Қазақша өлең: Махамбет Өтемісұлы (Баймағанбет сұлтанға)

0

Алақандай Нарында
Басушы едім құлаштай.
Жәбір беріп, жала етсең,
Былғанған басым ыласқа-ай.
Мен бір шарға ұстаған қара балта едім —
Шабуын таппай кетілдім,
Қайраса — тағы жетілдім.
Көрмес-келмес деп едім
Өз еркіммен бетіңді-ай.
Есігіңнің алдына
Ұрмай-соқпай келтірген —
Арманың бар ма құдайға —
Махамбет-сынды жетімді-ай?!
Еділ мен Жайық жер еді-ау
Мекен еткен шаруаға.
Жағасы қорған жай еді-ау!
Жай қоныстан айырылып,
Мен бір қаңғырып жүрген қарашы.
Қайта-қайта шақыртып,
Менде қандай ауыр ақың бар еді-ау?!
Мен ақсұңқар құстың сойы едім,
Шамырқансам, тақсыр, кетермін.
Кетпей де нешік етермін?
Бұл барғаннан барармын,
Қиядан орын алармын.
Еріскендей ер болса,
Соғысқандай жер болса,
Бірме-бірге келгенде,
Әлі де болса бір тәңірге жылармын,
Дұшпанға қылыш ұрармын.
Жазға бір ай қалғанда,
Аласапыран болғанда,
Бөліне көшкен еліңді
Бөріккен қойдай қылармын,
Жарыла көшкен еліңді
Жаралы қойдай қылармын.
Мен кеткенмен тек кетпен —
Сізден артық табармын.
Ашуыма көп тисең —
Өзекті жанға бір өлім —
Ордаңды талқан қылып шабармын.
Ей, таңсыр-ау, ей, таңсыр!
Боз орданы тіктім деп,
Боз ағашты жықтым деп,
Ханым, ханым дегенге
Көтере берме бұтыңды,
Көптіре берме ұртыңды.
Күндердің күні болғанда,
Өзіңнен мықты жолықса,
Ту сыртыңнан жармай алар өтіңді.
Тәуекел хаққа бел байлап,
Қималы найза өңгеріп,
Бозбалаға жел беріп,
Атқа мініп шыққанда,
Ұлың, төре, сенің де
Көрер едім көтіңді!
Беркініп садақ асынған,
Біріндеп жауды қашырған,
Құм сағыздай созылған,
Құйқылжыған құла жирен ат мінген,
Құйрық-жалын шарт түйген,
Мен кескекті ердің сойымын,
Кескілеспей басылман.
Келелі қара бұлтпын,
Келе жаумай ашылман.
Алдыңа келіп тұрмын деп,
Ар-намысым қашырман.
Сүйегім тұтам қалғанша
Тартынбай сөйлер асылмын.
Ей, тақсыр-ау, ей, тақсыр!
Бойың жетпес биікпін —
Бұлтқа жетпей шарт сынбан.
Шамдансам, шалқамнан түсер асаумын,
Шамырқансам, шатынап сынар болатпын.
Кәр қылар деп, тақсыр-ау,
Аяғыңа бас ұрман.
Байеке-сұлтан ақ сүйек,
Қыларың болса, қылып қал —
Күндердің күні болғанда
Бас кесермін — жасырман.