8сынып биология пәнінен тапсырмалар мен сұрақтары

2 тапсырма . «Дұрыс пікір табыңдар»

• Есту мүшесі самай сүйегінде орналасқан және сыртқы, ортаңғы және ішкі құлақтан тұрады.

• Сыртқы құлақ есту түтігіне және құлақ қалқанынан тұрады.

• Сыртқы құлақ дыбыс тербелістерінен қабылдап, өткізіп отырады.

• Дабыл жарғағы ортаңғы және ішкі құлақтың ортасында орналасқан.

• Сыртқы етсу жолы дабыл жарғағымен аяқталады.

• Ортаңғы құлақ есту арқылы мұрын-жұтқаншақпен байланысады.

• Ортаңғы құлақтағы есту сүйекшелері бір-біріне бірігіп кеткен.

• Есту сүйекшелелері – есту анализаторының рецепрторлары.

• Ішкі құлақ саңылаулары мен иірім түтікшелер жүйесі болып табылады.

• Ішкі құлақ қуысы ауаға толы болады.

• Есту сезімталдығы аймағы үлкен ми сыңары қыртысының самай бөлігінде орналасқан.

• Дыбыс толқыны есту мүшесінде сұйықтық тербелісіне, содан соң жүйке импульсіне айналады.

• Есту анализаторының мынадай бөлімдері болады: сыртқы, ортаңғы, ішкі құлақ.

• Құлақтың сезімтал құрылымы, кортиев мүшесі болып табылады.

• Тұрақты қатты шу дабыл жарғағының созылмалылығын бұзады.

3 тапсырма. Сәйкестендіріңіз.

4.тапсырма. Биологиялық диктант

• Зат алмасудың соңғы өнімдерін организмнен шығаратын мүшелерді атаңдар.

• Зәр шығару жүйелерінің мүшелерін атаңдар.

• Зәр жиналатын бұлшық етті қуыс мүше.

• Бүйректе түзілетін сұйық зат.

• Бүйректе негізгі қызмет атқаратын құрылым.

• Қандай бүйректің қыртысты қабатына әкелетін және әкететін артериялар арасындағы қаптамамен қоршалған капилярлардың орналасуы.

• Бұршақ тәрізді, қоңыр қызыл түсті жұп мүше.

• Зат алмасуға қатыспайтын заттардың организмнен шығарылуы

• Бүйректің үстін жауап тұратын тығыз құрылым.

• Бүйректі қуықпен байланыстыратын, қабырғасы қалың бұлшық еттен тұратын түтікшелер.

5 тапсырма. Төмендегі деректерге мән беріңдер.

• Америкалық Е.Киллер көру және есту қабілетінен айырылып қалады. Оны алақанға сөздерді жазу арқылы оқытқан. Ол өзінің саусақтарын сұхбатшының сөздерін түсіну оқыту үйрені. Иықтары мен арқасы арқылы музыканы қабылдай білді, төрт тілді меңгеріп, бірнеше кітаптың авторы атаңдар.

• Парфюмерия саласындағы білікті мамандар иіссулардың барлық иістерін ажырата алады.

• Көру анализаторы күн сәулесі көзге көрінетін спецтрлік түстерін ажырытады. Ультракүлгін және инфрақызыл сәулелерді адамның көзі көре алмайды.

Бұл деректерге қарап анализатордың қасиеттері жайында не айтуға болады? Өз пікіріңді жаз.

№2 нұсқа1тапсырма. Кестені толтыру.

2 тапсырма. Терминологиялық диктант. 1.Жасушаның сұйық бөлігі қалай аталады? 2.Жасушадағы қандай заттың пайыздық үлес ең жоғары? 3.Қандай органикалық зат жасушаның негізгі құрылыстық материалы болып табылады? 4.Қандай заттар энергияға бай келеді? 5.Хромосомалар жасушаның қай бөлігінде болады? 6.Органикалық заттардың ыдырауы мен тотығу қандай оргааноидте жүреді? 7.Қандай органоидте нәруыздар синтезделеді? 8.Жасушаның беті немен қапталған? 9.Жасуша тіршілігінде алуан түрлі маңызды рөл атқаоатын бейорганикалық қосылыс? Көптеген химиялық реакцияларға тікелей қатысады және табиғи еріткіш болып табылады.

