Қазақстан экономикасы үлкен қысымға ұшырайды  

Еліміздің Тұңғыш Президенті Нұрсұлтан Назарбаев «Самұрық-Қазына» ҰБҚ басқару кеңесінің отырысын өткізді, онда ол Қазақстан экономикасына қысым туралы айтты. Кездесу барысында отандық өндірушілерді пандемия кезінде қолдау шаралары және «Самұрық-Қазына» ҰБҚ-ны инвестициялық холдингке айналдыру мәселелері талқыланды.

«Біздің бүгінгі кездесуді өткізу шарттары өте қиын. Ірі елдер арасындағы бәсекелестік пен қарама-қайшылық күшейіп келеді. Қазақстан экономикасы үлкен қысымға ұшырайды. Сонымен қатар, бұл жаңа экономикалық модель құру үшін қажетті реформаларды жүргізу мүмкіндігі», — деді Елбасы.

Қорды трансформациялау туралы мәселені талқылау барысында Нұрсұлтан Назарбаев тиімсіз инвестицияларды азайтудың және оларды тиімдірек инвестициялармен алмастырудың маңыздылығын атап өтті.

«Біз қордың 2028 жылға дейінгі жаңартылған даму стратегиясында негізгі мақсаттарды анықтадық. Бастысы — «Самұрық-Қазына» қорының орта мерзімді перспективада жетекші егемендік қорларына ұқсас инвестициялық холдинг ретінде жаңа жұмыс форматына көшуі. Біз үшін қор портфелін географиясы мен активтердің салалары бойынша әртараптандыру маңызды. Біз тиімсіз инвестициялардан арылып, оларды тиімдірек инвестициялармен алмастыруымыз керек. Бұл қордан түсетін дивидендтердің өсуіне байланысты бюджет кірістерін ұлғайтуға мүмкіндік береді», — деді «Самұрық-Қазына» ҰБҚ басқару кеңесінің төрағасы.

Қазақстанның Тұңғыш Президенті сонымен қатар дағдарыс жағдайында үкімет отандық бизнесті қорғау үшін бұрын-соңды болмаған шаралар қабылдауға мәжбүр екенін баса айтты. «Төтенше жағдай кезінде халықты және бизнесті қолдау, экономикалық тұрақтылықты қолдау үшін дағдарысқа қарсы үш пакет шаралар қабылданды. Бірақ пандемия азайып жатқан жоқ. Оның екінші кезеңі болжанады. Мұндай жағдайларда, мен бұрын атап өткендей, біздің кәсіпкерлерді қолдау маңызды», — деді Елбасы.

«Самұрық-Қазына» АҚ басқарма төрағасы Ахметжан Есімовтің отандық тауар өндірушілерді қолдау шаралары туралы ақпаратын тыңдаған Нұрсұлтан Назарбаев кәсіпкерлік белсенділіктің күрт төмендеуі жағдайында квазимемлекеттік сектордың мемлекеттік тапсырыстары мен сатып алулары өндірістік кәсіпорындарға көмек көрсетудің тиімді шаралары болып жатқанын атап өтті.

«2018-2020 жылдар аралығында қорды сатып алудың 93 пайызы, яғни бір триллион теңгеден асатын 4200 позиция, бәсекелестік ортаға берілді. 23 мыңға жуық кәсіпкерлік субъектілері сатып алуға тікелей қол жеткізді. Сол кезеңде бір көзден сатып алу негіздері 60 пайызға қысқарды. Бұл 400 миллиард теңгеден астам сатып алу негізінде үнемдеуге әкелді. Бұл жұмысты жалғастыру керек», — деді қордың басқарма төрағасы.

Кездесу барысында «ҚазМұнайГаз ҰК» АҚ, «Қазақстан темір жолы ҰК» АҚ, «Қазатомөнеркәсіп ҰК» АҚ, «Қазақтелеком» АҚ, «Самұрық-Энерго» АҚ және «Эйр Астана»АҚ басшылығының есептері тыңдалды.

Қазақстанның Тұңғыш Президенті қордың даму стратегиясын іске асырудың тиімділігіне тоқталды, бұл оң динамиканы айтарлықтай тоқтап қалуға және қысқартуға жол бермей мүмкіндік берді.

«Барлық компаниялардың әлеуметтік тұрақтылықты сақтауы, қызметкерлеріне қамқорлық жасауы және стратегиялық маңызды салалардағы кәсіпорындардың тұрақты жұмысын қамтамасыз етуі маңызды. Өндірістік кадрларды мүмкіндігінше сақтау керек, бұл 300 мың адам және 340 компания. Импортқа тәуелділікті төмендету бойынша жұмыс жасалды.Қор мысалын қолдана отырып, біз отандық бизнесті қалай белсенді қолдау керектігін білдік», — деді Елбасы.

Нұрсұлтан Назарбаев қор ұсынған өзгерістер ұлттық байлық қорларын дамытудың әлемдік тәжірибесіне сәйкес келетіндігін атап өтті. Баспасөз қызметінің ақпаратына сәйкес, Қазақстанның Тұңғыш Президенті акционерлік қоғамның басқарма төрағасы Ахметжан Есімовтің даму стратегиясын жүзеге асырудағы тұлға қорының қызметіне оң баға берді.

Керімсал Жұбатқанов, Қазақ-Орыс халықаралық университетінің доценті, тарих ғылымдарының кандидаты