COVID-19 Ресейден ақша аударымдарына қалай әсер етті

Ақша аудару жүйелерінде биылғы көктемде трансшекаралық ағындардың көлемі төмендеген. Кейбір компанияларда сәуірде Ресейден көршілес елдерге аударымдар 50%-ке дейін азайып кеткен

НҰР-СҰЛТАН, 30 мамыр – Sputnik. Мұндай көрсеткіштер көптеген еңбек мигрантының еліне оралуымен немесе пандемия салдарынан жұмыссыз қалуымен байланысты болған. Sputnik ақша аударымдары нарығында не болып жатқанын анықтап, негізгі ойыншылардың саланы қалпына келтіру жөніндегі болжамдарын білді.

Сәуір айында аударымдар көлемі жартылай қысқарды

Сәуірде нарықта Ресейден көршілес елдерге трансшекаралық аударымдардың айтарлықтай төмендегені сезілді. Егер наурыз айында төмендеу 5-10% болса (2019 жылдың наурызымен салыстырғанда), онда сәуірде, «Золотая корона – Денежные переводы» сервисінің директоры Иван Ситновтың айтуынша, ол 50% жеткен. Мамыр айының көрсеткіштері 25-30% деңгейінде.

Осыған ұқсас үрдіс «Юнистримде»де тіркелді. Sputnik-ке халықаралық ақша аударымдары жүйелерінің президенті Ксения Чернышева хабарлағандай, 2020 жылдың сәуірінде ақша аударымдарының көлемі наурызбен салыстырғанда 34% -ке азайған. Мамыр айында сәуірмен салыстырғанда шамамен 10% көлемінде өсім байқалады.  

«Ресейден көрші елдерге трансшекаралық аударымдардың көп бөлігі – мигранттар тапқан және өз отбасыларына жіберетін ақша. Сәуірде көптеген шетелдік жұмысшы өз еліне оралуға мәжбүр болды немесе бос отырып күтті. Яғни, олар үйіне ақша жібере алмады», — деп түсіндірді «Финам» компаниялар тобының сарапшысы Алексей Коренев.

Western Union баспасөз қызметі, керісінше, сәуірде наурызбен салыстырғанда ақша аударымдарының төмендегені байқалғанын атап өтті. Бұл процесс қазір де жалғасуда.

Елдердің экономикаларына соққы

«ТМД елдерінің көпшілігі үшін Ресейден ақша түсімі бюджетті едәуір толықтырады. Бұл валюта кейбір сыртқы сауда операцияларын жүргізуді жалғастыруға көмектеседі. Сондықтан ақша аударымы үлкен рөл атқаратын елдер үшін, ең алдымен Қырғызстан мен Тәжікстан үшін экономикаға үлкен соққы болды», — деп қорытындылады Ситнов.

«Тәжікстан мен Қырғызстанның экономикасы Ресейден ақша аударымдарына айрықша тәуелді, бұл елдерде келетін ақша аударымдарының үлесі ІЖӨ-нің үштен бірін құрайды», — деп толықтырды Чернышева.

Ал трансшекаралық трансферттер көлемінің төмендеуі Ресей экономикасына әсер етпейді.

Саланы қалпына келтіруге не көмектеседі

Иван Ситновтың айтуынша, ақша аударымдары нарығының қалпына келуіне екі фактор әсер етеді: жеке тұлғаларға қызмет көрсету орталықтарын ашу және халықаралық әуе рейстерін қалпына келтіру.  

«Біз мамырда Мәскеуде карантинге байланысты кейбір шектеулер алынып тасталғанын, көптеген пункт жұмыс істей бастағанын, белгілі бір өсім бар екенін байқап отырмыз. Шекараларға қатысты айтсақ, олар маусым басында, адамдар Ресейге ақша табу үшін ұшып келуі тиіс кезде жабылған болатын. Шекаралар ашылғаннан кейін жағдай жақсарады. Бұл мүмкін бір айда, мүмкін екі айда болуы мүмкін, болжау қиын. Бәрі коронавирусқа қатысты жағдайға байланысты», — деді «Золотой короны» өкілі.

Алексей Коренев «ақша аударымдары сегменті еңбек нарығы қалпына келе бастаған кезде өзінің бұрынғы көрсеткіштерін тез қалпына келтіреді» деп болжайды.  

«Қазір құрылыс және жол жөндеу жұмыстары толығымен басталады. Жұмысшы күші қажет, демек мигранттар Ресейге қайтып келеді. Мәселе басқада – еңбек нарығы айтарлықтай өзгеруі мүмкін», — дейді сарапшы.

ТМД Экономикалық даму іскерлік орталығының бас директоры Владимир Савченко да ақша аударымдары «жағдай ушығып кетпесе екі-үш айда қалпына келетін» өндірістік белсенділікке тікелей байланысты екенін баса айтты.