Қазақстан Ресейге санкцияларды айналып өтуге мүмкіндік бере ме??
Ресейге қарсы салынған санкциялардың саны да, жаңа шектеулер де артып келеді. Ертеңгі күннің не боларын ешкім болжай алмайды. Бір ғана нәрсе тайға таңба басқандай белгілі — батыстың қаржы жүйесіне тәуелділік жойылды. Бірақ әрі қарай даму үшін басқа да жолдарды қарастыруымыз керек.
Украинада арнайы операцияның басталуына байланысты Ресей Федерациясының Премьер-Министрі Михаил Мишустиннің Қазақстанға іс-сапармен келгені белгілі. Премьер-Министр Нұр-Сұлтанда өткен Еуразиялық үкіметаралық комиссияның отырысына қатысты. Онда Мишустин елдегі көп мәселелерді атап өтті, ең алдымен өнеркәсіптік кооперацияға қатысты айтарлықтай жетістіктерге қол жеткізгенін атап өтті. Ол сондай-ақ тауарлардың, қызметтердің, инвестициялардың және жұмыс күшінің еркін қозғалысын қамтамасыз ету үшін бірыңғай нарықты нығайту бағытын жалғастыруға шақырды. Сонымен қатар Одақ кеңістігіндегі экономикалық процестерді цифрландыруды жеделдету және инновациялық салада белсенді ынтымақтастықты талап етті. Санкциялар мәселесі тек Ресей Федерациясына әкелуге тыйым салынған еуропалық тауарлардың транзитіне қатысты көтерілді, бұл қиындықты навигациялық пломбалар арқылы еңсеру туралы шешім қабылданды.
«Батыс елдері біздің байланысымызға кедергі жасауға тырысып жатыр, алайда бүгінгі кездесу біздің бірлігіміз бен ЕАЭО аясында бірлесіп жұмыс істеуге деген жалпы ниетіміздің ең жақсы дәлелі болып табылады. Ағымдағы жағдайға Ресей президенті Владимир Владимирович Путин де өз бағасын берді», — деді Михаил Мишустин.
Бұл ретте Қазақстан Қытаймен транзит үшін маңызды аумақ рөлін сақтап қана қоймай, Беларусь шекарасындағы ұзаққа созылған дағдарыс аясында санкцияларды айналып өтуге мүмкіндік бере алады.
«Төңкеріс әрекетінен кейін қайта есін жиған жаңа Қазақстан билігінің Қытай компаниялары үшін Ресей Федерациясымен жұмыс істеу кезінде санкцияларды айналып өтуге шешуші рөлді атқаруға мүмкіндігі бар», — деп хабарлайды «Свежести» телеарнасы.
Өткен жылы Қазақстан Республикасы Ұлттық банкінің экс-төрағасы Григорий Марченко ШЫҰ елдері ішінде есеп айырысу үшін Гонконг долларын пайдалануды ұсынған болатын. Бұл валютаны еркін айырбастауға болады және сонымен бірге ол бірлестікке мүше мемлекеттердің бірінің ұлттық валютасы болып табылмайды. Техникалық тұрғыда АҚШ-тың қаржы жүйесінен шығу үшін Гонконг валютасын ШЫҰ аясында АҚШ долларына ауыстыруға болады. Бұл мәселе бірлестікке қатысушылардың таңдауына тікелей байланысты. Мұндай қадам Тоқаев әкімшілігінде пысықталып жатқан болуы мүмкін.
«Алайда бұл жоспарды жүргізу Қазақстан мен Еуразия экономикалық комиссиясына ғана тікелей байланысты емес, себебі ол үшін Қытай билігінің келесімі де қажет. Дегенмен, бұл аумақта санкцияларды айналып өту шаралары қазірдің өзінде қолға алынған, — дейді Ресей-Азия өнеркәсіпшілері мен өндірушілері одағының бас кеңесінің мүшесі Максим Спасский.
Алайда бұл жағдайда Қазақстанның тауар айналымы 10-15 есеге дейін артпайды, бұл дегеніміз еліміздің жаһандық экономикадағы атқарар рөлі айтарлықтай маңызды бола қоймас.
Маманның айтуынша, тұрмыстық техника, кір жуғыш машиналар, әсіресе көліктер жақын арада тек Қытайда ғана жасалмақ. Сондықтан өнеркәсіптік кооперация тізбегі, соның ішінде машина жасау саласы қайта жандануы әбден мүмкін.
«Дағдарыс алдында мен Қытайдан Ресей аумағына энергияны көп қажет ететін өнеркәсіптер ауысады деп топшылаған едім . Оны арзан бағамен де, энергия тасымалдаушылармен қамтамасыз еткенімізбен олардың қажеттіліктерін өтемейді. Сондықтан электр энергиясының жетіспеушілігі мен шығындардың өсуі қазір үлкен мәселеге айналып отыр. Тіпті тау-кен өндіруді қысқарту қытайлықтарды қанағаттандырмайды», — деді Максим Спасский.
(фото inform.kz сайтынан алынды)
