«Олай етпе, керек емес»: Bek Ai ұшқыштарының апат алдындағы сөзі жарияланды — Қазақстан жаңалықтары

Премьер-министрдің орынбасары Роман Скляр Алматы маңында апатқа ұшыраған Bek Air ұшағына қатысты оқиғалардың хронологиясын айтты, деп жазады Stan.kz ақпарат агенттігі. 

Сағат 07: 20: 41-де 140 жылдамдықпен экипаж алдыңғы қону қондырғыларын көтере бастады.

07:20:45 — ұшақтың ұшу-қону жолағынан 148 торап жылдамдығымен бөлінуі, бұл қол жеткізілген максималды жылдамдық.

Бөлінгеннен кейін әуе кемесі бірінші, сол жақта бес градус, содан кейін оң жақта 19 градус және сол жақта 15 градусқа қисая құлады.

Экипаж басқаруды қабылдамай ұшақты берілген ұшу траекториясында ұстауға тырысты.

Қолда бар ақпаратқа сүйене отырып, ұшқыш ұшқаннан 10 секундтан кейін қозғалтқыштың жұмыс режимін төмендетіп, рейсті тоқтатуға әрекет жасады.

Алайда 4-5 секундтан кейін қозғалтқыштың жұмыс режимі қайтадан 93-95 пайызға дейін көтеріліп, ұшу жалғасты.

Бұл әрекеттер авиациялық экипаждың келіссөздерімен және электр станциясының параметрлерін тіркеумен расталады.

Сағат 07:20:53-де ұшақтың оң жаққа қисая бастадыы, оған командир «бұл не?» деп жауап береді.

Сағат 07:20:54-те ұшқыш «білмеймін не екенін, стабилизатор, тежегішті бас» деді. Әрі қарайлексикаға сай емес сөздер айтылды.

Осы сөйлеммен қатар, ұшқыш қозғалтқышты басқару тұтқаларын газға ауыстырғаны айтылды.

Сағат 07:20:57-де экипаждың іс-әрекетіне реакция білдірген командир «керек емес, не істеп жатырсың?» дейді. Бұл жағдайда командир басқару тұтқаларын ұшу режимімен ауыстырып, «кеттік, кеттік» деп айқайлады. 

07:21:04 командир «шассиді алып таста» деп команда береді.

Кейіннен ұшақ ұшу-қону жолағына бірнеше рет тиді: алты рет құйрығымен, төрт рет негізгі қону құрылғысымен, бір рет қанатымен тиді.

Әуе кемесін сол жақ қауіпсіздік жолағына аудару арқылы ұшу-қону жолағының 38 шамы зақымдалған.

Бес метр биіктікте сағат 07:21:15-те шассиді тазарту басталды.

Одан әрі ұшақ ұшу-қону жолағынан тыс жерде қозғалумен фюзеляжға қонды.

Параметрлік және сөйлеу жазбаларын талдау нәтижелері бойынша ұшу кезінде ұшақтың құйрығына және ұшу-қону жолағының қанаттарының консоліне тигенге дейін, ұшақтың құрылымына нұқсан келуі, авиациялық жабдықтың істен шығуы және әуе кемелері мен қозғалтқыш жүйелерінің дұрыс жұмыс істемеуі анықталды.

2020 жылдың 10 қаңтарында ҚР премьер-министрінің орынбасары Роман Скляр ОКҚ-да өткен брифингте Алматыда ұшақтың апатқа ұшырау себебін жариялады.