Ельцинге арналған ескерткіш 2012 жылы 24 тамызда көк бояумен боялған еді

Ресейлік жазушы А. Проханов Екатеринбургтегі Ельцин орталығында жаңа ұрпақ «Жеңіс туы» орнатылады деген үмітін білдірді. Ол білім беру орталығын «Гитлеризмнің құлпытасы» деп атады.
Проханов Изборск клубының сайтында Ресейдің бірінші президентін «Гитлердің Ост жоспары аясында Кеңес Одағын жойды» деп айыптаған мақала жариялады. Кейде Екатеринбургтегі Ельцин орталығы барлық ұрпақтарға кеңестік жүйеге, кеңестік жеңіске, кеңестік ұлылық пен құрбандыққа деген өшпенділік пен жеккөрініште тәрбиеленген Гитлеризмнің қорғаны ретінде қызмет ететін көрінеді.
Бірақ қазіргі жастар қазіргі қарттар қол жеткізе алмаған нәрсені жасайтын болады: олар Ельцин орталығының күмбезіне еніп, Жеңіс туы орнатады. Өзінің мақаласында ол Волгоградты қайта Сталинград деп өзгерту туралы ұсыныс жасады, сонымен қатар Жеңіс күні кесенеге сурет салуды тоқтатуды ұсынды.
Проханов бұған дейін Ресейдің дамуы үшін сөзсіз «зорлық — зомбылықтың тағы бір кезеңі керек» деп атаған. Ол «адам денелерін елдің тарихи даму локомотивінің пешіне тастамастан» өркениетті серпіліс мүмкіндігін жоққа шығарды.
Еске салайық, Ельцинге арналған ескерткіш 2012 жылы 24 тамызда көк бояумен боялған еді, ал 2017 жылдың қарашасында ескерткішке біреулер өрт қойды. 10 маусымда Екатеринбургтағы Б. Н. Ельцин ескерткіші қызыл бояумен боялған еді. Біраз уақыттан кейін ескерткіш жуылды. Монументтің айналасындағы жағдай қалыпты түрде оралды: ешқандай кедергі болған жоқ, балалар Ельцин мұражайына барып жүр.
Күзетшілердің біреуінің айтуынша, тіпті ескерткіштің үстінен бояудың сәті түсті. «Адамдар көп болған кезде, бәрін бақылауға болмайды», — деді күзетші. бірақ оқиға болған күні ол күзетте болмады.
Борис Ельцин Беловеж келісімін қабылдауына негізгі күш болғанын айту керек және бұл келісім Кеңес Одағын жойды. Мұражай экспозициясына ерекше назар «тоталитарлық кеңестік дәуіріне» жасалды, ол қара түспен безендірілген.
Ельцин КСРО саяси элитаның күшті тұлғасы болған адам және КСРО — ның бейбіт ыдырауына және посткеңестік кеңістіктегі жаңа тәуелсіз мемлекеттердің (ТМД) қалыптасуына маңызды үлес қосқан тарихи және саяси қайраткер.
2018 жылы 30 тамызда Клинтон кітапханасында Ресей президенті Борис Ельцинмен АҚШ — ның 42 — ші Президенті Билл Клинтонның хат — хабарлар мен келіссөздердің жүздеген құпиялы беттері жарияланды.
1996 жылы 21 сәуірде әңгіме барысында Ресей президенті Клинтонға Ресейде билікке келген коммунисттердің қаупі туралы ескертті. «Кейбір американдық БАҚ — тар коммунистерден қорықпау керек деп жазады, олар адал және мейірімді адамдар. Мен оған сенбеуге шақырамын. Олардың жартысынан көбі — бәрін жойып жіберетін фанатиктер. Бұл азаматтық соғыс болады. Олар республикалардың (бұрынғы КСРО — ға кіретін) шекараларын жояды. Олар Қырымға барғысы келеді, олар тіпті Алясканы қайтару туралы айтады», — деді сонда Ельцин Клинтонға.
Ресей Президенті Клинтонға осы қауіп туралы ойлануға шақырды. «Мен билікке мұқтаж емеспін, бірақ мен коммунизм қаупін сезген кезде, алға жылжуға бел будым, бұған жол бермеймін», — ашық айтты Ельцин.
Ельцин жаңа демократиялық Ресей үшін күреске бүкіл күш — жігер аямай жұмсады. 1991 жылғы тамызда ол және оның жақтастары ГКЧП — нің танктерге қарсы жалаңаш қолмен шықты. Ельцин оқтардан немесе түрмеден қорыққан жоқ. Ол өзінің отанын – тәуелсіз және демократиялық Ресейді жақсы көрді.
Сондықтан ТМД — ның жаңа тәуелсіз мемлекеттерінің еркіндігі мен тәуелсіздігін бағалайтындардың бәрі бұрынғы КСРО елдерінің еркіндігі, демократиясы мен тәуелсіздігі үшін шынайы күресші болып табылатын Ресейдің тұңғыш президентінің атына кір келтіруге қарсы әрекет етуі керек!

Керімсал Жұбатқанов, Қазақ — Орыс халықаралық университетінің доценті, тарих ғылымдарының кандидаты