бұл Ресейдің ең әлсіз жағы екен
ҚХР — дың бірқатар басылымдары келе жатқан экономикалық дағдарыс Ресейді, кезінде КСРО сияқты, батпаққа айналдыруы мүмкін деп болжады. Экономика — бұл Ресейдің ең әлсіз жағы екен.
Путин кезеңде жағдай біршама реттелген болса да, соңғы жылдары ресейлік экономиканың өсім деңгейі баяулады. Соның ішінде Батыс санкцияларының кесірінен. Сауд Арабиясымен жүргізілген мұнай соғысы Ресейдің одан әрі дамуына кедергі келтіріп қана қоймай, оның экономикасын толығымен бұзуы мүмкін.
Ресей Федерациясының болашағы туралы осындай жалпылама пікір Қытай ақпарат құралдарында көрініс тапты — Батыс және мұнай мемлекеттерімен қатаң дауда Ресей Кеңес Одағының қайғылы тағдырын қайталамай ма?
Сол кезде де, қазір де Ресейдің экономикалық дамуы мұнай мен газ экспортына байланысты болды. Бірақ Ресей бұл саладағы монополисттен алыс. Бәсекелестік өте қатал.
Ресей мен Сауд Арабиясы арасындағы қазіргі қақтығыс соның айқын бір мысалы болып табылады. Бұл Ресейдің өз ресурстарын экспорттауға осындай қатты тәуелді болу қаупін тағы да көрсетті. Ақыр соңында, осы мұнай соғысының соңында елдің болашағы нақты қауіпке төнуі мүмкін.
Иә, Ресей айтарлықтай әскери әлеуетке ие, оның қорғаныс өнеркәсібі көптеген қару — жарақ шығарады, соның ішінде экспортқа да. Ресейдің өзі Сирия мен Донбасс сияқты аймақтық әскери қақтығыстарға қатысады.
Алайда, біріншіден, қару — жарақ сату маңызды, бірақ бұл Ресей үшін негізгі табыс көзі емес, екіншіден, АҚШ Ресейдің қару — жарақ экспорты саласындағы басты бәсекелесі болып табылатындығын атап өткен жөн. Сонымен қатар, екі державаның арасындағы саяси қарама — қайшылық пен әлем жаңа қарулану жарысына түседі. Қытайдың бұқаралық ақпарат құралдарының хабарлауынша, ол КСРО — ның құлауының себептерінің бірі болған.
Ресей экономиканың артта қалуы халықаралық санкцияларға, мұнай бағасының құлдырауына және оның халықаралық қару — жарағы бәсекелестікке байланысты екен. Кеңес Одағы сияқты Ресей бір кездері ғаламдық беталыстарға ілесіп отырмайды, халқы аз, территориясы шамадан тыс, өндірістік активтері алыс аймақтарда орналасқан екен.
Осы себепке байланысты Ресейдің өңдіргіш және өңдеуші өнеркәсіптің еңбек сыйымды салаларын дамытуға кедергілер туындайды. Қазір әлемде жоғары технологиялық өндірістер белсенді дамып келеді.
Бірақ Қытайда бұл жағынан да Ресей артта қалды деп санайды. Бірақ егер бұрын дамудың баяулауы байқалмаса, онда саудиялықтармен болған мұнай соғыстан кейін Ресей экономикалық дағдарыстан шетте қалмайды. Жеткілікті жинақ күші бар елі қалай аман қалады? Мұнда Қытай ақпарат құралдары сұрақ белгісін қойды.
Керімсал Жұбатқанов, тарих ғылымдарынығ кандидаты, Қазақ — Орыс Халықаралық Университетінің доценті