Тоқыма айқаспаның түрлері, технологиядан сабақ жоспары

Сабақтың тақырыбы: «Тоқыма айқаспаның түрлері»
Сабақтың мақсаты: Оқушыларды білімділік, біліктілік іс — тәжірибесімен ұштастыра отырып, толық мағлұмат беру.
Дамытушылығы: жеке тапсырмаларды орындау барысында технологияның ретін, талаптарын орындау, оқушылар шығармашылығын дамыту.
Тәрбиелігі: жаңашылдыққа, әдемілікке, дастарқанды әзірлеуге, тоқыма айқаспа түрлері ерекшелігімен, ұқыптылықпен, тазалықпен, жауапкершілікпен қарауға баулу.

Сабақтың түрі: аралас
Сабақтың әдісі: сыни тұрғыда ойлау, ынтымақтастықта оқыту, түсіндірмелі сұрақ — жауап.
Сабақтың көрнекілігі: тірек — сызбалар, сурет, журналдар, құрал — жабдықтары, т. б.
Пәнаралық байланыс: сызу, бейнелеу, тарих, әдебиет, алгебра, геометрия.

Сабақтың барысы:
Ұйымдастыру кезеңі
Жаңа сабақ
Сабақты бекіту
Үйге тапсырма

1. Ұйымдастыру кезеңі
— Оқушылармен сәлемдесу.
— Сабаққа қатынасын анықтау.

2. Мата негізгі жіп пен арқау жіптің айқасуынан тоқылатынын білесіңдер. Әр матаның айқасу жолдары түрліше. Тоқыма айқаспаларының ең жай түрі: кездеме, саржа, сәтендік айқаспалар.
Кездемелік айқаспада негізгі жіп және арқау жіптері жиі айқасады. Мұндай айқаспа түрлерімен мақта, зығыр, жібек маталар тоқылады. Бұл маталар аз созылады, жібі онша сетінемейді. Сондықтан бұл маталардан киім пішу өте ыңғайлы. Саржалық айқаспада негізгі жіп екі арқау жіпті басып, бір жіпті өткізе отырып тоқылады. Мұндай маталар кездемелік айқасуға қарағанда өзгеше болады, оның ерекшелігі мата бетінде қиғаш бедерімен көрініп тұрады. Саржа матасы анағұрлым тығыз, қалың әрі салмақты болады. Кашемир, шотланд, бәмәзи, фланель, саржа маталар, саржалық айқаспамен тоқылады. Саржалық айқаспамен тоқылған маталар жұмсақ, оңай қыртысталады, оңай, көбінесе, жеңіл киімдер дайындайды. Мата созылғыш әрі тез сетінегіш келеді. Сәтендік және кездемелік айқаспаларда негізгі жіп пен арқау жіптердің айқасулары сирек болады. Сәтендік айқаспада арқау жіп төрт немесе одан да көп негізгі жіпті қамти айқасады. Ал, атластағы айқаспада, керісінше, негізгі жіп төрт немесе одан артық арқау жіптерді қамти айқасады. Сәтендік айқаспамен сәтен және драп, атластың айқаспамен атлас, креп — сәтен, астарлық сәтен материалдары қолданылады.

Сабақты бекіту. Тоқыма айқаспалардың түрлері жөнінде нені үйрендіңдер?
Үйге тапсырма: Оқып келу, үйрену.