Цифрлы медицинаның мүмкіндігі мол

«Қызыл дәліздің» көмегі

Елордадағы №2 қалалық ауру­хана – жоғары маман­дан­ды­рылған меди­циналық кө­мек көрсететін 360 орындық көп­бейінді стацио­нар. Яғни түр­лі профильді мамандарды шоғыр­ландырған жедел диагностикалау мен пациент­терге жоғары деңгейде медициналық көмек көрсетуде бар жабдығы мен жайы сай клиниканың бірі. №2 қалалық аурухананың бас дәрігері Иван Ли «Астана – адалдық алаңы» жо­басы аясында журналистерге әдеттегіден өз­геше «Қабылдау бөлмелерін» таныстырды.

Қабылдау бөлмелері бірнеше дәлізге жіктеліпті. Ең жеделі – «Жедел жәрдем» көмегі арқылы аса шұғыл түрде жеткізілетін ауыр халдегі науқастар үшін арнайы жабдықталған, бірнеше қызыл перделі боксқа бөлінген «Қызыл дәліз». Бүгінде медицинаға ен­гізілген цифрландырудың нә­ти­жесінде «Жедел жәрдем» дәрі­гер­лері пациенттің жағдайын ауру­ханаға жетпей тұрып хабарлау мүмкіндігіне ие болған. Ауырған жанның ЖСН арқылы оның бойында қандай созылмалы сырқаты барлығы, қандай дәріге аллергия беретіні, қысқасы ағзасындағы ауруларының дерегі компьютерде сақталады. Ал ауру­­­­­хана диспетчерлері көліктің қай­ маңда келе жатқанын көріп, қандай мамандардың қажеттігін нақтылап, пациент «Қабылдау бөліміне» жетпестен бұрын, дәрігерлерді сақадай сай дайындап қояды. Өйткені мұндай сәтте секундтардың өзінің атқаратын рөлі бар. Ал «Қызыл дәлізді қа­былдау бөлімі» жабдықталуы жө­нінен әлемдік озық клиникалардан еш кем емес. Жүрек және қан тамырлары, өкпе жүйелері жұмысын атқара алмай жатқанда оны алмастыратын арнайы аппараттармен, тіпті қажет болса ота үстелі болып кететін жылжымалы төсек, ультрадыбыстық зерттеу, жүрек соғысын жазу сынды толып жатқан басқа да керекті қондырғылармен жабдықталған бокстардағы цифрлы әлем дертті жанға түрлі көмек көрсетеді.

«Сары дәліз» қызылға қара­ғанда жеңілдеу болғанымен, па­циенттің жанына батып, же­дел стационарлық көмек көр­сетуді талап ететін ауруларды қабыл­дай­ды. Бұл жерде де келген ауру айнаға түсу, қан тапсыру, әлдеқалай қажетті анықтаулардан өту барысында аурухананы шар­­ла­майды. Барлығы «Жедел жәр­дем» қалдырғаннан кейінгі төсек­тің үстінде жасалады. 

Сондай-ақ «Жасыл дәліз» жоспарлы түрде емделетіндерді қабылдайтын бөлім. Мұнда келу­ші электронды дүңгіршектен кезек түбіртегін алып, таблодан өзіне тиесілі санның жануын кү­теді, әрі қарай қажетті ста­цио­нарлық бөлімге жатқызы­ла­ды.

QR код – тұтынушыға көмек

Жуырда Мемлекеттік қыз­мет істері және сыбайлас­ жем­қорлыққа қарсы іс-қимыл агент­тігінде елордалық ауруха­на­ла­р­дың қызмет көрсету дең­ге­йін көтеру бойынша өт­кіз­ген брифингте кейбір меди­ци­­­­налық мекемелердің палаталары мен қабылдау бөлім­шелерінде емделушілерді қа­был­дау процедурасының нақ­­­ты ережесінің жоқтығы, к­е­зек­­­те 1 және 2 сағаттан ар­­тық­­ күту фактілері кездесе­ті­­ні, ста­­­ционарлық емдеу­де па­ла­та­лардың жөндеу жұмыс­та­рын жүргізуді, сондай-ақ­ те­ре­зелерін ауыстыруды қа­жет ететіні айтылған. Жоба кеңсесінің жетекшісі Жазира Жыл­қышиева Қоғамдық денсау­лық сақтау басқармасымен бір­лесіп, тұрғындарға түсінікті әрі қолжетімді түрде цифрлы, қағаз және аудио-визуалды формат­та алгоритм жасақтау қолға алы­натындығын атап өткен болатын.

