Тегін нан мен түнгі балабақша — президенттікке үміткерлер халыққа қандай уәде беріп жатыр?

Президенттік сайлауға екі аптадан аз уақыт қалды. Orda.kz елдегі басты лауазымға үміткерлердің ең жарқын бастамалары мен уәделеріне шолу жасады.

Сайлауға 6 үміткер бар. Халық коалициясы ұсынған қазіргі президент Қасым-Жомарт Тоқаев, «Ауыл» партиясынан Жигули Дайрабаев, Кәсіби әлеуметтік қызметкерлердің ұлттық альянсынан Қарақат Әбден, Жалпыұлттық социал-демократиялық партиядан Нұрлан Әуесбаев, Қазақстан кәсіподақтар Достастығынан Мейрам Қажыкен, «Қазақ аналары — дәстүрге жол» РҚБ атынан Салтанат Тұрсынбекова.

Ең ерекше ұсыныстар

Әрбір үміткер халықтың жағдайын жасап беруге уәде етіп жатыр. Бірақ іс жүзінде олар қалай орындалмақ? Қызық…

Үміткер-әйелдер отбасы құндылықтары мен балаларға баса назар аударуда.  «Сен қазақсың — мақтан!» дейтін қатаң моральдық нормалар мен негіздерді ұстануға шақырған Қарақат Әбден  тек дәстүрлі қазақ мерекелерін атап өтуді және Хэллоуинге заң жүзінде тыйым салуды ұсынды.

«Кеше Алматыда болғанымда алдымнан жас қыздар мен жігіттер шыға келді. Өте қорқынышты көрініс. Көздері қан сияқты қызыл түске боялған. Сіз мұны көріп, қорқып кетесіз. Менің ойымша, Хэллоуинге заңды түрде тыйым салу керек», – деді ол.

Сондай-ақ, Әбден бір кездері КСРО-да болған түнгі балабақшаларды қайтаруды ұсынады. Олар ата-аналары түнгі ауысымда жұмыс істейтін балаларға арналған. Үміткер бұл туралы Instagram парақшасында жазды, бірақ олардың не үшін қажет екенін көрсетпеді.

«Әрбір ата-ана баласына ең жақсысын беруді армандайды. Осы мақсатта, өкінішке орай, материалдық ресурстар үшін үнемі еңбектену және баланы басқа біреудің бақылауында қалдыру жағдайлары көп кездеседі. Бірақ мұның қайғылы жағдайға әкелетініне куә болып жүрміз», — деп жазады Әбден.

Ол қандай қайғылы жағдайлар екенін нақтыламады. Сонымен қатар, Әбден түнгі мекемелерді ашу үлкен бюджеттік шығындарға әкеп соқпайды деп сендіреді. Оларды күндізгі мемлекеттік балабақшалар базасында ашуға болады.

«Коммунизм» — іс жүзінде оны қалай жүзеге асыруға болады?

Салтанат Тұрсынбеков мүгедек-балаларға, сондай-ақ 1-ші және 2-ші топтарға күтім жасайтын әйелдер мен адамдар үшін зейнеткерлік жасты 58 жасқа дейін төмендетуді жоспарлап отыр. Ол сондай-ақ еріктілер жұмыс істейтін әлеуметтік бағалары бар дүкендер желісін құрғысы келеді. Тұрсынбекова ең төменгі жалақының, жәрдемақының мен зейнетақының өсуіне уәде береді, бірақ сайлауалды бағдарламада қандай мөлшерде екенін жазбаған. Алайда оның бағдарламасынан  өрескел грамматикалық қателер табылды.

Мейрам Қажыкен бір күн бұрын Өскеменде болып, дәрігерлермен тілдесіп қайтты. Ол дамыған елдердің деңгейіне жету арқылы медицинаға деген көзқарасты өзгертуді ұсынады. Егер қазір Қазақстанда медициналық шығынтар ЖІӨ-нің 1,5% — құраса, ол қаржыландыруды 6% — ға дейін ұлғайтып, Кадр тапшылығын жойғысы келеді.

Жигули Дайрабаев қоғамның үлкен бөлігінде резонанс тудыратын  мәлімдеме жасады. Facebook аккаунтында жарияланған видеода (Дайрабаевтың басқа әлеуметтік желілерінде жоқ) үміткер халыққа әлеуметтік нанды тегін таратуды ұсынады. Бұл іс жүзінде қалай жүзеге асырылатынын Дайрабаев айтқан жоқ. Алайда, тәжірибе көрсеткендей, тегін таратылған нан тез таусылады және халық оны ешкім бағаламайды. Мұндай идеядан нан өнімдерінің бағасын төмендеуі, олардың сапасының төмендеуі, сондай-ақ тегін нанға деген немқұрайлылықпен қарау қаупі туындауы мүмкін

Нұрлан Әуесбаев ірі бизнестің активтерін орта кәсіпкерлер арасында бөлуді ұсынады. Үміткер ескерткіштер мен қабірлердің басына жиі барады. Жақында қоғам қайраткері Жұмабек Тәшеновтің қабіріне барып, бірнеше күн бұрын Қарағандыдағы шахтерлер ескерткішіне гүл шоқтарын қойды.

Қасым-Жомарт Тоқаев өзінің сайлау науқанын қыркүйек айының басында жариялады. Ол «Ұлттық қор — балаларға» бағдарламасын құруға уәде берді, ол бойынша жас қазақстандықтардың өздерінің жинақтаушы шоттары болады, олар қордан Кәмелетке толғанға дейін толықтырылып отыратынын айтты. Сондай-ақ, президент сот жүйесін түбегейлі өзгертуге және Қазақстанда нақты саяси бәсекелестік құруға уәде берді.

фото: tengrinews.kz