Қазақша реферат: Басқару нысандарының түрлері |

Басқару нысандарының әртүрлілігін ескере отырып, олардың нақты түрлерін бөлуге болады. Басқарудың (мемлекеттік-басқарушылық қызметтің) нысандары әртүрлі заңдық маңызы бар әкімшілік-құқықтық нормалармен реттеледі. Олардың кейбіреулері конституциямен (мысалы, ҚР Үкіметіне қатысты), басқалары — заңға тэуелді актілермен (мысал, нақты атқарушы билік органдары туралы ережелермен, лауазымдық нұсқаулықтармен) регламенттелген. Ішкі үйымдастыру қызметі регламенттеуге жатады, бірақ ол қандай да болмасын атқарушы органдардың ішкі үйымдастыру жүмысының шеңберімен шектеледі (мысалы, іс жүргізу туралы нүсқаулықтар).
Атқарушы органдардың (лауазымды адамдардың) қүқық қол-дану, қүқық тағайындау жэне қүқық қорғау функцияларын жүзеге асырумен байланысты қызметінің нысандары неғүрлым толық дэрежеде қүқықтық регламентациялауды қажет етеді.
Соған сәйкес басқарудың қүқықтық және құқықтық емес ны-сандары бөлінеді.
Қүқықтық нысандар эрқашанда сыртқы жэне айқын көрінісі заңдық салдарлар туғызады. Бұл атқарушы билік субъектілері кез келген іс-эрекеттері, оларды істеуге міндетті түрде қүқықтық салдарлардың пайда болуына экеп соқтырады. Оларда атқарушы билік объектілерінің ерекшелігі болып табылатын заңдық биліктік өкілеттіктері тікелей өзінің нақты көрінісін табады. Нысандардың бүл тобының осы қасиеттері басқарудың қүқықтық актілерінде неғұрлым айқын көрініс табады.
Қүқықтық емес нысандар тікелей заңдық салдарларға экеп соқтырмайды, өйткені оларды істеу басқарудың қүқықтық акті-лерін басқарумен байланысты емес. Мэселен, олар қүқықтық нысандарға тэн болатын (жеке — дара актілер шығару) экімшілік-қүқықтық қатынастар туғызбайды. Бүл қүқықтық нысандарды қолдануға немесе оларды кейіннен іске асыруға көмектесетін әр түрлі үйымдастырушылық іс-эрекеттер істеу.
Осыған байланысты экімшілік-қүқықтық эдебиеттерде үсы-нылған басқарушылық іс-әрекеттердің нысандарын (басқару ны-сандарын) қүқықтық жэне қүқықтық еместерге бөлу шеңберінен шығатын топтастыру көңіл аударуға түрарлық. Мүндай топтас-тырудың мынадай түрі аса көрнекті:
а) нормативтік құқықтық актілер шығару;
э) жеке-дара құқықтық актілер шығару;