Сондай-ақ аталған жиында Астана қалалық Қоғамдық денсаулық сақтау басқармасының басшысы Камалжан Надыров жоба шеңберінде жүзеге асырыл­ған жаңашылдық үлгілері тура­лы баяндаған. Оның айтуынша, биыл ақпан айынан бастап емха­налардың бас дәрігерлерінің ха­лық­қа атқарылған жұмыстар туралы ай сайын есеп беруі жүр­гізіледі. Осылайша, емхана­лардың бас дәрігерлері емханаға тіркелген тұрғындармен тығыз қарым-қатынас орнатып, мәсе­лені «қажетті жерде және жедел көмек көрсету» қағидаты бо­йынша шешеді және әрбір ем­деу ме­кемесінде арнайы QR код орналастырылды. Онда қолын­да гаджеті, смартфоны бар әр адам сканерден өткізу арқылы сауал­намаға өтіп медициналық ұйым­ның жұмысын, «Смарт-Астана» мобильді қосымшасы арқылы өзіне көрсетілген көмек пен ауру­хананың қызмет сапасына қа­тысты пікірін жане өз бағасын береді.

QR кодтардың енді бір пай­далы жері жалған еңбекке жа­рам­сыздық туралы анықтама бе­ру­дің жолын кесуі. Камалжан Надыровтың айтуынша, бұдан былай медициналық ұйымдарда еңбекке жарамсыздық парағы­ның заңдылығын тексеру үшін «Смарт-Астана» мобильді қо­­­сым­шасында ақпараттық қыз­­метке қоса бланктегі QR код­тың болуы оның жалған емес­тігінің дәлелі бол­мақ. «Осы­лайша, жұмыс бе­руші берілген медициналық құ­жат­тың шы­найылығын дербес тексере алады», деді К.Надыров.

Цифрлы жүйе уақытқа үнем

Цифрлы жүйенің уақытқа қанша үнем екеніне Астана қала­сының Наркология және психотерапия орталығы мен қалалық №4, 8 емханаларға барғанда көзі­міз жетті.

Еліміздегі наркологиялық бейін­дегі ұйымдардың үздігі са­­налатын орталықтың жоғары білікті мамандары, дәрігерлер, психотерапевтер, психологтар маскүнемдік, нашақорлық пен токсикоманияға, ойынқұмар­лыққа шалдыққан науқастарға тиімді мамандандырылған кө­мек көрсетуде цифрлы жүйені кеңінен пайдаланады. Қан құ­рамында қаншалықты зиянды заттың бар екенін анықтап, оны нақты танып, атын атап беруге көмектесетін арнайы кітапханасы бар зертхана қондырғысы заманауи цифрлы технологияға негізделген. Кітапхана жүйе ішін­­дегі бағдарлама екенін айта кеткен жөн.

Емханалардағы цифрландыру көмегіне сүйенген жаңалықтар дәрігерге де, пациенттерге де­ қо­лайлы. Алдымен тіркеу бөлі­мінің алдындағы сарылған кезек­ті жою, дәрігерге жазылуда ар­­найы қосым­шаларды пайдалану, оның үс­тіне емхананың кіре­берісіне қойыл­ған таблоға ЖСН арқылы еш қиындықсыз қажетті маманға жазылу осыдан бірнеше жыл бұ­рын айтылғанда ертек тәрізді есті­летін. Ал қазір бәрі іске асырылуда.

№4 емханада QR-код пен жабдықталған медициналық білезігі бар пациентке жолық­тық. Қант диабеті және артерия­лық гипертензиямен ауыратын пациент білезік таққалы дәрі­гермен арадағы байланыстың жақ­сарғанын жеткізді. Дәрі­герлер QR-код арқылы сырқат жан туралы ақпарат алып, оның жағдайына қарай еміне өз­ге­рістер енгізуге мүмкіндік ал­са, науқастың туыстары егер па­­­­циент­ке бір жағдай туса оның жағ­дайы туралы лезде хабарлама алады екен. Бұл, әсіресе науқас тілден айрылып қалған кезде өте маңызды. «Статистика бойынша қабылдау бөліміне күн сайын 500 науқас ес-түссіз түседі. Осындай уақытта қолында білезігі бар науқас жайында дәрігерлер барынша толық ақпарат алады. Бұл адам өмірінің сақталуы және дәрігердің тез және нақты көмек көрсетуіне жол ашылуы дер едік. Қолында білезігі бар әр науқастың «жеке кабинеті» бар және онда пациент өзінің фотосын, өзге байланыс ақпараттарын өзгерте алады», дейді емхананың бас дәрігері Серік Шаймерденов. 

Қысқасы, цифрлы жүйе па­­циент­ке көмекке келді, әрі бар­лық медициналық қызметтің ашық көрсетілуіне жол ашып отыр. 

Анар ТӨЛЕУХАНҚЫЗЫ,

«Egemen Qazaqstan»