Қазақ хандығының құрылуы, тарих

Сабақтың тақырыбы: Қазақ хандығының құрылуы
Сабақтың мақсаты:
 Қазақ хандығының құрылуы, оның алғашқы аумағы мен алғашқы қазақ хандары туралы мәліметтермен оқушыларды жан — жақты таныстыру;
 Тарихи құжаттарды оқу арқылы оқушылардың қазақ хандығын құру туралы өз пікірлерін айтып, мәселені тарихи шындық тұрғысынан бағалау қабілеттерін қалыптастыру;
 Қазақ мемлекетін құрған қазақ хандарының іс — әрекеттерін негізінде оқушыларды ұлттық патриоттық тәрбиеге баулу.
Сабақтың түрі: аралас
Әдісі: интерактивті
Көрнекілік: карта, слайд, плакат
Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру кезеңі
• Оқу құралын тексеріп түгелдеу
• Оқушылар зейінін сабаққа аудару

ІІ. Үй тапсырмасын сұрау:
 Қазақ хандығының құрылуы мына мемлекеттердегі саяси оқиғаларға байланысты?
 Әбілхайыр хандығындағы басым көпшілік тайпа?
 Әбілхайыр хандығын әлсіреткен Сығанақ түбіндегі шайқас кімдермен болды?
 Рузбихан дерегі бойынша Өзбек ұлысындағы негізгі тайпалар?
 ХІІІ ғасырда «қазақ» атауының қолданылып келген мағынасы?
 Моғолстанда 1433 — 1462ж билік жүргізген Шыңғыс қай ұрпағы?
 Моғолстан жайлы жазған шежіреші кім және оның еңбегі?
 Моғолстан ханы Есенбұғаның қазақ сұлтандарына қолдау көрсету себебі?
 Әбілхайыр хандығы жайлы жазылған шығарма?
 92 ру тайпадан тұратын мемлекет?

Жаңа сабақтың жоспары:
1. Хандықтың негізін қалаушылар — Жәнібек пен Керей.
2. Алғашқы қазақ хандығының аумағы
3. Халқының этникалық құрамы
4. Көрші елдермен қарым — қатынасы.
• Керей хан, Болат сұлтан ұлы, Орыс хан шөбересі 1465 — 1474 жылдары билеген.
• Әз — Жәнібек хан, Барақ хан ұлы, Орыс хан шөбересі 1474 — 1480 жылдары билеген.
• Бұрындық хан, Керей хан ұлы, 1480 — 1511 жылдары билеген.
• Қасым хан, Әз — Жәнібек хан ұлы, 1511 — 1518 жылдары билеген.
• Момыш хан, Қасым хан ұлы, 1518 — 1523 жылдары билеген.
• Тайыр хан, Әдік сұлтан ұлы, 1523 — 1533 жылдары билеген.
• Бұйдаш хан, Әдік сұлтан ұлы, 1533 — 1538 жылдары Жетісу өңірін билеген.
• Сабақты бекіту кезеңінде
1. Жәнібек пен Керей кімнің ұрпақтары?
2. Қазақ хандығы қай жерлерде құрылды?
3. Қазақ хандығы қашан құрылды?
4. Қазақ хандығының этникалық құрамы неліктен үнемі толығып отырды?
5. Қазақ хандығы қандай елдермен қарым — қатынас жасады?
«Сандар жәрмеңкесі»: екі топқа жылдар жазылған парақтар таратылып, әр топ өз сандарын таныстырып қорғауы керек. Бір топ өздеріне берілген сандармен жәрмеңкеге шыққанда екінші топтан бір оқушы «сатып» алады. Егер тұтынушы ұсынушының жауабына қанағаттанбаса, оған қарсы сұрақ қоюына болады. Екінші топ шыққанда бірінші топтан бір оқушы сандарды қабылдап алады.
1465 — 1466жж —————— 1511 — 1518жж
1465 — 1474жж —————— 1521ж
1474 — 1480жж —————— 200мың
1480 — 1511жж —————— 300мың
1462ж —————————- 1468ж
«Адастырмай жол көрсет»: бұл ойында жер — су аттары беріледі. Екі топ оқушылары осы көрсетілген жер – су аттарын картадан көрсету керек.
Моғолстан ———————- Шығыс Дешті — қыпшақ
Мәуеренахр ——————— Шағатай ұлысы
Қозыбасы
Тарихи деректі таны:

Алматы облысы, Талғар ауданы, Кеңдала ауылы
Мектеп жасына дейінгі щағын орталығы бар № 42 ЖББ орта мектептің
тарих пәнінің мұғалімі Масимгазиева Мөлдір Ерсайынқызы
Қазақ хандығының құрылуы. жүктеу