«Ескерткіш немесе терминал» — Алматы әуежайына қатысты дау жалғасуда
VIP терминал оңтүстікке қарай шамамен 500 метрге тасымалданады. Ескі ғимаратта тек витраждар қалады. Бұл жобаға қарсылық көрсеткендер артефактіні сақтауды үзілді-кесілді талап етіп отыр.
Бұл ұзақ уақытқа созылған дау жаңа деңгейге көтерілмек. Өткен бейсенбіде кезекті кездесу өтті. Инвесторлар үшін ол мүдделі тараптармен кеңесудің 3-кезеңіне айналды. 1936 жылы салынған жергілікті маңызы бар мәдениет және тарих ескерткішті қорғаушылардың қарасы аз емес. Алматы әуе айлағының жаңа иелері де осы даудан басы арылмайтынын білген сияқты.
Сонымен, TAV компаниясында қандай ұсыныс бар? Жаңа жерде ұқсас ғимарат тұрғызып, витраждарды алмастырмақ. Бір қабатты ғимаратқа заманауи кеңейтімдер кіреді. Терминал президенттік бөлімге және жалпы авиация аймағына бөлінеді. Онда бір кездері жоғалып кеткен қылтималар да салынбақ.
Ғимараттардың кіреберісі көгалдандырылып, субұрқақ, мүсін сияқты обьектілер қосылады. Жақында қала тұрғындары арасында байқау жарияланып, ең жақсы жобаны таңдамақ. Жаңа терминалға VIP терминал декорының түпнұсқа элементтерін көруге болатын орын беріледі.
Жобаны таныстырғаннан кейін инвесторға қарсы шыққандар болды.
— Алматы архитектуралық артефактілерге соншалықты бай емес, сондықтан біз оны құрбан ете алмаймыз. Оларға жасалған қастандық қала тұрғындарының наразылығына алып келеді, — деді Алматы Қоғамдық кеңесінің мүшесі Әсет НАУРЫЗБАЕВ ескі терминал қорғаушыларының ұстанымын білдірді.
— Бізде мыңдаған аттракциондар жоқ. Сонда біз әуежайды сатып алған инвестор басқа ғимарат салуға бірнеше миллион доллар жұмсағысы келмейтініне қалай келісеміз? Жобалар бар! Сіз ұсынатын нұсқа мүлде ақылға қонымсыз. Бұл әрекетіңіз біздің тарихымызды және қаламызда жұмыс істеген сәулетшілердің еңбегін қорлау болып табылады.
Бүгін біз терминалды бір жерден екінші жерге ауыстыруға байланысты өтемақы шараларын талқылап жатырмыз, — деді Tav компаниясының экологиялық және әлеуметтік мәселелер жөніндегі үйлестірушісі Юлия АЛЛАХВЕРДИЕВА.
— Біз сіздерге техникалық тұрғыдан жаңа терминалды біздің жобада көрсетілгендей салу керек екенін түсіндірдік. Ол халықаралық талаптарға, өрт және сейсмикалық қауіпсіздікке сәйкес келеді. VIP-терминал ғимаратын көшіру туралы шешім қабылданды!
— Алайда сіздер сәулет ескерткішін жоймақсыздар ғой!
— Біз ең қолайлы нұсқаны таңдадық. Бізде барлық рұқсаттар бар!
Сонымен әркім өз пікірінде қалды. Кездесу аяқталғаннан кейін мен VIP-терминалды көшіру жұмыстары қашан басталатынын нақтылауды шештім.
— Біз оларға қоғамдық тыңдаулар аяқталғаннан кейін кірісеміз, — деп жауап берді Юлия Аллахвердиева. — Витраждарды, декор элементтерін тасымалдау — бұл арнайы комиссиямен келісетін күрделі рәсім. Жұмысты жақын арада бастаймыз, бірақ оны қашан аяқтайтынымызды нақты айта алмаймын.
— Жаңасын салу кезінде сіз тарихи ғимараттан бөлшектеп алынатын түпнұсқа элементтерді қолданасыз ба?
— Жоқ, біз оларды мұражайға апарамыз. Себебі қаншама жыл тұрған дүниелер. Егер жаңа ғимаратқа көшірсек 5-10 жыл ғана тұрады. Сондықтан біз оларды мұқият ашамыз.
— Сіз ескі кірпішті, басқа құрылыс материалдарын қолданасыз ба?
— Біз бұл нұсқаны да қарастырдық. Осындай ұсыныстар болды. Бірақ түсініңіз, бұл ескі ғимарат, біз, айталық, қабырғаларды алып, оларды жаңа ғимараттың бір бөлігіне айналдыра алмаймыз. Ол сейсмикалық және қауіпсіздік талаптарына сәйкес келмейді. Сондықтан біз бұл терминалды ескі кірпіштен салмаймыз.
— Мен сізді дұрыс түсінемін: «терминалды тасымалдауды болдырмау, жобаны қайта қарау» опциясы жоқ па?
— Жоқ! Адамдар өз пікірлерін айта алады. Бірақ сіз түсінгеніңізді қалаймын: әуежайдың жаңа терминалын салу жобасында Халықаралық Инженерлер, өрт және техникалық қауіпсіздік мамандары жұмыс істеді, олардан басқа бұл салаға ешкім жауапкершілік алмайды.
