Қазақы таным: Ас қайыру мәдениеті

Асты «Бісміллә!» деп бастайтын қазақ тамақтанып болған соң, оны батамен қайыратын әдетінен әлі күнге дейін жаңылған жоқ. Мұны ас қайыру деп атаймыз. Ас қайыру тілек, батамен айтылады. Оны қара сөзбен де, өлеңмен де, тақпақтап та жеткізуге болады. 

Дастарханың бай болсын. 
Қазан-ошағың май болсын. 
Төрт түлігің сай болсын. 
Көңілің толып жай болсын. 
Ұлың қонып қияға, 
Қызың қонып қияға, 
Келінің бибі атанып, 
Ұлың болсын би аға. 
Бергеннен Алла танбасын, 
Көбейе берсін мал басың, 
Өсе берсін жан басың, 
Арманың көкке самғасын. 
Досыңнан көңілің қалмасын, 
Жағаңнан дұшпан алмасын, 
Жолың болып жортқанда, 
Жолыңды Қызыр жалғасын. 
* * * 
Дастарханыңа береке берсін, 
Бастарыңа мереке берсін, 
Астарыңа адалдық берсін, 
Бастарыңа амандық берсін, 
Дендеріңе саулық берсін! 
* * * 
Берейін бата асыңа, 
Амандық берсін басыңа. 
Бөденедей жорғалап, 
Қыдыр келсін қасыңа, 
Бар екем деп тасыма, 
Жоқ екем деп жасыма. 
Еңбек етсең ерінбей, 
Дәулет келер қасыңа. 
Көре алмаған дұшпанның, 
Жуа бітсін жолына. 
Бақытың жетсін төтелеп, 
Дүние малды жетелеп, 
Аузыма түскен батаның 
Жатырмын бәрін түгендеп! 
Көтердік міне білекті, 
Ақтардым түгел тілекті, 
Мынау тұрған балаңыз, 
Батыр болсын жүректі.