Қазақстанда COVID-19-ға қарсы сынақ жүйелерін шығару реттелді — Қазақстан жаңалықтары

Алматылық ғалымдар COVID-19 вирусын анықтауға арналған ішкі сынақтар жасауға дайын, деп хабарлайды Stan.kz ақпарат агенттігі Хабар 24 арнасына сілтеме жасап.

Бұрын Ұлттық жоғары инфекциялар орталығының шығарған препараты жайлы айтылған еді. Олар бірден коронавирусқа қарсы сынақтың 2 түрін жасады. Енді биотехнологтар осы сынақ жүйелерін жасауға арналған тәжірибелік шеберхана ашты. Аса қауіпті инфекциялар ұлттық орталығындағы тәжірибелік семинар кеше ғана іске қосылды. Зертхананың дәл орталығында коронавирусқа арналған сынақтар өндірісі басталды.

Зертханада реактивтердің жарқын иісі сезіледі. Қазір олар тестілік жүйелер үшін негіз құруда. Праймерлер синтезделуде. Олар күніне мың зерттеу жасауға мүмкіндік береді.

Содан кейін олар тазаланады, шоғырландырылады және тексеріледі, контейнерлерге құйылады және қажетті компоненттерді қосады. Осылайша талдау жасауға болады. Осы тест жүйесінің көмегімен шамамен үш мың қазақстандық коронавирусқа тексеруден өтті. Тәжірибелердің бір бөлігі тікелей Ұлттық орталықтың зертханаларында өткізілді. Толық бақылау және толық қауіпсіздік жағдайында. Осы уақытқа дейін мұнда 10 мың зерттеуге арналған тестер жасалған. Олардың жартысын бір ай ішінде филиалдар арасына таратады. Айтпақшы, үнділіктер алматылық сынақтарға қызығушылық танытып отыр. Олар біздің сынақтар шетелдіктерден жаман емес дейді.

«Ұлттық орталықтың тест жүйелері қытайлық тесттермен салыстырылды, өйткені қытайлық тесттер қол жетімді болғандықтан, олар гуманитарлық көмекке келді. Салыстыру кезінде сезімталдық ерекшелігі бойынша олар бірдей жұмыс істейтіні белгілі болды. Ұлттық жоғары инфекциялар орталығының ПТР тест жүйелері тек COVID-19-ды анықтай алады. Бұл қытайлық тесттермен салыстырғанда диагностикалық тиімділікті зерттеу арқылы анықталды. Біздің тест жүйеміз 100 пайыз нақты.
Яғни, бұл барлық басқа қауіпті вирустар үшін теріс нәтиже береді, демек бұл тест өте дәл. Диагнозды 5 сағат ішінде қоюға болады. Содан кейін зерттеуге дайындалуға көбірек уақыт жұмсаймыз», — дейді Айгүл Әбдірасимова, Ұлттық жоғары инфекциялық орталықтың диагностикалық дайындық бөлімінің жетекші ғылыми қызметкері.

Дайын пакеттік сынақ жүйелерінде әртүрлі компоненттері бар 4 пробирка болады. Қазақстандық өндірістің осындай жиынтығының бағасы 116 мың теңгені құрайды, ол 50 адамды бірден коронавирусқа тексеруге мүмкіндік береді. Шетелдік сынақтармен салыстырғанда олардың құны миллионға жетеді.

Алдағы уақытта сынақтар өндірісі іске қосылады. Жоспар — айына 200 мыңға дейін сынақ шығару. Ал, әзірге аптасына 5 мың сынақ шығару жоспарлануда. Жаңа цех үлкенірек болады. Жеке ғимарат бөлініп, жөндеуді бастады, жабдықты күтіп, жұмысшыларды дайындайды. Биотехнологтар бәрін жеңуге сенімді. Орталықтың диагностика жасау және ең қауіпті инфекциялармен күресу тәжірибесі мол.

«Біз диагностикалық дәрі-дәрмектердің шамамен 40 түрін шығарамыз, олар негізінен аса қауіпті дәрілерді диагностикалауға арналған. Бұл оба, күйдіргі, тырысқақ, бруцеллез және адамдар мен жануарларға ортақ бірқатар зоонозды инфекцияларға арналған дәрі. Табиғи ошақтарда тұратын немесе сол жерде ғылыми-зерттеу жұмыстарын жүргізетін адамдарды вакцинациялау үшін біз сондай-ақ құрғақ оба вакцинасын шығарамыз.

Бірақ жаңа қауіпті вирусқа қарсы вакцина әлі жасалмады. Қазір бірнеше ғылыми ұйымдардың үздік зияткерлері бірігіп жұмыс істейді», — дейді Саркис Закарян, Ұлттық жоғары инфекциялық орталықтың диагностикалық дәрі-дәрмектер бөлімінің бастығы.

«Вакцинаны жасау өте жылдам процесс, ол 6 кезеңнен тұрады. Негізінде, жұмыс 3 жылдан ерте аяқталуы әбден мүмкін.

Әзірге, олар бастапқы кезеңде ғана инфекцияның геномын зерттеп, вирустың қай бөлігінде препарат жақсы жұмыс істейтінін анықтауға тырысуда. Содан кейін кандидаттық вакцина жасалады. Кейбір елдерде бұл бұрыннан бар. Бірақ өзіміздікін жасау өте маңызды. Бұл ұлттық қауіпсіздік мәселесі, дейді биотехнологтар. Сондықтан қазақстандықтар ешкімге, оның ішінде қаржылық жағынан да тәуелді болмайды. Вакцинация тиімдірек болады. Өйткені, оларды алыстан алудың қажеті жоқ», — дейді Андрей Кузнецов, биологиялық қауіпсіздік және қорғау бөлімінің бастығы.