қазақстандықтар латын графикасымен қазақ тілінде диктант жазды

Ашық диктанда республика бойынша 180 мың адам қатысқан

НҰР-СҰЛТАН, 10 қыркүйек – Sputnik. Бүгін қазақ тіліндегі жалпыхалықтық диктант алғаш рет латын графикасымен жазылды. Оған республика бойынша 180 мың адам қатысты, деп хабарлайды Sputnik Қазақстан тілшісі.

Диктант барлық аудандық және қалалық кітапханада өтті. Елордада бұл шара дәстүр бойынша Ұлттық академиялық кітапханада ұйымдастырылды. Оған біраз адам жиналып, өзге ұлт өкілдері де келді. Ал шараның басында депутат Геннадий Шиповских пен «Жаңғыру жолы» қозғалысының жетекішісі Михаил Споткай мемлекеттік тілде өз ойларын жеткізіп, латын графикасын енгізудің маңыздылығына тоқталды, негізгі мәселені де ашық айтты.

«Латын әліпбиіне оралудың ең басты мақсаты – әріптерді басқа әріптерге ауыстыру емес. Ең басты мақсат бұл – тіл бұзар орыс тілінің емле-ережесінен құтылу. Сондықтан біз алдағы уақытта өтетін тіл рефомасын дәл осылай қабылдауымыз керек», — деді Споткай.

Спикерлер қазіргі кезде қазақстандық қоғамда келісімді нығайту процесін басқа деңгейге шығаратын кездің келгенін де жеткізді. Сондықтан қазақ менталитеті негізінде барлық этностар қазақша сөйлейтін біртұтас ұлтқа айналуы қажет деді.

Қазақстан халқы ассамблеясы төрағасының орынбасары Жансейіт Түймебаевтың осы екі азаматқа риза болғаны сонша — ресми бөлімнің соңында оларды диктант жазатындардың алдына тағы да шығарып, ерекше құрмет көрсетті.

Тағы оқыңыз: Латын әліпбиіне көшу тағы 10 жылға созыла ма — министрліктің жауабы

Бүгінгі диктант жастар жылына арналды. Тақырыбы — «2019 jyl – Jastar jyly». Әрбір адамның алдына латын графикасындағы қазақ әліпбиінің соңғы нұсқасы да қойылды. Жалпы 139 сөзден тұратын диктантты жиналған адамдар 40 минутта жазып шықты. Соңында қалып, мәтінді қайта жазып шыққандар да болды.

Бір беларус азаматы диктант орысша болады деп келген. Алайда кетіп қалған жоқ. Алдында тұрған әліпбиге қарап, диктантты жазып шықты. Ал түрік, өзбек сынды ұлт өкілдері латын графикасымен қазақ тіліндегі диктантты еш қиындықсыз жазып шыққандарын жеткізді. Себебі өз елдерінде латын графикасы бар.

«Мен үшін диктант жазу қиын болған жоқ. Өйткені өзім өзбек мектебінде латын графикасында білім алдым. Енді әріптер жағынан өзгешелік бар, ұқсастық да жоқ емес. Негізі, бұл – өте дұрыс саясат. Мысалы, бүгінде қалада көптеген дүкендердің атауы латын графикасымен жазыла бастады. Бұл – өте ыңғайлы нәрсе. Мен өзім ол дүкендердің атауын жаттай бастадым», — деді өзбек этно-мәдени орталығының өкілі Фарангиз Ахметова Sputnik Қазақстан тілшісіне берге сұқбатында.

Тағы оқыңыз: Ресей министрі Қазақстанның латын әліпбиіне көшуіне қатысты пікір білдірді

Айта кетсек, Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың тапсырмасы бойынша Қазақстан 2025 жылға дейін латын әліпбиіне көшуі тиіс. Осы орайда Қазақстанның қазіргі президенті Қасым-Жомарт Тоқаев әліпбидегі кемшіліктер жайлы қоғамның пікірі ескерілетінін айтқан болатын.