Украинаны күшпен ғана қайтаруға болады — Путиннің көмекшісі

«Украин мәселесінің» бұрынғы кураторы басқа жолдарды көрмейді, тек белсенді іс-әрекеттерді ғана көреді. Украинаны күшпен ғана қайтаруға болады, деді Ресей президенті Владимир Путиннің бұрынғы көмекшісі Владислав Сурков.

Ол өз пікірін WarGonzo Telegram каналына берген сұхбатында айтты. Ресейлік экс-шенеунік қандай күшпен нақтыламаған: «Әрине, күшпен. Күшпен! Күш тек әскери емес, әртүрлі. Арнайы қызметтің күші де бар, басқаша. Жұмсақ, атышулы термин деп аталатын күш бар, бірақ ол да бар. Экономикалық ықпалдың, саяси ықпалдың күші бар».

Сурков қазір геосаяси жағдай өте қолайлы болып отырғанын атап өтті: іс-әрекет жасайтын кез келді. «Біз бүгін, біз бұрын болжағандай, халықаралық жағдайды жеңетінімізді, әлем Украинадан жалыққанын көріп отырмыз», — деді Сурков.

2013 жылдан бастап Владислав Сурков Кремльде Украинадағы жанжалды реттеу, сондай-ақ Абхазиямен және Оңтүстік Осетиямен әлеуметтік-экономикалық ынтымақтастық бойынша жұмыс істеді. 2020 жылы отставкаға кеткеннен кейін ол бұған Мәскеу мен Киев қарым-қатынасындағы «контексттің өзгеруі» себеп болғанын айтты.

2014 жылы Ресей Қырымды аннексиялағаннан кейін, Украинаның шығысында қарулы басқыншылық жасады. Шайқас бір жағынан Украина Қарулы Күштері мен екінші жағынан Донецк пен Луганск облыстарының бір бөлігін бақылайтын Ресей әскері мен Ресей қолдаған «содырлар» арасында жүріп жатыр. Көрсетілген фактілер мен дәлелдерге қарамастан, Ресей билігі өзінің Украинаға басып кіруін мойындамайды. Бұл ресми позиция.

Путиндік Ресейдің сыртқы саясаттағы маңызды оқиға деп аталатын оқиға – бұл 2014 жылы Қырымның «тіркеу портына оралуы». Онымен қоса, Украинаның Донецк және Луганск облыстарының шамамен үштен бір бөлігін Украинадан тартып алуы. Қазір, өздеріңіз білесіздер, ол жерлерді «ДНР» және «ЛНР» деп атайды. Бұл территориялар Украинаның бүкіл аумағының шамамен 10%-ын құрайды, ал 2014 жылдың басында Украина халқының 10%-ы осы территорияларда тұрды.

Ендігі Ресей Украинаны біржола жоғалтқаны анық. Бұл территорияның 90%-ы және қазіргі Украинаның халқының 90%-ын құрайды (шамамен 40 миллион адам). Бүгінгі Украина 2008 жылдан кейінгі Грузия сияқты, және бірнеше мәрте НАТО әскери күштерімен бірлескен әскери жаттығулар өткізді. Бірнеше рет Еуропалық одақ пен НАТО-ға кіруге ниет білдірді. Жақын арада елде Солтүстік Атлантикалық Альянстың базасы пайда болуы мүмкін. Қалай болғанда да, бұл тақырып қазір Украинада өте жоғары деңгейде, ашық талқыланып жатыр.

Ресейдің Украинадан айырылуы – бұл өзара сауданың күрт төмендеуінен болатын үлкен экономикалық шығындар туралы айтпағанда, Ресей үшін нағыз өркениеттік апат. Ал Қырымның және шын мәнінде Донбастың шығыс бөлігінің Ресейге қосылуы – Украинаның қалған бөлігінің шығынын өтемейді. Бұл бүкіл әлемге түсінікті нәрсе.

Керімсал Жұбатқанов, Қазақ-Орыс халықаралық университетінің доценті, тарих ғылымдарының кандидаты