Қызметті ұйымдастыру және технологиялық есептеу туралы қазақша

1. Кәсіпорындағы қолданыстағы ТҚК ұйымын талдау

Кәсіпорында тракторлар мен автомобильдерге техникалық қызмет көрсету мен жөндеудің жоспарлы-алдын алу жүйесі қабылданған, ол жылжымалы құрамның жұмысқа қабілетті жағдайын қамтамасыз ету үшін қажетті құралдардың, нормативтік-техникалық құжаттамалардың және орындаушылардың жиынтығын білдіреді. Осы жүйемен техникалық қызмет көрсету және жөндеу бойынша жоспарлы-алдын алу жұмыстарын жүргізу жолымен п/құрамның жұмысқа қабілетті жай-күйін қамтамасыз ету көзделеді.

«Заря» ӘКК тракторлық паркі әсер етудің мынадай түрлеріне ұшырайды: күнделікті техникалық қызмет көрсету (ЕТО), техникалық қызмет көрсетудің нөмірлік түрлері (ТО-1, ТО-2, ТО-3), ағымдағы жөндеу (ТР). Бұдан басқа, жыл сайын екі маусымдық техникалық қызмет көрсету (ТҚС) жүргізіледі.

ТҚК: машинаны жұмысқа жарамды күйде және тиісті түрде ұстап тұру; жұмыстың сенімділігін, үнемділігін, қозғалыс қауіпсіздігін қамтамасыз ету, қоршаған ортаны қорғау; техникалық жай-күй параметрлерінің нашарлау қарқындылығын, істен шығулар мен ақаулықтарды азайту, сондай-ақ оларды уақтылы жою мақсатында анықтау бойынша іс-шаралар кешені болып табылады.

Кәсіпорында техникалық қызмет көрсету пункті пайдаланылмайтындықтан, техникалық қызмет көрсетудің барлық түрлерін бригадалардың шеберханаларында және автогараждарда жүргізеді. Жөндеу шеберханасының қызметіне өзінің әлеуетін, сондай-ақ жөндеу шеберханасының әлеуетін (токарлық, ұсталық, слесарлық жұмыстар) пайдалана отырып, күрделі жөндеу жүргізу кезінде келеді.

ТҚК саны ай сайын жүгіру бойынша автомобильдер үшін, ал тракторлар үшін отын шығыны бойынша жоспарланады.

Ағымдағы жөндеуді орындау өтінімдерге сәйкес жөндеу шеберханасында жүргізіледі. Жөндеу шеберханасының жұмысы бір ауысымда жүзеге асырылады.

2. МТП техникалық қызмет көрсету мен жөндеудің жылдық Жоспары

Ауыл шаруашылығының машина-трактор паркін пайдалануды жақсарту машиналардың жеткілікті жұмыс қабілеттілігі мен жарамдылығын қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін техникалық қызмет көрсету мен жөндеудің ғылыми негізделген жүйесінің базасында ғана мүмкін болады.

МТП техникалық қызмет көрсету мен жөндеудің жылдық Жоспары ГОСТ 20793-86 сәйкес орындалады.

Тракторларға, комбайндарға және басқа да ауыл шаруашылығы машиналарына техникалық қызмет көрсету мен жөндеудің жылдық Жоспары шаруашылықта мыналарды анықтау үшін жасалады: шығындарды, мерзімді техникалық қызмет көрсету мен жөндеу жүргізуге, жұмыстың еңбек сыйымдылығын, жұмысшылардың қажетті санын, техникалық қызмет көрсету пункттері мен жөндеу шеберханаларына біркелкі тиеуді, қосалқы бөлшектер мен жөндеу материалдарына қажеттілікті.

Тракторларға техникалық қызмет көрсету және жөндеу жүргізудің жылдық Жоспары жылдың айларын құрайды. Оны жасау үшін қажет

— трактордың әрбір шаруашылық нөмірін айлар бойынша жүктеу (л.отын немесе у.э.га);

— күрделі жөндеуден немесе оны пайдаланғаннан бастап жоспарланған кезеңнің басында тракторды өндіру, сондай-ақ соңғы техникалық қызмет көрсету немесе жөндеу түрі мен күні (шаруашылықтан деректер алынады));

— трактордың әрбір маркасы үшін техникалық қызмет көрсету және жөндеу мерзімділігі (кг отынмен немесе у.э.га., бір литр отын).

Әрбір трактор мен комбайнды жоспарлы жүктеуді соңғы 2-3 жыл ішіндегі орташа нақты жұмыс бойынша (қажетті түзетумен) қабылдауға болады.

Тракторлар мен комбайндарды айлар бойынша тиеу тракторлардың механикаландырылған жұмыстарының жылдық көлемі бойынша анықталады. Осы мақсатта әр трактор үшін айлар бойынша өспелі қорытындымен отын шығысының егжей-тегжейлі жоспары жасалады. Отын шығынын нақты трактормен жасаған кезде ол орындайтын барлық жұмыстар таңдап алынады және тиісті бағанда отын шығыны анықталады. Егер бұл жұмыс бірнеше трактормен орындалса, онда отын шығынының санын алдын ала тракторлар санына бөлу керек. Отын шығынын жасағаннан кейін олар бойынша әрбір трактормен жекелеген айларда отын шығынын анықтау қиын емес. Бұл сандар жылдық жоспарға енгізіледі, олардың астында (бөлімінде) жоспарланған кезеңнің басындағы отын шығыны жазылады. Тракторлардың басқа маркалары бойынша отын шығыны сол сияқты толтырылады.

Тракторларға арналған мемлекеттік стандартпен пайдалану процесінде мынадай техникалық қызмет көрсету түрлері белгіленген

техникалық қызмет көрсету кезінде сыннан өткізу;

ауысым сайын техникалық қызмет көрсету (ЕТО);

бірінші техникалық қызмет көрсету (ТО-1);

екінші техникалық қызмет көрсету (ТО-2);

үшінші техникалық қызмет көрсету (ТО-3);

маусымдық техникалық қызмет көрсету (ТҚС);

ерекше пайдалану жағдайларында техникалық қызмет көрсету.

Тракторлардың барлық маркалары үшін мото-сағаттардағы мерзімділігі бірдей [15]: ТО-1 — 125 мото-сағат; ТО-2 — 500 мото-сағат, ТО-3 — 1000 мото-сағат, ағымдағы жөндеу – 2000 мото-сағат, күрделі жөндеу – 6000 мото-сағат. Ауыл шаруашылығы машиналары үшін ТО-1 – 60 мото-сағат; ТО-2 – 240 мото-сағат.

Маусымдық қызмет көрсету жылына екі рет – көктемгі — жазғы және күзгі – қысқы пайдалануға көшер алдында, кезекті техникалық қызмет көрсетумен үйлескен кезде жүргізіледі.

Техникалық қызмет көрсету мен жөндеудің жылдық жоспарының нысанын толтыруды оңайлату үшін трактордың әрбір маркасына қосымша кестені құрайды. Бұл ретте техникалық қызмет көрсету мен жөндеудің еселігін және олардың кезектесуін (сандар-техникалық қызмет көрсету нөмірлері, ТР-ағымдағы жөндеу, КЖ-күрделі жөндеу).