Ресей қару-жарақ өндірісіне тағы 22 трлн. рубль жұмсайды
Ресейдің посткеңестік тарихындағы 2007 жылы басталып, кейін 2011 және 2018 жылдары кеңейтілген қару-жарақ өндірісінің мемлекеттік бағдарламасы белгісіз болып келеді. Он жыл ішінде Ресей өз армиясын қайта жарақтандыруға шамамен 22 триллион рубль жұмсаған еді.
2035 жылға дейін мемлекеттік қорғаныс тапсырысын сол деңгейде қаржыландыруды жоспарлап отыр, — деді Андрей Елчанинов, Ресей әскери-өнеркәсіптік комиссиясы басқарма төрағасының бірінші орынбасары «Российская газетаға» берген сұхбатында.
Қару-жарақтың жаңа мемлекеттік бағдарламасының қаржылық индикаторлары «елдің экономикалық жағдайының барлық ерекшеліктеріне қарамастан, абсолютті мәннен кем болмайды», — деді ол.
Алдыңғы 2010-2020 жылдарға арналған бағдарлама 21,2 триллион рубльді құраса, қазіргі бағдарлама (2018-27 кезеңінде) 21,7 триллион рубльді құрайды. «Осы динамикаға сүйене отырып, біз жаңа мемлекеттік қару-жарақ бағдарламасының деңгейі кем дегенде 21-22 трлн. рубль болады деп күтеміз», — деді Елчанинов.
Мақсат — Ресей қарулы күштерді одан әрі шетелдік аналогтарға сәйкес келетін немесе олардан асып түсетін заманауи қару-жарақ пен техникамен қамтамасыз ету, деп баса айтты Елчанинов. «Бұл мемлекеттің экономикалық және технологиялық мүмкіндіктерін ескере отырып жасалады» деп ол нақтылады.
Қазір қару-жарақты сатып алу және өндіру үшін ресейлік федералдық қазына жылына шамамен 2,2 трлн рубль бөледі — бұл елдің қорғаныс бюджетінің үштен екісі (3,2 трлн. рубль) және салық төлеушілерден жиналған әрбір жетінші рубль, Ресейде білім беру саласына (1,1 триллион рубль) мен денсаулық сақтау саласына (1,2 трлн рубль) қарағанда қару-жараққа екі есе көп, балалы отбасыларды қолдауға қарағанда (991 миллиард рубль) 2,2 есе, ал қоршаған ортаны қорғауға бөлінген қаражаттан шамамен 7 есе көп (331 млрд. рубль).
Қазіргі қару-жарақ бағдарламасы, басқалармен қатар, «Сармат» жаңа құрлықаралық баллистикалық зымырандарын, сондай-ақ Ресей президенті үш жыл бұрын Федеральды Жиналысқа жолдауында ұсынған «супер-қарудың» барлық түрлерін жасауға ақы төленеді.
Олардың арасында «Авангард» кешені бар, ол ресейлік шенеуніктің айтуы бойынша 27 Мах-қа дейін жылдамдықты дамытады, академик Сахаров Американы шайып жіберетін цунами тудырады деп үміттенген «Посейдон» ядролық торпедо сүңгуір қайығы және қанжар гипер дыбысы зымырандары.
Ресейлік әскерлердегі заманауи қару-жарақ пен техниканың үлесі жалпы мақсаттағы күштер құрамында 70 % асты, ал ядролық күштерде 86 % жетті, деп Ресей президенті былтыр желтоқсанда айтқан болатын. Оның айтуынша, келесі мақсат — 2021 жылы ядролық күштердегі заманауи зымырандардың 88,3 % және жалпы мақсаттағы күштер үшін «76 % дерлік» деңгейге әкелу.
Керімсал Жұбатқанов, Қазақ-Орыс халықаралық университетінің доценті, тарих ғылымдарының кандидаты