Жыл сайын республикалық бюджеттен Парламенттің жұмысына миллиардтаған теңге бөлінеді. Бұл қаржыға депутаттардың айлық жалақысы ғана емес, олардың көмекшілері, әкімшілік аппараты, қызметтік көліктері мен іссапар шығындары да кіреді. Мемлекет тарапынан мұндай ауқымды қолдау заң шығарушы органның тиімді жұмыс істеуіне бағытталғаны анық. Алайда оның көлемі көпшіліктің назарын аударып отыр.
Ресми деректерге қарағанда, соңғы жылдары бір депутатты қаржыландыруға кететін қаражат айтарлықтай өскен. Мәселен, 2021 жылы шамамен 93 миллион теңге жұмсалса, 2023 жылы бұл көрсеткіш 183 миллионға жетті.
2024 жылғы есеп бойынша, бір депутатқа жылына орташа есеппен 195 миллион теңге кеткен.
Алдағы 2025 жылға жоспарланған шығын көлемі сәл төмендеп, 178 миллион теңге шамасында белгіленген. Бұлардың барлығы — ресми статистикаға сүйенген мәліметтер.
Бұл сандар нені көрсетеді? Біріншіден, депутаттардың жұмысы арзанға түспейді.
Парламент – мемлекеттің заң шығару орталығы, сондықтан оның сапалы қызмет атқаруы үшін жеткілікті қаражат қажет екені даусыз.
Екіншіден, халықтың әлеуметтік жағдайы мен бюджет шығыстары арасындағы теңгерім мәселесі алдыңғы қатарға шығады. Өйткені қарапайым азамат жалақысына күнін әрең көріп отырғанда, бір депутатқа жүздеген миллион теңге бөлінуі қоғамда әділеттілікке қатысты сұрақтарды туғызбай қоймайды.
Экономистердің айтуынша, бұл шығындарға тек жалақы ғана емес, парламенттік қызметтің бүкіл инфрақұрылымы кіреді. Яғни, заң жобаларын дайындау, сараптама жасау, халықаралық байланыстар орнату, сапарлар мен келіссөздер – бәрі мемлекеттің қаржысына тәуелді.
Дегенмен, қоғамның сұранысы айқын: бөлінген әр тиынның қайтарымы болуы керек. Депутаттар тек жалақы алып қана қоймай, шын мәнінде елдің мүддесін қорғап, халықтың әл-ауқатын арттыру жолында нақты жұмыс атқарғаны маңызды.
Қарапайым тілмен айтқанда, бір депутатқа кететін шығын бір ауыл мектебінің жөндеуіне немесе өңірлік аурухананың жабдықталуына тең келуі мүмкін. Сондықтан халықтың «бұл шығын өзін-өзі ақтап отыр ма?» деген заңды сауалы орынды. Парламентке бөлінген миллиардтардың ел дамуына қосқан үлесі халық тарапынан күн сайын бағаланып отырады.