Жігіт сұлтаны сценарий
Тәрбие сағатының тақырыбы: Жігіттің сұлтаны кім?" саралаңыз Мақсаты: Оқушыларға халқымыздың ғасырлар бойы келе жатқан әдет- ғұрып, салт- дәстүрін, ата- баба дәстүрін құрметтеуді үйрету, Отанды сүюге, Ата мекеніне деген сүйіспеншілігін арттыру. Байқау шарты: «Жеті атасын білген ұл, жеті рулы елді біледі». (Өзін таныстыру.) «Жігітке жеті өнерде аз». (Өз өнерін көрсету, ән, күй, би, көрініс және т.б.) Үй жұмысы. (Өзінің қолынан істеген бұйымын әкеліп, жасалу технологиясын түсіндіру.) «Батамен ел көгерер, жаңбырмен жер көгерер». (Бата беру.) Қойылатын талаптар: Ұлттық киім. Сахна мәдениеті. Сөйлеу мәдениеті, өз ойын ұтымды жеткізе білу. 1-бастаушы: Құрметті қауым! Сіздерді “Жігіт сұлтаны” сайысын тамашалауға шақырамыз. 2-жүргізуші: Береке де осында, Мереке де осында. Болып жатыр той-думан Қырандардың қосында. 1-жүргізуші: Асқақтаған ән дайын, Күмбірлеген күй дайын. Ал, кәнекей, қырандар! Босқа қарап тұрмаңдар! Бастап жігіт өнерін, алыстарға самғаңдар 2-жүргізуші: Құрметті көрермен қауым! Енді сайысқа түсетін жігіттерді қол шапалақтап, қошаметтеп ортаға шақырайық. 1-жүргізуші: Сайысқа қатысушы жігіттер көпшілікпен сәлемдесіп, өздерін таныстырады. Жігіт сұлтанының бойында қандай қасиеттер болуы керек деп ойлайсың деген сұраққа жауап береді 2-жүргізуші: Ей жігіттер! Сендерге артар міндет көп. Көтер биік ата салтын құрметтеп Ақтай білсең ата-баба үмітін Әрбір сөзі – тәлімі мол бір мектеп. Сұрақтар: Нөмірленген асықтардағы сұрақтарға жауап беру. №1 асық. Төрт түлік мал пірінің аталуы қалай? 1. Түйе – Ойсылқара 2. Жылқы – Қамбар ата 3. Қой – Шопан ата 4. Ешкі – Шек-Шек ата 5. Сиыр – Зеңгі баба №2 асық. Қазақша ай аттарының аталуын айту керек. 1. Қаңтар 7. Шілде 2. Ақпан 8. Тамыз 3. Наурыз 9. Қыркүйек 4. Сәуір 10. Қазан 5. Мамыр 11. Қараша 6. Маусым 12. Желтоқсан №3 асық. Төрт түлік мал төлдерінің аталуы қандай? 1. Жылқы - құлын 2. Сиыр - бұзау 3. Қой – қозы 4. Ешкі – лақ №4 асық. Жыртқыш құстардың атын ата. Бүркіт, лашын, қыран, қырғи. №5 асық. Қазақ халқының салт-дәстүр, той-томалақтарын атап шық, біреуін түсіндір. Бесікке салу, қырқынан шығару, тұсау кесер, сүндетке отырғызу, беташар, көкпар, той бастар. №6 асық. Аттың ер-тұмандарына нелер жатады? Жүген, ішкілік, тоқым, ер, үзеңгі, аткөрпе, тартпа, қамшы. 1-жүргізуші: Әділ қазылар алқасы жігіттердің ұпайын шығарғанша кезекті әнге берейік. (Ән орындалады) 2-жүргізуші: Қыран-бүркіт көтерер ердің нарқын, Қыран жігіт асырар елдің даңқын!- демекші, енді жігіттерміздің өнерін тамашалайық. (Әрқайсысы өз өнерін көрсетеді) 1-жүргізуші: Ат өнері білінбес, Бәйгеге түсіп жарыспай. Ер өнері білінбес, Қоян қолтық алыспай, - демекші, енді жігіттеріміздің спорттық жарыстардағы өнерлерін көрейік. 1. Салмақ тасын көтеру. 2. Мойын арқан тартпақ. 3. Білек күшін сынау. 2-жүргізуші: Жігіттер, жаман істі кәсіп етпе, Досыңды бірге жүрген басып өтпе, Басыңа әлдеқандай іс түскенде. Келесі кезекті тағы да әнге берейік. (Ән орындалады) 1-жүргізуші: Жылдар-жылдар тарихтың мол беттері, Сен әкелген жақсылықтар көп тегі. Көңіліңді шат сезімге баурайды, Халқымыздың бүгіні мен өткені. (Тарихи тұлғалар, ескі ұғымдар туралы сұрақтарға жауапберу) Сұрақтар: Асықтар арқылы жауап береді. №1 асық. Үш ұғым туралы сұрақтар 1. Үш жүз: Ұлы, Орта, Кіші 2. Үш арсыз: Ұйқы, тамақ, күлкі 3. Үш даусыз: Мінез, кәрілік, ажал №2 асық. Жеті атаны талдап беру. Ата, әке, бала, немере, шөбере, шөпшек, немене. №3 асық. Ұлттық ойындардың түрлерін атап шық. Ақсүйек, асау үйрету, арқан тарту, тымпи, сақина салу т.б. Жүргізуші: “Жеті атасын білмеген жетесіз” – деп халқымыз айтпақшы, кешіміздің соңында біздің қыран жігіттеріміз өздерінің жеті аталарын атап, дастарханымызға бата берсін! (Сайыс соңы концерттік бағдарламаға ұласады)