Дәлелді медицина туралы ұғым | Скачать Материал

0


РМҚК МАРАТ ОСПАНОВ АТЫНДАҒЫ БАТЫС ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТК МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ

СТУДЕНТТІҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫСЫ

Мамандығы: ___________________________________ ______
Пән: ___________________________________ ______________
Кафедра: ___________________________________ _________
Курс: ___________________________________ ____________
Топ: ___________________________________ ______________
Тақырыбы: ___________________________________ _______
Орындалу түрі: ___________________________________ ____

Орындаған: ____________________
Бағасы: _______________________
Қолы: _________________________

Ақтөбе, 2011 жыл

ЖОСПАРЫ:

* КІРІСПЕ.
Дәлелді медицина туралы ұғым.
* НЕГІЗГІ БӨЛІМ.
А) Дәлелді медицина мамандарының қоғамдық ұйымдары.
Ә) Біздің елдегі ДМ орталықтары.
* ҚОРЫТЫНДЫ.

Дәлелді медицина (ағыл.Evidence-based medicine-дәлелдерге негізделген медицина) — тек қана эффективтілігі мен қауіпсіздігі дәлелденген ақпараттарға сүйене отырып, профилактикалық, диагностикалық және емдік шараларды қолданатын медициналық практиканың бағыты, мұнда дәлелдер зерттеліп, салыстырылып, жалпыландырып, аурулардың қызығушылығына байланысты оларды жалпыландыру жүреді (Evidence Based Medicine Working Group, 1993).
ХХІ ғасырдың дәрігері пациентті емдеуге қатысты ақпараттар ағыны — мен күнделікті кездесіп отырады. Мысалы, ХХ ғасырдың екінші жар — тысындағы дәрігер өз тәжірибесінде басты антиботик ретінде тек пенцилиинді қол — дан — са, ал ХХІ ғасырдың дәрігері ан — ти — ботиктердің бірнеше түр — лерін таңдау мен пациентке тиімді көмек көрсету кезінде дұрыс клини — калық шешім қабылдауға ие. Қазіргі таңдағы ақпа — раттық кеңістік пациент — тің диагнозын анықтау мен емдеудің түрлі ұсыным — дарынан тұрады және сол ұсыным — дар — дың ішінен тиімдісін таңдау да дә — рі — герлерге қиындық ту — ғы — затыны да рас. Осыған орай, өткен ғасырдың 80-ші жылдары дәрігердің тәжірибелік қыз — метіне көмек көрсе — тетін клиникалық нұсқаулықтар мен клиникалық хаттамалар енгізіле бас — тал — ды. Бұл жерде клиникалық нұс — қаулықтардың ұсы — ным — дық сипатқа, ал клиникалық хат — тамалардың — реттестірушілік сипатқа ие екендігін ескерген жөн. Аталған құжаттардың тек дәрігерлерге ғана емес, аурухана мен емхана, сондай-ақ аталған ұйымдар менеджерлерінің бас — қарушылық қыз — метіне, дәрігер — лер — дің тиімді емдеу жүргізуі мен клиника дамуының басымдықтарына да кө — ме — гін тигізетіні сөзсіз.
Қазақстан Республикасында тұр — ғындарға медициналық қызмет көрсе — ту сапасын арттыру жөнінде жоспар — лы жұмыстар жүргізілуде. Қазақстан Республикасы Президентінің 2010 жылғы 29 қарашадағы №1113 Жарлы — ғымен бекітілген Қазақстан Респуб — ли — касының денсаулық сақтау саласын дамытудың 2011-2015 жылдарға ар — налған Салауатты Қазақстан бағ — дар — ламасы аясындағы денсаулық сақ — тауды реформалау бойынша іс-ша — ра — лар өткізу клиникалық нұсқаулықтар мен клиникалық хаттамаларды әзір — леу тәртібін белгілеп отыр. Соңғы 20 жылдағы медициналық қызмет көр — сету сапасы ұғымы едәуір өзгеріске ұшырады. Медициналық көмектің жақ — саруы дегенге жалпы көзқарас осы қызметті көрсететін ұжым дең — гейінен адамдар командасы деңгейіне дейін, жалпылық деңгейінен жалқы — лық дең — гейіне дейінгі қарқынды даму бағы — тына айналды. Алғаш рет кли — никалық нұсқаулық туралы 2000 жыл — дың қараша айында ҚР Ден — сау — лық сақтау министрлігі Сарапта — ма — лық кеңесінің мәжілісінде сөз болды. Сол мәжілісте сарапшылар Қазақ — станда да алдыңғы қатарлы елдердің тәжірибелеріне негізделген