ӨКМ Операторы» мен экология министрлерінің инвестициялық саясаты

Айта кетейік, Ахметжан Пірімқұловтың тұтқындалуына ӨКМ Операторының инвестициялық саясаты себеп болған. Айыптау тарапының айтуынша, компания қызметкерлері бұл құжатты бастапқыда жоғары бағаға дайындаған.

Экс-вице-министр, тергеушілердің айтуынша, шығынның негізделуін қасақана тексермеген және инвестициялық саясатқа, қылмыс жасауға кедергілерді жоюға қатысты құжаттарға қол қойған. Осылайша, «ӨКМ Операторының» басшысы Медет Құрманғалиев Пірімқұловты өзінің сыбайласына айналдырды.

Бұрынғы шенеунік Экология министрлігі инвестициялық саясатты тек экологиялық заңнаманың сақталуына қарай қарастыратынын, ал ұсынылған цифрлардың дұрыстығына ӨКМ Операторының өзі жауапты екенін түсіндірді.

Пірімқұлов сонымен қатар «ӨКМ Операторына» қатысты барлық сұрақтарды министрмен келіскенін айтты. Жауапкер Әлия Назарбаевамен байланысы бар компанияның ісі қоршаған ортаны қорғау министрі болған Мирзағалиевтің (2019-2021) және Брекешевтің (2021-2023) жеке бақылауында болғанын айтады. Айтпақшы, министрліктің бұрынғы басшылары да, экс-президенттің кенже қызы өкілдік ететін компанияның қожайыны да сотқа ешқашан шақырылмаған.

“Құрметті сот, өз міндетін атқаратын мемлекеттік қызметкер ретінде мен әрбір маманға басшылық ете алмайтынымды түсініңіз. Әркімнің өз жұмысы бар. Тергеу изоляторында жүргенде 123 мыңға жуық утильалымның кәдеге жаратылмағанын білдім.

Өзімнің қызметтік міндеттеріме сәйкес мен барлық мәселелерді министрмен келісіп отырдым, «ӨКМ Оператор» ЖШС-нің қызметінде де ерекшелік болған жоқ. Жалпы, министрлер Мирзағалиев пен Брекешев «ӨКМ Операторына» қатысты барлық мәселелерді бақылауда ұстады. Мен министрге жалпы «ӨКМ Операторының» жұмысы туралы да, әр мәселе бойынша жеке-жеке есеп бердім, — деп түсіндірді Пірімқұлов.

Еске салайық, Ulysmedia.kz сайты осы атышулы процестің хронологиясында Экология министрлігінде «ӨКМ Операторына» «кезектен тыс» қызмет көрсетілгенін айтқан куәгерлердің уәждерін келтірген болатын. Шақырылған шенеуніктердің бірі Ахметжан Пірімқұловтың өз қызметкерлеріне компанияның инвестициялық саясатын белгіленген мерзімнен әлдеқайда жылдамырақ үйлестіруді тапсырғанын айтты. Сотталушы бұл ақпаратты да жоққа шығаруды ұйғарды.

Мәселен, Пірімқұлов инвестициялық саясат бойынша өзі қол қойған бес құжаттың төртеуін, керісінше, белгіленген мерзімін бұзып, келісілгенін, яғни 10 күннен астам уақыт кеткенін түсіндірді.

“Осы 5 инвестициялық саясатты қарастыратын болсақ, орташа қарау мерзімі 12 күнді құрайды. Айыптаушы тарап қылмыстық іс материалдарын елемейді. Маған айып ретінде тағылған бес инвестициялық саясаттың төртеуін бұздық”, — деп қосты бұрынғы шенеунік.

Қорытындылай келе, Пірімқұлов өзіне тағылған айыптардың барлығын «тергеу болжамы» деп атап, соттан оны ақтауды сұрады.

Сотталушылар қандай күдікке ілінген?

Еске салайық, РОП Операторының аты шулы ісіне қатысты тергеу өткен жылы басталған болатын. Одан кейін бұрынғы экология вице-министрі Ахметжан Пірімқұлов, «ӨКМ Операторы» ЖШС басқарма төрағасы Медет Құмарғалиев, бас директор Светлана Коротченко және қаржы директоры Рустам Темірбек тергеу изоляторына жіберілді.

Оларға қандай айып тағылды?

Алты қоқыс жағу зауытын салу үшін жеке ұйымды заңсыз қаржыландыру арқылы кәдеге жарату төлемі түрінде жиналған 180 млрд теңгені ұрлауды көздеген.

Тергеушілер ӨКМ Operator қызметкерлері инвестициялық саясат бағдарламасына қосымша шығындарды негізсіз енгізген деп есептейді. Соның ішінде Әлия Назарбаеваның компаниясы осы зауыттарға жұмсауды жоспарлаған 180 миллиард теңгені иеленген. Прокурор ӨКМ Операторының инвестициялық жобаларын «өткізген», сол арқылы қылмыс жасауға кедергілерді жойған Пірімқұлов екенін алға тартады.

Ulysmedia.kz Астана сотындағы оқиғаларды бақылауды жалғастыруда.