Израиль БАӘ-де өзінің алғашқы елшілігін ашты

0

29 маусымда БАӘ-де елдің алғашқы Израиль елшілігінің ашылу салтанаты өтті. Бұл туралы Израильдің сыртқы істер министрі Яир Лапид өзінің Twitter-де жазды.

«Израиль көршілерімен бейбітшілікке мүдделі. Барлық көршілеріммен. Біз ешқайда кетпейміз. Таяу Шығыс біздің үйіміз. Біз осында қаламыз және біз аймақтағы барлық елдерді осыны мойындап, келіп бізбен сөйлесуге шақырамыз», — деді Лапид.

Лапид БАӘ-ге ресми сапармен келген Израильдің ең жоғары лауазымды адамы болды. АҚШ Мемлекеттік хатшысы Энтони Блинкен елшіліктің ашылуын құптап, бұл елдер арасындағы бейбітшілікке қадам екенін атап өтті.

«БАӘ Сыртқы істер министрі Абдулла бин Зайед пен Израиль Сыртқы істер министрін БАӘ-де Израиль елшілігінің ашылуымен құттықтаймыз. Бұл екі ел арасындағы бейбітшілікке бағытталған маңызды қадам», — деп жазды Блинкен өзінің Twitter-де.

Араб және мұсылман елдерінің көпшілігінің Израильмен дипломатиялық қатынастары жоқ. Израиль-Палестина қақтығысына байланысты олар Израильдің жеке ел ретінде өмір сүру құқығын мойындамайды.

Ерекшеліктер 1979 жылы Израильмен, 1994 жылы Иорданиямен дипломатиялық қатынастар орнатқан Египет және Израильді алғашқылардың бірі болып таныған мұсылман елдерінің бірі болып табылады.

2020 жылдың тамызына дейін Израиль мен БАӘ арасында дипломатиялық қатынас болған емес. 13 тамызда елдер АҚШ-тың делдалдығымен қатынастарды қалыпқа келтіруге келісті. Келісім аясында Израиль Палестина территорияларына егемендік жариялаудан бас тартуға келісті.

Би-Би-Си бұл шешімге елдердің Иранға қатысты жалпы алаңдаушылықтары түрткі болды деп санайды. 29 тамызда БАӘ 1972 жылы енгізілген Израильдің экономикалық бойкотын жою туралы жариялады. 31 тамызда тарихта тұңғыш рет алғашқы ұшақ Израильден БАӘ-ге аттанды.

Байкот жойылғаннан кейін БАӘ компаниялары мен кәсіпкерлері израильдік компаниялармен кез-келген мәмілелер жасай алады, сонымен қатар БАӘ-де израильдік тауарлар мен барлық түрдегі өнімдерді әкелуге, айырбастауға немесе иеленуге және оларды саудалауға рұқсат етіледі. Иран БАӘ мен Израиль арасындағы қатынастардың қалыпқа келуін сатқындық деп атап, оның ұзаққа бармайтынын айтты.

Керімсал Жұбатқанов, Қазақ-Орыс халықаралық университетінің доценті, тарих ғылымдарының кандидаты