• Тапсырма. а) Лейкоциттердің құрылысы мен қызметі

ә)Кестені толтыру

4 тапсырма. Тыныс алу және тыныс шығару кезінде жүретін процестердің ретін анықтаңдар. Жауаптарыңды жазыңдар.

5 тапсырма. Бүйректің құрылысы мен қызметі туралы кестені толтыр.

№3 нұсқа1 тапсырма. Кестені толтыру.

2 тапсырма. Сәйкестігін көрсетіңдер.

3 тапсырма. Сөздікпен жұмыс. Әмбебап донор – бұл________________________________________Әмбебап рецепиент дегеніміз __________________________________ Агглютининдер _____________________________________________Агглютиногендер___________________________________________Агглютинация______________________________________________ Резус –фактор__________________________________________________4 тапсырма. Келтірілген пікірлердің қайсысы дұрыс екенін тексеріңдер.1. Көп жағдайда жұмыртқа жасушасымен тек бір ғана сперматозоид қосылады. 2.Ұрықтану жатыр түтігінде жүреді. 3. Плацента ұрық қабықшалаларынан және жатырдың шырышты қабықшасынан түзіледі. 4. Ұрықтың қаны ана қанымен араласып, жалпы бір қан арасына кіреді. 5. Кіндіктегі тамырлар ұрықтың қан тамыр жүйесінің бір бөлігі болып табылады. 6. Ұрықтың барлық мүшелері 7 айға қарай қалыптасып бітеді. 7. Қалыпты жағдайда жүктілік 7 айға созылады. 8. Жүкті әйелдің тағамдық рационында құрамында кальций, темір тұздары бар өнімдер болуы қажет. 9. Ұрық жатырдан басымен шығады. 10. Нәрестенің алғашқы жылауы тыныс алу орталығының көмірқышқыл газымен қозуына байланысты болады. 11. Адамның ұрығы өзінің дамуы барысында хордалылардың тарихи даму жолын қысқаша қайталап өтеді. 12. Жүктілік кезінде ішкі секрецияның көптеген бездері гормон бөлуді тоқтады.

5 тапсырма. Кестеге ми бөлімінің белгілерін немесе қызметін көрсететін сандарды жаз.

1.Бұл- жұлынның жалғасы. 2. Ол арқылы импульстер барлық рецепторлардан үлкен ми сыңарларының қыртысына түседі. 3. Қимылды үйлестіруге, тепе-тендікті сақтауға жауап береді. 4. Шайнау, жұту, тыныс алуды реттейді. 5. Ол арқылы қаңқаның бұлшық еттеріне олардың тонусын сақтайтын жүйке импульстері жіберіледі. 6. Қорғаныс рефлекстері- құсу,түшкіру,жөтелуді қамтамасыз етеді. 7. Мидың ең жас бөлімі. 8. Онда сөзді қабылдау мен қалыптастыру жүреді. 9. Онымен жүгіру және жүзу байланысты. 10. Онымен ойлау байланысты. 11. Онымен бағыт-бағдар рефлексі байланысты. 12. Мұнда шөлдеу мен аштық сезімдерінің орталығы орналасқан.

№4 нұсқа 1 тапсырма. Терминдермен жұмыс.

2 тапсырма. Кестені толтыр. Тыныс алу мүшелері

3 тапсырма. Мынадай сұрақтарға жауап беріңдер:А. Теріде неше қабат бар? Ә. Эпидермис қандай жасушалардан тұрады? Б. Теріде қай витамин түзіледі? В. Күнге күйген тері неден қорғайды? Г. Теріде қандай рецепторлар орналасқан? Ғ. Шаш деген не? Д. Адам тәулігіне бөлетін тердің ең көп мөлшері қандай? Е. Организм суығанда қан тамырлары қалай өзгереді? Ж. Тердің құрамы қандай? З. Теріде безеудің, паразиттік саңырауқұлақ ауруларының пайда болуы неге байланысты?4 тапсырма. Кестені толтыр. Азық-түліктерде болатын витаминдер және олардың маңызы.

5 тапсырма. Дұрыс сөйлемдерді табыңдар.

• Аяқ белдеуі сегізкөзден және оған қозғалмай бірігіп кеткен екі жамбас сүйегінен тұрады.

