АҚШ пен Ресейде бүкіл әлемдегі ядролық қарудың 90%-дан астамы бар

0

Америка Құрама Штаттары мен Ресей осы жылдың басында ядролық оқтұмсықты жедел орналастыруды шамамен 50 данаға ұлғайтты. Бұл туралы 14 маусымда жарияланған Стокгольм халықаралық бейбітшілікті зерттеу институтының (SIPRI) есебінде айтылған.

Тоғыз ядролық держава — АҚШ, Ресей, Ұлыбритания, Франция, Қытай, Үндістан, Пәкістан, Израиль және Солтүстік Кореяда — 2021 жылдың басында шамамен 13 080 ядролық қаруы болды. Өткен жылдың басында бұл көрсеткіш 13,4 мың бірлік деңгейінде болды, деп есеп авторлары нақтылады.

Жалпы қысқартуға қарамастан, жедел күштерде орналастырылған ядролық қарудың болжамды саны былтырғы 3720-дан 3825-ке дейін өсті. Олардың 2 мыңға жуығы жоғары дайындық жағдайында болды. Олардың барлығы дерлік Ресейге немесе АҚШ-қа тиесілі болды, делінген хабарламада.

Ресей жердегі және теңіздегі құрлықтағы және теңіздегі құрлықаралық баллистикалық зымырандарды орналастыру арқылы өзінің жалпы әскери ядролық арсеналын 180-ге жуық оқтұмсыққа көбейтті.

«Жаһандық әскери арсеналдағы оқтұмсықтардың жалпы саны өсуде және бұл үрейлі белгі. Қырғи қабақ соғыстың аяғында жаһандық ядролық арсеналдарды қысқарту тенденциясы тоқтады», — деді Ханс Кристенсен, SIPRI Ядролық қарусыздану, қаруды бақылау және таратпау бағдарламасының ғылыми қызметкері.

SIPRI Ресей мен АҚШ-та әлемдегі ядролық қарудың 90 %-дан астамы бар деп мәлімдейді. Бұл елдерде ядролық оқтұмсықтарды, зымыран мен әуе кемелерін жеткізу жүйелерін, өндіріс орындарын ауыстыру және жаңарту бойынша қымбат бағдарламалар бар.

«Ресей де, Америка Құрама Штаттары да өздерінің ұлттық қауіпсіздік стратегияларында ядролық қаруға беретін маңыздылығын арттыратын сияқты», — деп қосты Кристенсен. SIPRI мәліметтері бойынша, Ұлыбритания өзінің арсеналын 180 бірліктен 260-ға дейін ұлғайтуды жоспарлап отыр; Қытай өзінің ядролық қаруын жаңартып, құрып жатыр.

Дәл осындай тенденция Үндістан мен Пәкістанда да байқалады. Солтүстік Кореяда 40-50 ядролық оқтұмсық болуы мүмкін. 2020 жылы ұйым КХДР ядролық қаруын 30-40 оқтұмсыққа бағалады.

 

Керімсал Жұбатқанов, Қазақ-Орыс халықаралық университетінің доценті, тарих ғылымдарының кандидаты