Компьютер әлемі балабақшадағы ашық сабақтар

 Компьютер әлемі 

Байтугелова Г.Е.  «Балауса» балалар бақшасының тәрбиешісі
 Жамбыл обл. Т.Рысқұлов ауданы, Құлан ауылы.
Мақсаты: Қарапайым ақпарат көздерін қолдану дағдыларын жетілдіру. Ересектермен әңгімелесу, телехабар, компьютерлік ақпараттар және олардың мазмұнына қызығушылығын қалыптастыру, арттыру. Балалардың ойлау қабілеттерін ойын арқылы туындату және тұлға дамыту. Қызықты ойындар арқылы елестету және қиял болжамдарын дамытып, тіл байлығын , таным өнерін, сөздік қарым-қатынастарын дамыту. Дәстүрден тыс сурет салуға дағдыландыру.
Міндеті: Заттар әлемі қарапайым ақпарат көздері туралы түсініктерін қалыптастыру. 
Көрнекі құралдар: компьютер, теледидар, телефон, радио, газет-журнал, пошта жәшігі, үлгі суреттер .
Керекті құралдар: түрлі-түсті хаттар, умаждалған қағаздар, ақ парақтар, түрлі-түсті субояқ , сулық ,кампьютердің макеттері, нүктелерге сан белгіленген ақ парақтар .
Сөздік жұмыс: ақпарат, компьютер, интернет.
Билингвистикалық компонент: ақпарат – информация, хат –письмо, сәлемдеме – посылка.
Инклюзивтік әлеумент: Даму мүмкіншілігі шектеулі балаларға көмек көрсету. 

Іс-әрекет кезеңі    
Тәрбиешінің іс-әрекеті    
Балалардың іс-әрекеті    Жанұяның 
Қатысуы
Мотива-циялық қозғаушы    Балалар топ бөлмесінде жарты-лай шеңбер болып отырады.
— Сәлеметсіңдерме балалар?
— Көңіл-күйлерің қалай?
— Бүгінгі оқу іс-әрекетіміз ерек-ше болғалы тұр, қараңдаршы бізге қонақтар келіпті.
Шаттық шеңбері: сәлемдесу

Әуен ойналады, тәрбиеші бала-ларға көктем мезгілін суретеп сөзбен айтады ( дала жап-жасыл, ағаштар бүршік жарып жатыр… .т.с.с).
— Мен қай жыл мезгілін сипат-тадым?

     —    Сәлеметсізбе?
—    Жақсы!

Күннің көзі ашылып,
Көкке шуақ шашылып.
Құтты қонақ келіпті,
Төріме міне еніпті.
Амандасу үлкенге,
Тәрбиенің басы ғой.
Ал, қанекей бәріміз,
«Сәлем» — дейік үлкенге ,
Сәлеметсіздерме апайлар.

Балалар көздерін жұмып, көз алдарына көктем мезгілінің ерекше-ліктерін елестетеді.

— Көктем мезгілін.
— Көктем – весна.
— Наурыз, сәуір, мамыр.    

Іздену 
ұйым-шы кезең

Осы кезде тәрбиешінің ұялы те-лефонына хабарлама келеді. Ха-барламаны оқып, бал-ға қарап:
— Бал-р маған Алматы қаласын-дағы «Балапан» б/б-н хабарлама келді. Бізге поштамен тапсыр-малар жіберіпті. Пошташы келгенше ақпарат туралы әңгі-мелейік. Ақпарат – дегеніміз не?
— Жаңалықты қайдан естиміз ? 
— Ақпарат істің жағдайы,қандай бір болмасыын оқиға не/се бір-реудің қызметі туралы хабарлау.
Ақпарат, яғни информация: түс-сіндіру, баяндау, хабар ету дегенді білдіреді. Адамдар бір-бірімен телефон арқылы сөй-лесу, теледидар көру, газет-журнал оқу, я болмаса компью-терді қолдану арқылы ақпарат алады.
-Компьютер не үшін қажет?
— Жаңа сөздерді қайталап айтып шығайық: компьютер, ақпарат, интернент.

Тәрбиеші тапсырмаларды орын-дауға ұсыныс жасайды.
1.- Менің қолымдағы хат қандай таңбамен белгіленген? Түсі қан-дай? Жасыл түстен не біле-сіңдер?
— Жылдың қай мезгілі? Дұрыс, көктем мезгілінде ағаштарымыз сиқырланып жан бітеді. Кім ағаштарды өсу ретімен орна-ды? 

