Әңгіме: Ғабиден Қожахмет | Ақынның шабыты
Бір кішкентай қаланың жалғыз ғана ақыны болыпты. Бір күні сол ақын 60-қа толған кезде, сол қаланың әкімі ақынына сый-сияпат көрсетеді. Жылы сөздерін арнайды. «Сіз біздің қаламыздың жалғыз ақынысыз, — дейді әкім ақынға. — 60 жасыңыз құтты болсын! Сізге әлі де толағай шығармашылық шабыттар тілеймін!»
Содан кейін біршама уақыт өтті. Бір күні осы қаладан шығатын газетке ақынның өлеңі басылып шығады. Әкім әлгі өлеңді оқып отырып, көңілі нілдей бұзылды. Оған ақынның шабыты қайтып қалған сияқты көрінді. Дереу ақынды өзіне алдыртты.
— Сіз біздің қаламыздың жалғыз ақынысыз, — деді әкім ақынға. — Мен қаланың халқы бір нәрседен таршылық көріп қалмау үшін үнемі жігіттерге тапсырма беріп отырамын. Бірақ біздің қаланың халқына өлең де керек. Ендеше, мен жұмысты жігіттермен бірдей сізден де талап етем. Неге сіздің шабытыңыз кеміп жүр? Біз сізге барлық жағдайды жасап қойған жоқпыз ба?
— Барлық жағдайды жасап қойғаныңыз рас, — деді ақын әкімге. — Бірақ сіз айтып отырған нәрселер ақынның шабытын тудырмайды.
— Ақынның шабытын енді не тудырады?
— Ақынның шабытын қыз, қыздар тудырады. Осы күні қыздар деген шабыт беруді қойды. Кей қыздарымыз шетелдіктердің бетіне қарап жымиятын әдет шығарды. Шетелдіктердің бетіне қарап жымиғаннан не шығады? Былдыр-былдыр, шүлдір-шүлдір деген сөз шығады. Шабытымның кеміп кетуіне осы қыздар кінәлі, — деді ақын.
— Мен — әкіммін! — деді әкім. — Әкім араласса, шешімін таппайтын мәселе деген болмайды. Біз бұл мәселені де қолға аламыз.
Сол күні әкім жігіттерін жинап алды.
— Қаламызда жалғыз ғана ақын бар, — деді әкім жігіттеріне. — Біз ол кісінің шабытының не жағдайда жүргеніне назар аудармайды екенбіз.
Жігіттер күңкілдей бастады:
— Ол кісіге тағы не керек боп қалды екен? Бар жағдайды жасап қойған жоқпыз ба?
Енді не дейді ол кісі бізге?
— Сіздер айтып отырған нәрселердің ешқайсысы ақынның шабытын тудырмайды екен, — деді әкім. — Ақынның шабытын тек қыз, қыздар тудырады екен. Сондықтан мекеме-мекемедегі қыздарға айтыңыздар. Ең сұлу, ең әдемі, жан-дүниесі бай, талғам таразысы биік қырық қыз іріктеліп алынсын. Сол қырық қыз ертеңнен бастап ақынды қоршалап жүретін болсын. Қызметіне барғанша, қызметінен қайтқанша. Барғанша, қайтқанша. Қоршалап. Қаумалап. Желпіп. Сыңғыр-сыңғыр күлкі. Әдемі жымиыс. Ертеңнен бастап сол қырық қыздың ортасында балпаң-балпаң басып келе жатқан ақынды көретін болайын. Ақын өзін бейне бір гүл жапқан даламен келе жатқандай сезінетін болсын.
Сол түні қаладағы барлық мекеменің шамы сөнбей тұрыпты деседі. Мекеменің бірінші басшы жігіттері: «Күн сайын қызметке барып, келемін дегенше, қырық қыздың қоршауында жүретін болсаң, мынау бір рақат дүние ғой. Өзге дүниенің бәрін тәрк еттім. Ендігі ғұмырымды
тек ақындыққа арнаймын», — деп өздері бір-бірінен жасырып өлең жазып отырыпты.
