Екінші айда 42500 теңге алу үшін БЖТ төлеу керек пе? — Қазақстан жаңалықтары

Бейресми жұмыс істейтін қазақстандықтар 42500 теңге көлемінде әлеуметтік жәрдемақы алу үшін бірыңғай төлем жасады. Бұл «табыс салығы» бюджетке ай сайын төленуі керек. Республикалық кәсіпкерлікті қолдау орталығының басшысы Дмитрий Казанцев Tengrinews.kz тілшісіне апаттық режим аяқталғаннан кейін ресми емес адамдарға БЖТ-ны қаншалықты жиі және қашан төлеу қажет болатындығын түсіндірді, деп хабарлайды Stan.kz ақпарат агенттігі.

Сарапшының айтуынша, бірыңғай жиынтық төлемді жүзеге асыру кезінде есептерді ұсынудың қажеті жоқ, жеке кәсіпкерлікті ашып, басқа рәсімдерді орындау қажет емес. Казанцев қазақстандықтарға ай сайын БЖТ төлеуге тура келетінін атап өтті.

«БЖТ — бұл елдің бюджетіндегі салық. Ол кассалық есепшотсыз және жеке кәсіпкерлермен төленеді. Оны өзін-өзі жұмыспен қамтыған адамдар төлейді. Бұл толығымен ерікті төлем. Ол ай сайын төленеді. Егер сіз үш ай жұмыс істесеңіз, онда осы үш ай үшін БЖТ төлейсіз. Төртінші айда жұмысыңыз болмаса, БЖТ төлемейсіз. Сізге ешқандай сұрақтар туындамайды», — деп түсіндірді сарапшы онлайн конференция барысында Facebook-тегі Интерфакс-Қазақстан баспасөз орталығының парақшасында.

Казанцев сондай-ақ қазақстандықтарға төтенше жағдай кезінде БЖТ төлеу қажет емес екенін түсіндірді.

«Төтенше жағдай басталған кезде адамдар бұл төлемді алғаш рет «ресми емес қызметкер» мәртебесін рәсімдеу үшін төледі және 42500 теңге әлеуметтік төлемін алды. Сізге мәртебеңізді екі рет рәсімдеудің қажеті жоқ. Сіз төтенше жағдайға дейін кірістеріңіз үшін БЖТ төледіңіз екінші айда сіз бірыңғай жиынтық төлемді төлемейсіз, өйткені алдыңғы айда кірістеріңіз болмаған, бірақ сіз сонда да 42500 теңге аласыз», — деп түсіндірді салық маманы.

«Сіз БЖТ төлеген кезде бейресми түрде жұмыс істейтіндігіңізді растадыңыз және оның зардаптарын түсінуіңіз керек. Төтенше жағдай аяқталған кезде салық қызметі сізге тексеріс кезінде айлық кірісі бар ма деген сұрақтар қояды. Бірақ салық органдары оны қалай анықтайды және онымен қалай айналысады, мен әлі болжам жасай алмаймын», — деді сарапшы.

Бұған дейін мемлекеттік кірістер комитеті сізге бірыңғай жиынтық төлемді не үшін төлеу керек екенін түсіндірген болатын. Салық органының хабарлауынша, БЖТ адамдарға қызмет көрсететін немесе жеке фермерлік өнімдерін сататындарға арналған. Егер бұл үшін кәсіпкер жылына 2,96 миллион теңгеге дейін кіріс алса, онда ол бюджетке осындай төлем жасауы керек. Іс-шаралардың мысалдары:

— біржолғы жалға алу жұмысы (тұрмыстық техниканы жөндеу, сантехника және т.б.),
— жеке қызметтер (тәрбиешілер, күтушілер, медбикелер, тапсырыс бойынша тоқу),
— бағдарламалық жасақтаманы орнату қызметтері (ОЖ орнату, антивирустық және басқалар),
— жеке қосалқы учаскелерде өндірілген сүт, картоп және басқа өнімдерді сату,
— және басқа түрлері

БЖТ төлей алмайтындар:

— шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдар,
— сауда объектілері мен базарлар арқылы қызметті жүзеге асыратын тұлғалар,
— тұрғын үйді қоспағанда, мүлікті жалға беретін тұлғалар,
— жеке кәсіпкер ретінде тіркелген тұлғалар,
— жеке практиктер (адвокаттар, нотариустар, жеке сот орындаушылары және кәсіби медиаторлар).

«Төтенше жағдай кезінде бірыңғай жиынтық төлемді бірінші рет жасаған, өзін-өзі жұмыспен қамтыған адамдар ретінде анықталған, әлеуметтік қамсыздандыру жүйесіне кірген және төтенше жағдай аяқталғаннан кейін кәсіпкерлік табыс алған кезде, адамдар бұл мәртебені БЖТ төлеу арқылы растауды жалғастыруы керек», — деді мемлекеттік кірістер комитеті.

Бірыңғай жиынтық төлем елорда, республикалық және облыстық маңызы бар қалалар үшін 1 айлық есептік көрсеткіш, ал басқа елді мекендердің тұрғындары үшін 0,5 АЕК мөлшерінде белгіленеді.

БЖТ төлемдердің төрт міндетті түрін біріне біріктіреді: жеке табыс салығы, мемлекеттік әлеуметтік сақтандыру қорына төленетін әлеуметтік аударымдар, бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорына зейнетақы төлемдері, міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру қорына аударымдар.

Ресми емес жұмыспен қамтылғандарға төлемді енгізу оларға мынадай мүмкіндік берді:

— міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесіне қатысуға және медициналық мекемені таңдау құқығымен шектеусіз мөлшерде және кез келген бағыттағы медициналық қызметтерге қол жеткізуге;
— жинақтаушы зейнетақы жүйесіне қатысуға және жүйеде жұмыс өтіліне байланысты базалық зейнетақы төлемін алуға;
— мүгедектік, асыраушысынан айырылу, жүктілік және босану, баланы асырап алу, 1 жасқа дейінгі бала күтімі жағдайында әлеуметтік жәрдемақы алуға.