Аймақтарды дамыту – Президент стратегиясы бағыттарының бірі
Оған әлемнің 15 мемлекетінен, соның ішінде Ресей, Қытай, Түркия, Оңтүстік Корея, Үндістан елдерінен және республикамыздың іргелі 20 жоғары оқу орнынан арнайы келген ғалымдар мен сарапшылар қатысты.
Халықаралық деңгейдегі басқосудың басты мақсаты – Мемлекет басшысының ел аумақтарын дамытудағы тактикалық және стратегиялық шешімдерінің маңызы жөнінде жан-жақты ғылыми тұжырымдар мен ой-пікірлер өрбіту еді. Еліміздің тәуелсіз ел ретінде орнығу жолы оңай бола қоймағаны баршаға аян. Бұл жөнінде Президенттің «Қазақстан жолы» атты кітабында біраз мәселелер қозғалған. Соның бірі – ел аумақтарын дамытуға қатысты Елбасы тарапынан белгіленген бастамалар. Бұл ретте аймақтық даму мәселесі осы заманғы инфрақұрылымдар қалыптастыру қажеттілігімен байланыстырылғаны кең тынысты, кемел ойлы стратегиялық мақсаттан туындағаны айқын, – деді Елбасы кітапханасы директорының бірінші орынбасары, саяси ғылымдар докторы Әмірхан Рахымжанов. – Аймақтарда қалыпты өмір сүруге қажетті инфрақұрылымды дамыту тәуелсіздікке қол жеткізгеннен кейін көп кешікпей 1992 жылы қабылданған жас мемлекеттің тұңғыш стратегиясында, яғни Қазақстанның мемлекет ретінде қалыптасуы мен дамуының стратегиясында да Президент тарапынан көзделген болатын. Конференцияда сөз алған ғалымдар бұл мәселені де назардан тыс қалдырған жоқ.
Міне, осылайша тәуелсіздіктің елең-алаң шағынан бері аймақтарды дамыту ісі Елбасының ұдайы назарында болып келеді. Әсіресе бірінші кезекте көліктік-коммуникациялық құрылымдарды қалыптастыруда Мемлекет басшысы тарапынан сол тұста елдің Батыс өңіріндегі жағдайға көңіл бөлінгенін де конференцияға қатысушылар ұмыт қалдырған жоқ. Философия ғылымдарының докторы Алтай Тайжановтың айтуынша, Мемлекет басшысының тікелей қолдауының арқасында Ақтөбе еліміздің батысындағы ірі агломерациялық аймаққа айналып келеді. Мұндай мысалдар аз емес. Еліміздің барлық өңіріне Нұрсұлтан Әбішұлының тигізіп жүрген шапағаты мол деді ол одан әрі.
Мемлекет басшысы соңғы кезде ел аумақтарының экономикалық және әлеуметтік тұрғыдан дамуына тікелей қатысы бар қос бағдарламаның жүзеге асуына бастамашы болғаны белгілі. Оның алғашқысы «Нұрлы жол» бағдарламасы болса, кейінгісі «Президенттің бес әлеуметтік бастамасы» жобасы. Халықаралық конференцияға қатысушылар аталған қос маңызды құжат ел аумақтарының одан әрі дамуына жаңа серпін бергенін айтып берді. Соның ішінде Қытайдың Синьцзян қаржы экономикалық университетінің профессоры Ли Цзяньхун Қытайдағы «Бір белдеу – бір жол» жобасымен Қазақстандағы «Нұрлы жол» бағдарламалары арасында өзара тығыз үндестік пен ортақ мақсаттар бар екенін жеткізді.
Шетелдік ғалымның айтуынша, кейінгі кезде аталған жобалардың арқасында екі ел арасындағы кәсіпкерлік бағыттағы байланыстар өсе түсіпті. Мұның басты мысалдарының бірі – Қорғас, Ақтау порттары және «Батыс Еуропа – Батыс Қытай» автомобиль дәлізі. Қазақстан екі елге ортақ жобаны үнемі қолдап, оған қатысып келеді. Соңғы бес жыл ішінде өзара бірлескен жаңа жобалар мен қызметтердің нәтижесінде екі мемлекет 51 жаңа жобаны іске қосты. Оның ішінде жалпы сомасы 28 миллиард долларды құрайтын инвестициялық жобалар бар, дейді шетелдік профессор.
Конференцияға қатысқан отандық және шетелдік ғалымдар Қазақстан Президенті Н.Ә.Назарбаевтың аймақтық дамудың драйвері ретіндегі орны мен қызметі терең, жан-жақты әрі кешенді сипат алатыны жөнінде ортақ тоқтамға келді. Аталған стратегия аясы рухани жаңғыру мен қоғамдық сананы жаңғырту жөніндегі Елбасының сан қырлы бастамалары арқылы одан әрі тереңдей түсері анық.
Темір ҚҰСАЙЫН,
«Егемен Қазақстан»
АҚТӨБЕ