клиника — лық нұсқаулықтарды да әзірлеу қа — жет — тілігі туралы сөз қоз — ғады. Дәлелді медицина қағидалары тұрғысында сырқаттарды диагностикалау, емдеу және сауықтыру бойынша ұзақ мерзімді клиникалық нұсқаулық — тарды қалыптастыруда ішкі аурулар — ды, балалар ауруларын, акушериялық және гинекологиялық аурулар, хирур — гия — лық ауруларды қамтыған назологиялар таңдалды. Дәлелді медицина — әрбір науқасты тексеру мен емдеуде қазіргі заманғы жетістіктерді қолдана отырып, халықаралық және отандық стандарттар талаптарын мүл — тіксіз орындау. Сондай-ақ қазіргі кезде жан-жақты ақпараттандыру мен компьютерлік технология дамуының негізінде интеграциялар жүруде. Осы орайда, Қазақстан Республикасын — дағы меди — циналық қызмет сапасын арт — ты — руда медициналық тәжірибеге дәлелді ме — дицинаны енгізу басым б — а — ғыттар — дың бірі болып табылады. Бұл бағытта дәрігерлерді, ғылыми қыз — мет — керлері, жоо оқытушыларын, кли — никалық ор — динаторлар мен студенттерді дәлел — ді медицина қағида — лары бойынша оқыту жүйелі түрде жүргізілуде. Жал — пы алғанда денсау — лық сақтау сапа — сындағы қордаланған мәселелерді түрлі елдердің медици — налық көмек сапасын басқару жүйе — сінде қалып — тасқан тәжірибені қолда — нып шешу халықаралық кеңесшілер — дің күшімен зерделенуде.
Клиникалық нұсқаулық — тәжір — бие — лі дәрігерге белгілі клиникалық жағ — дайларға медициналық көмек көр — сету кезінде шешім қабылдауға жәр — дем — десетін жүйелі түрде әзірленіп отыратын ереже. Нұсқаулық та хаттама секілді алгоритмдерге негізделеді, бірақ араласулардың әрбір кезеңін толық баяндамайды. Нұсқаулықты әзір — леуге барынша көп уақыт жұм — сал — ғанымен, ол іргелі зерттеу болып табылады. Әзірленетін нұсқаулықтар — дың басты талабы — дерек көздеріне сілтемелер көрсетілген нақты ұсы — нымдардың дәлелділік деңгейі. Кли — никалық нұсқаулықтағы әрбір арнайы алынған ұсыным қолда бар сенімді дәлелдерге негізделуі тиіс. Клини — калық нұсқаулықтарды әзірлеу мақ — саты — дәлелді медицина қағидала — ры — на негізделген медициналық көмек көрсету үдерістерін стандарттау. Кли — ни — калық нұсқаулықтардың негізгі міндеттері:
:: Клиникалық тәжірибелерге қа — зіргі заманғы ғылыми мәліметтерге негізделген стандарттарды енгізу;
:: Шешім қабылдау барысын же — ңілдету;
:: Жұмыс сапасы мен кәсібилік деңгейді бағалауға қызмет ететін негіз болу;
:: Денсаулық сақтаудағы шығын — дардың тиімділігін арттыру;
:: Клиницистердің күнделікті қыз — меті денсаулық сақтау органдары басшыларынан өз қызметіне деген асқан жауапкершілікті талап етеді. Бұл бір жағынан тұрғындарға жаппай қызмет көрсету сапасын арттырумен қатар, клиникалық диагноз шешімін қабылдауға да барынша ықпалды.
Клиникалық нұсқаулық пен кли — ни — калық хаттама пациенттерге меди — ци — налық көмeк көрсетуде жалпы та — ныл — ған әдіснамалық құрал және қа — зіргі заманғы ең таңдаулы мәлімет — терді пайдалана отырып әзірленеді, содан кейін заңнамалық тәртіпте бекітіледі. Хаттамалар Денсаулық сақтау министрілігінде талқылаудан өтіп, бұйрықпен бекемделеді. Біз жоғарыда құжаттардағы ақпараттардың мәлі — ме — ті пациенттерді емдеуде тәжірибеле — нуші дәрігерлерге ең қауіпсіз және шығыны аз емдеу әдісі болып та — бы — латынын айтқан болатынбыз. Клини — калық хаттама мен клиникалық нұс — қаулық клиникаға жаңа келген жас дәрігердің пациентті емдеудегі баға — сыз құнды көмекшісіне айналды. Сондай-ақ, тәжірибелі дәрігерлердің де үздіксіз кәсіби білім беруде сенімді ақпарат көзі болады және қарастыру мен толықтыру қажет болған жағ — дайларда жаңартылып отырады. Осы жағдайда нұсқаулық немесе хаттама күнделікті клиникалық тәжірибеден туындайтын нақты клиникалық сұ — … жалғасы