• Бас сүйек, кеуде қуысы мен жамбас сияқты қаңқа бөлімдері ми, өкпе, жүрек, ішек сияқты тіршілік үшін маңызды мүшелердің орналасатын орны және қорғанышы ретінде қызмет атқарады.

• Алақан, толарсақ және табан сүйектері табанды құрайды.

• Сегізкөздегі омыртқалардың өзара және жамбас сүйектерімен байланысуы-сүйектердің жартылай қозғалмалы байланысуына мысал бола алады.

• Балтыр қол қаңқасының құрамына кірмейді.

• Жамбастың шонданай, қасаға және мықын сүйектері түтікті сүйектерге жатады.

• Буынның қуысында болатын буын сұйықтығы май ретінде қызмет атқарып, үйкелістің азаюына себепші болады. 87Төс сүйегіне 10 жұп қабырға бекиді.

9.ұзақ уақыт тік тұрған кезде денне массасының омыртқа жотасындағы шеміршек қабаттарына түсіретін қысымы салдарынан омыртқа жотасының ұзындығы қысқарады.10.Жамбастың құрылысы омыртқа жотасының құрылысынан ерекшкленеді, себебі олардың сүйектері химиялық құрамы бойынша әртүрлі болып келеді.№5 нұсқа 1тапсырма. Сұрақтарға дұрыс жауапты жазыңыз.I.Аяқ қанқасын қандай сүйектер құрайды?II.Иық буынын қандай сүйектер құрайды?III.Қандай сүйектер ұзын, түтікті сүйектер болып келеді?IV. Бас сүйегінің ми бөліміне не жатады?V.Иық белдеуін қандай сүйектер құрайды?VI.Жамбас-сан буынын құрайтын сүйектерді атаңдар.VII.Ең жалпақ болып келетін сүйекті атаңдар.VIII.Аяқ белдеуін қандай сүйектер құрайды?IX.Кеуде қуысына не жатады?X.Шыбық буынын қандай сүйектер құрайды?XI.Қолдың қаңқасын құрайтын сүйектерді атаңдар.XII.Тізе буынын кандай сүйектер құрайды?XIII.Тік жүруге байланысты адамның кандай сүйектер ерекше дамыды?XIV.Еңбек әрекетіне байланысты қандай сүйектер ерекше дамыды?

2 тапсырма. Биологиялық диктант

• Зат алмасудың соңғы өнімдерін организмнен шығаратын мүшелерді атаңдар.

• Зәр шығару жүйелерінің мүшелерін атаңдар.

• Зәр жиналатын бұлшық етті қуыс мүше.

• Бүйректе түзілетін сұйық зат.

• Бүйректе негізгі қызмет атқаратын құрылым.

• Қандай бүйректің қыртысты қабатына әкелетін және әкететін артериялар арасындағы қаптамамен қоршалған капилярлардың орналасуы.

• Бұршақ тәрізді, қоңыр қызыл түсті жұп мүше.

• Зат алмасуға қатыспайтын заттардың организмнен шығарылуы.

• Бүйректің үстін жауап тұратын тығыз құрылым.

• Бүйректі қуықпен байланыстыратын, қабырғасы қалың бұлшық еттен тұратын түтікшелер.

3 тапсырма. Қан жасушалары және олардың ерекшеліктері

4 тапсырма. Сызбанұсқаны толықтыр және дұрыс жауаптарды таңда.

1) түсініксіз, түзіліп, сосын жоғалып кетуі мүмкін; 2) тұқым қуалаушылықпен беріледі; 3) адамның айнала қоршаған ортаның өзгеріп отыратын жағдайларына бейімделуіне көмектеседі; 4) өзгермелі және қозғалғыш; 5) жеке басқа ғана тән; 6) бір түрге жататын барлық тіршілік иелеріне тән; 7) ми сыңары қыртысымен байланысты; 8) орталық жүйке жүйесінің қыртысасты бөлімдері қатыстырылған; 9) бағдарлау; 10) жөтел; 11) белгілі бір жағдайларда пайда болады; 12) ағзаның ішкі ортасының тұрақтылығын қамтамасыз етеді; 13) кірпік қағу; 14) тұқым қуаламайды; 15) жүре пайда болады; 16) ағзаның көбеюіне қатысады.

5 тапсырма. Кестені толтыр.