Соңғы жылдары Қазақстаннан 4,2 миллион адам кетті
Тәуелсіздік жылдары Қазақстаннан 4,2 миллион адам кетті. Бұл көрсеткіш Atameken Business арнасындағы «көзқарас» бағдарламасында көрсетілген.
Негізінен қазақстандықтар Еуропа елдеріне кетті — 4,1 млн. Оның 2,5 миллионы Ресейге қоныс аударды. Германияда бір миллионнан астам қандастарымыз тұрады. Қазақстаннан 225 мың адам Украинада, 70 мың Беларусь, 27 мың Грекияда, Чехияда сегіз мың және Польшада алты мың адам тұрады.
75 мың отандасымыз Азияға аттанды. Олардың көпшілігі Түркіменстанға кетеді — 20 мың. 13 мыңнан Израильге, Өзбекстанға және Қырғызстанға қоныс аударды. Жеті мың адам Түркияға қоныстанды.
50 мың адам Солтүстік Америкаға қоныс аударды. Оның 36 мыңы АҚШ-та, 13 мыңы Канадада. Бұрынғы қазақстандықтар да Африкада тұрады. Қазақстандықтардың ең үлкен диаспорасы Малиде орналасқан, оның саны екі мыңнан асады. Ливияда тағы мыңға жуық адам тұрады.
Қазақстандағы стратегиялық зерттеулер институтының халықаралық байланыстар жөніндегі сарапшысы Санат Көшкімбаевтың пікірінше, қоныс аударғысы келген адам ең әуелі жайлы орын іздейді. Мұнай бағасы қымбат болған жылдары да Қазақстан азаматтары өзге елдерге көшкен.
Қазақстан қоғамы өкілдері елден кетіп жатқан азаматтардың көбею себебін теңге девальвациясы мен елдің экономикалық және саяси өміріне қатысты жайсыз болжамдармен байланыстырады. Экономист Бейсембек Зиябеков мигранттардың көбеюінің басты себебі Қазақстан экономикасындағы жағдайдың нашарлауында деп санайды.
BBS-тің Қазақстандағы өкілі Бахадора Тәжібаева «Болашаққа сенімсіздік, экономикалық дағдарыс, теңгенің құнсыздануы – жұрттың елден кетуінің басты үш себебі осылар. Қазақстанға да дәл осы – экономикалық және саяси себептермен келмейді» дейді.
Керімсал Жұбатқанов, Қазақ-Орыс халықаралық университетінің доценті, тарих ғылымдарының кандидаты
