Өскеменді шошқа өндірісі мен нәжісі жайламақ

Өскеменде «Арматура зауыты» деп аталатын ықшам ауданында  ірі ет өңдеу кешенін салуға бел буған жергілікті билік пен ресейлік кәсіпкерге тұрғындар наразы, — деп хабарлайды Kznews.kz жаңалықтар порталы Ulysmedia.kz сайтына сілтеме жасап.

Алдағы уақытта тұрғын үй алқабының жанынан ет өңдейтін цех салынатынын қала тұрғындары кездейсоқ білген.

«№9 үйдегі №38 кабинетте жиын өтетінін аяқасты біліп қалдық. Барлығы өз наразылықтарын білдіруге келді — мұнда мал соятын алаңның қажеті жоқ», — деді Екатерина Солдатова.

Жиналған халық кабинетке сыймай, басшылар ақыр соңы жиындарын далада өткізген. Халық әзірге қандай өндіріс цехы ашылатынын білмесе де,  қалдықтардың шағын ауданға ағып кететініне еш күмәнданбайды.

«Мен олар ресми қоғамдық тыңдау өткізгісі келетініне сенімдімін, олар хабарландыруды ешкім байқамайды деп ойлады! Денсаулыққа да зиян. Өнеркәсіптен жағымсыз иіс, қалдық, янтарь химиялық элементтің қандай да бір түрі бөлінеді. Билік бұл мәселені оң шешіп қойды ма деп қорқамын, бірақ біздің пікірімізге неге құлақ аспайды?», – деп ашуланады тұрғын Ербол Қайбоғаров.

Нәтижесінде жиын халық тарапынан наразылық толқынын тудырды.

Белгілі болғандай, жобаның операторы — Eco MeatVostok Ltd жеке компаниясы, оның негізгі қызметі шошқа өсіру болып табылады. Бірақ компания мал сою алаңын емес, тұтас ет өңдеу кешенін салуды көздеп отыр. Оның жобалық қуаты сағатына 240 бас, ал жалпы аумағы 12 гектарды құрайды. Оның үстіне, кәсіпкерлердің жоспарында тек ет өңдеу ғана емес, мал азығын өндіру, асыл тұқымды шошқа өсіру және Қытайға және басқа елдерге экспорттау да бар.

Айтпақшы, олар кешен туралы алғаш рет былтыр жазда айта бастады. Содан кейін жергілікті БАҚ-та Шығыс Қазақстан облысында ет өңдеу кешенін салу жоспары туралы ақпарат пайда болды. Жобаның бастамашысы FinSight Ventures инвестициялық қоры мен Brown & Co британдық компаниясының қолдауымен Eco Meat Vostok Ltd болды.  Жобаның жалпы құны 117 млрд теңгеге бағаланды.

Eco Meat Vostok Ltd» жобасының жетекшісі Андрей Чистюхин, ешқандай қалдық  болмайды деп сендірді, өйткені өндіріс голландиялық технология бойынша жұмыс істейді, оның үстіне ол қаланың дәл іргесінде орналасады.

«Ашық далада мұндай кәсіпорындар салынбайды! Олар жоғары білікті кадрлар бар жерде салынады. Сондықтан ол кем дегенде қалаға жақын жерде орналасуы керек», — деді Чистюхин.

Кәсіпкер аумақ маңында электр желілері мен фекальды канализацияның барына көңілі толатынын жасырмады. Қалдықтар, голланд әдісі бойынша жабық контейнерлерге, содан кейін жабық жолмен сорылып, көму орындарына жіберіледі.

«Осы нысанның жанындағы учаскелер жеке тұрғын үй құрылысына, балабақша салуға бөлінген, ал ол жерде санитарлық аймақ 1000 метр болуы керек, бұл туралы экология департаменті жазған, бірақ бастамашылар бұл фактіні ескермеуде», — дейді эколог Асанов.

«Көрдің бе? Бұл балшық емес, нәжіс. Шошқа еті. Оларды менің бақшама тасқын су әкелді, сондықтан мұнда ештеңе өспейді. Шошқа қалдықтары қауіпті болып саналады, олар тыңайтқыш ретінде пайдаланылмайды. Қараңдаршы, бұл ағаш. Ол өртеніп кетті, өйткені жер осының бәріне қаныққан. Келіншегім екеуміз осы жерден үй алғанымызда бау-бақшасы, моншасы бар деп қуандық», – деп ашуланады тұрғын Дәурен Сазынбаев осы уақытқа дейінгі өнеркәсіптердің зиянына шағымданып.

Аймақта 240 үй бар, ауылда орталық су құбырына небәрі 80-і ғана қосылған.Көбінесе сорғылар пайдаланады, ондағы су бұзылған. Оның үстіне қалдықтар бүкіл ауылды басып өтетін бұлаққа ағып, Үлбі өзеніне құяды.

(фото Ulysmedia.kz)