Атом өнеркәсібін дамыту және ECOJER өңірлік экологиялық бастамалар қауымдастығының басшылары қазақстандықтарға мәлімдеме жасады

Атом өнеркәсібін дамыту қауымдастығының төрағасы Алдияр Тоқтаров Қазақстанның Үкіметтің бірінші атом электр станциясын (бұдан әрі – АЭС) салу бастамасын қолдайтынын жеткізді.

Ол әр ұлттың дамуында болашақ ұрпақтың тағдыры шешілетін маңызды кезеңдер болатынын еске салды. Солардың бірі – АЭС салу мәселесі, бұл шешім биотехнологиялық және өндірістік дамуымызға қарай қадам басуымызды не болмаса тек шикізат өндіру мен экспортқа тәуелді экономика ретінде қалуын айқындайды.

“Менің және менің әріптестерімнің қауымдастықтағы міндеті – балаларымызға, немерелерімізге және шөберелерімізге гүлденген және дамыған елді қалдыру үшін бар күш-жігерімізді жұмсау.

Жаратқан иеміз Қазақ станға уранның ерекше қорларын нәсіп етті, және осы байлықты дұрыс игеріп, өз ісіне адал менеджменттің арқасында елімізді әлем бойынша ең ірі өндірушіге айналдырды. Енді жетекші мемлекеттер өз дамуы мен жетістіктері үшін Қазақстандық табыс тарихына сүйеніп отыр. Бізге де енді бейбіт атомның игілігін пайдаланып, ұлтымыздың дамуына жол ашатын уақыт келді.

Біздің жеріміз бен халқымыз ядролық қарудың зардаптарынан өткен ауыр сынақтарды бастан кешірді. Бұл қайғылы оқиға тек тарихымызға жара салып қана қоймай, Қазақстанға бейбіт атом мәселелерімен айналысуға ерекше моральдық құқық береді деп есептеймін. Қазақстан халқының атом энергиясын бейбіт мақсатта пайдалануды қолдауы тек коммерциялық тұрғыдан ғана емес, бұл біздің ұлтымыздың кемелденгенінің белгісі, жасөспірімдік максимализмнен өтіп, болашаққа салқынқандылықпен қарап, ең жақсы перспективаларды таңдап алуымыздың айғағы.

Бұл – Қазақстан әлемдік деңгейде жетекші орын алатын салалардың бірі және халықаралық аренада өз ұстанымын сәтті қорғай алатын сала.

Бұл – Қазақстандықтардың мыңдаған адамға табысты мансап жолын ашатын салалардың бірі. Бұл – менің өзімді тапқан салам, және менің отандастарым да өздері мен балалары үшін әл-ауқат құрып, Отанымыздың гүлденуіне берік негіз қалайды деп сенемін.

Бұл – әлемнің ең дамыған елдерінің экономикалық өсуін ешбір дау-дамайсыз, тәулік бойы және ауа райына қарамастан қолдайтын сала. Мен біздің республика да осы елдердің қатарына қосылу мүмкіндігіне ие болғанын қалаймын және атом өнеркәсібі бізге бұл мүмкіндікті беретініне сенімдімін.

Өз тарапымнан, Қазақстанның атом өнеркәсібін дамыту қауымдастығының төрағасы ретінде, осы жобадан еліміздің тұрғындары мен бизнесі үшін ең жоғары пайда алуына бар күш-жігерімізді салатынымызды жауапкершілікпен мәлімдеймін”, — деді ол әлеуметтік желідегі ресми парақшасында.

Ал Қазақстандық ECOJER өңірлік экологиялық бастамалар қауымдастығының  бас директоры Рүстем Кабжанов Қазақстанда атом электр станциясын (атом электр станциясын) салу мәселесі белсенді талқыланып жатқанын алға тартты. Ол экологиялық ұйымның басшысы ретінде мәселені практикалық тұрғыдан объективті түрде қарастыру қажет деп санайды.

«Ең алдымен, айқын фактіні мойындау керек: Қазақстан елеулі энергетикалық сын-тегеуріннің алдында тұр. Біздің экономикамыз өсуде, халық саны артып келеді және электр энергиясына деген қажеттілік те тұрақты түрде артып келеді. Қолданыстағы қуаттар жақын арада бұл өсіп келе жатқан сұранысты қанағаттандыра алмайды, бұл электр энергиясының тапшылығына және соның салдарынан дамудың барлық салаларының тежелуіне әкеледі.

Бүгінде Қазақстандағы электр генерациясының негізгі үлесін көмір электр станциялары қамтамасыз етеді. Бұл әдіс салыстырмалы түрде арзан болғанымен, экологияға үлкен зиян келтіреді. Атмосфераға парниктік газдар, күкірт және азот оксидтері, сондай-ақ бөлшектер шығарындылары ауаның ластануына, климаттың өзгеруіне және халықтың денсаулығына елеулі проблемаларға әкеледі.

Дау — дамайға қарамастан, қазіргі заманғы атом электр станциялары ең жаңа қорғаныс және бақылау жүйелерімен жабдықталған жоғары технологиялық қондырғылар болып табылады. «Бейбіт атом» ядролық энергияны әскери пайдаланудан түбегейлі ерекшеленетінін түсіну маңызды. Ел тұрғындары қайталанудан қорқатын Семей полигонының трагедиясы ядролық қаруды сынаумен байланысты, ал атом электр станциялары тек бейбіт және аса маңызды мақсат – электр энергиясын өндіруге арналған. Сонымен қатар, Қазақстанға Ақтау қаласында электр энергиясын өндіріп қана қоймай, суды тұщыландыруға мүмкіндік берген атом реакторын пайдалану тәжірибесі белгілі, — дейлі ол.

Оның айтуынша қоғамдық талқылауларда жиі қойылатын сұрақтардың бірі Балқаш көліне ықтимал әсер етуі.. Ол қазір сарапшылар реакторларды салқындату үшін пайдаланылатын су көлге қайта құйылмайтынын, бұл термиялық немесе радиоактивті ластану қаупін толығымен жояды деп сендіретінін айтты.

“Барлық технологиялық шешімдер техникалық құжаттамада нақты бекітілуге, тиісті жобалау құжаттарымен бекітілуге және Қазақстанның қолданыстағы экологиялық заңнамасына сәйкес қоршаған ортаға әсерді бағалау рәсімінен өтуге тиіс,” — дейді.

Осылайша, ұзақ мерзімді экономикалық перспектива тұрғысынан атом электр станциясы Қазақстан үшін ең практикалық таңдау болып табылатынын жеткізді. Жоғары бастапқы инвестицияларға қарамастан, атом электр станциясының электр энергиясын өндіру құны станцияның бүкіл өмірлік циклі бойы тұрақты және болжамды болып қалатынымен бөлісті

“Ең бастысы АЭС еліміздің энергетикалық тәуелсіздігін қамтамасыз етуге және Қазақстанның қоршаған ортасына теріс әсерін азайтуға мүмкіндік береді!” — деп қорытындылады Қазақстандық ECOJER өңірлік экологиялық бастамалар қауымдастығыныңбас директоры.

фото: e-cis.info