Ресей ыдырауы мүмкін бе: орыс экономикасының тоқырауы КСРО рекордын жаңартты

0

Ресейдегі экономикалық саясат 2010 жылдардың басында «сын-қатерлерге жауап беруді» тоқтатты, нәтижесінде өсу қарқыны КСРО-ның тоқырау кезеңінде болмаған деңгейге дейін баяулады, деп хабарлады Есеп палатасының басшысы Алексей Кудрин ТАСС-қа берген сұхбатында. 10 жылдан астам уақыт ішінде елдегі экономикалық өсудің орташа қарқыны жылына 1 % деңгейінде болды. Кудрин: «Тіпті Кеңес заманында да мұндай нәрсе болған жоқ, егер біз тереңірек үңілсек — ХІХ ғасырдың ортасынан бастап, егер біз соғыстар мен революцияларды санамасақ», — деді Кудрин.

Росстаттың мәліметтері бойынша, 2008 жылдан 2019 жылға дейін Ресей экономикасы 8,8 % қосқан. Жылына орташа 0,88 % өсіммен Ресей әлемдік экономикадан 3,5 есе артта қалады,

Дүниежүзілік банктің мәліметтері бойынша 31,2 %, АҚШ-ның экономикасы 16,2 % өскен  өзнемесе американдық экономикасы өз көлемін  екі есеге жуық көбейтті, ал Қытай ЖІӨ 101 % өскен немесе қытайлық экономикасы өз көлемін 11 есеге көбейткен.

Тоқыраудың ұзақтығы 1990 жылдары тіпті рекордтарды жаңартады: сол кезде экономика құлдырады, бірақ «бұл кезең әлі қысқа болды — он жыл емес», — деді Кудрин. Энергия бағасының тұрақсыздығы, жаһандық дағдарыстар мен санкциялар экономикаға әсер етті. Бірақ «дегенмен, бізде экономикалық өсім жоғары болуы мүмкін», — деді Ресей Есеп палатасының басшысы.

Ағымдағы жылы Ресей үкіметі ЖІӨ-нің 3,9 %-ке төмендеуін және 2021 жылы қарқынды өсімнің 3,3 %-ды және әр келесі жылы 3 %-дан астам өсуді болжайды. Бірақ бұл бағалау, Кудриннің пікірінше, тым оптимистік болып шығуы мүмкін.

«Болжамға, өкінішке орай, басталған COVID-19 екінші толқыны кірмейді. Биылғы жылы да төмен ставкалармен жабылуы әбден мүмкін, ал 2021 жылдың бірінші тоқсанында Ресей экономикасы белгілі бір қиындықтарға тап болуы керек», — деп ескертті Кудрин.

Оның айтуынша, биыл Ресей ЖІӨ-нің 4 %-дан 5 %-ға дейін жоғалтуы мүмкін, ал 2022-23 жж. Жылына 2,5 %-дан жоғары өсу қарқынына жетуі екіталай. Ресей үкіметі күткеннен гөрі, шағын және орта бизнес үшін шығындар, сонымен қатар тұтынушылардан тауарлар мен қызметтерге сұраныс болады.

«Биыл кедейлер саны шамамен 19,5 миллионнан 20,5 миллионға дейін өсті. Бұл күнкөріс деңгейінен төмен өмір сүретіндер, — деді Кудрин. — 12 жарым мыңнан сәл артық — ересек адамға аз ақша.  Кедей адамдар көп болғандықтан, сұраныс төмен болады. Азаматтардың кейбіреулері жұмысқа деген сенімсіздіктен, тауар сатып алуға ақша жұмсамай, жаңбырлы күнге бір тиын бөлуді жөн көреді. Кейбір өнімдерге сұраныс болмайды».

Экономиканың тез өсуі үшін ресурстарды қайта бөлуді қоса алғанда, «құрылымдық өзгерістер» қажет, деп атап өтті Кудрин: бюджет инфрақұрылымға, денсаулық сақтау мен білімге шығындарды көбейтуі керек.

«Оның орнына келесі жылы бірқатар салаларда 10 пайыздық төмендету жоспарланып отыр», — деді Кудрин.

Экономикалық даму министрлігі қыркүйек айында дайындаған Ресей Федерациясының әлеуметтік-экономикалық даму болжамының негізгі нұсқасына сәйкес, ағымдағы жылы Ресейдің ЖІӨ мамырда болжанғаннан баяу төмендейді: 5 % орнына 3,9 %. Министрлік алдағы жылдары Ресей экономикасы өсуге көшеді деп күтеді: 2021 жылы ЖІӨ 3,3 %, 2022 жылы — 3,4 %, 2023 жылы — 3 % өседі деп болжайды екен.

Керімсал Жұбатқанов