НАСА алаяқ жеткізушілердің себебінен 700 миллион доллар жоғалтты
Алаяқтарға тап болу қаупі әрдайым бар — тіпті НАСА сарапшылары да олармен кездесті. Ал жалпы сомасы шамамен 700 миллион доллар шығынға ұшырады. Бұл ақашаларын қайтару мүмкін емес.
НАСА-да жұмыс істейтін инженерлердің үлкен қызметкерлері де, түрлі тестілер де, адвокаттардың қызметкерлері де көмектеспеді. Нəтижесінде жер серігінің орбитаға шығуда апаттар көп болды.
Sapa Profiles, Inc. (SPI) деген компания бар және Орегон штатында орналасқан, авиациялық алюминий мен оның бөліктерін өндірумен айналысады. Сондай-ақ, бұл компания Taурус ракеталарды ұшыруға қажет компоненттерді жасайды. Есіне салайық, 2009 және 2011 жылдары осы Таурус бірнеше спутниктерді орбитаға шығара алмады. Жер серіктері толығымен жойылды.
Содан кейін тергеу жүргізілді. Барлық проблема алюминий бөліктері болатыны анықталды, олар сапа сертификаттарына толығымен сәйкес келмеді. Sapa Profiles, Inc. (SPI) НАСА-мен келісім-шарт жасасуға арналған сертификаттар мен тест нәтижелерін жасады. Сонымен қатар, НАСА компания өнімдерінің сапасының кепілі болды, сондықтан АҚШ Қорғаныс министрлігінің атынан бірқатар келісім-шарттар жасалды.
Ғарыш агенттігінің ресурстары көрсетілген параметрлерге сәйкес келу үшін мүлдем барлық мәліметтерді тексеру үшін жеткіліксіз. Алаяқтар төмен сапалы өнімді ұсына отырып, мұны пайдаланды. Таурус ракеталары тек 10 рет іске қосылды. Олардың ішінде 3 сәтсіз ұшыру болды.
НАСA-ның ұшыру жөніндегі директоры Джим Норманның айтуынша, ғарыш агенттігі 700 миллионға жуық шығынға ұшырады және АҚШ-ның Қорғаныс министрлігіне 46 млн. доллар сомасында штрафты төледі.
Қазіргі уақытта тергеу амалдары жүргізілуде. Sapa Profiles, Inc. (SPI) компаниямен кез-келген мемлекеттік келісімшарттардан уақытша тоқтатылған. Сондай-ақ, тізімде басқа жеткізушілер де тексерілуде. НАСА-ға енді растау және сертификаттау жүйесін қайтадан жасау керек, ал бұл қосымша шығындар және уақыт.
Керімсал Жұбатқанов, тарих ғылымдарының кандидаты, Қазақ-Орыс Халықаралық Университетінің доценті.