2.- Менің қолымдағы хат қандай таңбамен белгіленген? Түсі қан-дай? Ақ түстен не білесіңдер?
Сендердің қандай өнерлерің бар екенін білгісі келеді. Кім өтірік өлең, жұмбақтар біледі?

Тәрбиеші бал-ң шаршашағын басу үшін бой сергіту жаттығу-ын жасауға ұсыныс жасайды.
Балалар еліміздегі жаңалықты біз теледидар арқылы көреміз. Отбасы жайлы қысқаша көрініс көріп жіберейік .
Д/о. «Отбасы». 

-Пошташы апайдың сөмкесінде тағы хат бар екен. Хат қандай таңбамен белгіленген? Түсі қан-дай? Қызыл  түстен не білесің-дер? Пошта жәшігінде сендердің әрқайсыңа арналған хат бар, қане ашып көріңдер. 
Тәрбиеші әр орталыққа арналған хаттағы тапсырманы оқып нұсқау береді.

«Компьютер» орт. тапсыр-масы: Хаттың түсі, таңбасы, сол түске бай-ты заттарды атап, ақ парақ-қа нүтелерге сандар белгіленген соны өсу ретімен бір-біріне бі-ріктіріп белгілі бір бейне шыға-ру.
«Теледидар» орт. тапсырмасы
Хаттың түсі, таңбасы, сол түске бай-ты заттарды атап, көктем мезгілі бейнеленген үлгі суретті көрсетіп, суретсалудың әдіс-тә-сілдерін түсіндіреді, қауыпсіз-дік ережесін ескертеді.
Даму мүмкіншілігі шектеулі ба-лаларға көмектеседі.    

— Жаңалық , хабарлама .
— Теледидардан, радиодан, адамдар-дардан, телефоннан, компьютерден, интернеттен.

Ойын ойнаймыз.
— Мультфильм, кино көреміз.
— Ағаларымыз агентке кіріп сөйлеседі.
— Біз Алматыда оқудағы әкпеммен бір-бірімізді көріп сөйлесеміз.
Жаңа сөздер:
-Компьютер, ақпарат, интернент.

— Сәлеметсізбе!

-Письмо – хат , сәлемдеме – посылка .

3 саны, түсі жасыл.
— Жасыл түстен: шөп, жапырақ , шар. шырша..т.б.
— Көктем мезгілі.
Балалар ағаштарды өсу ретімен орна-ластырады, шатасқандары бір-біріне көмектеседі.

 5 саны,  түсі аппақ, ақ .
— Ақ түстен: бұлт, сүт, айран, мақта….
Балалар ойдан жұмбақ, өтірік өлең құрастырады.
— Өзі құсқа ұқсайды, бірақ қанатын қақпайды. (ұшақ).
— Өзі төртбұрышты төрт дөңгелегі бар. (машина).
-Мініп алдым айға,
Бұлттан бұлтқа секірдім.

Сергіту сәті: «Жаңбыр жауды».

Балалар көрініс көрсетеді. Нұрсұлтан – атасы, Аян – немересі, Елігай – тілші қыз.
Атасы: Менің немерем қайда? Келші екеуміз теледидардан соңғы жаңалық
тарды көрейік.
Немересі: ата баяғыда сіздер бір-бір-леріңізге хабарды қалай жеткізідіңіз-дер?
Атасы: Шабарман арқылы жеткіздік. 
Немересі: Шабарман деген не хат па, телефон ба?
Атасы күліп: Жоқ балам, біздің кезі-мізде байланыс құралдары болмаған, шабарман –ол атқа мініп бір ауылдан екінші ауылға хабар айтатын адам. Қане қой теледидарды, соңғы жаңа- лықты естиік.
Теледидар макетінен Елігай тілші болып соңғы жаңалықты айтады: Сәлеметсіздерме құрметті телекөрер-мендер. Бүгінгі күннің басты жаңа-лығы. Қ.Р.президентінің сайлауы болып өтті. Сайлау қорытындысы бойынша Қ.Р-ның президенті болып
 Н.Ә. Назарбаев қайта сайланды. Зей-ін қойып тыңдағандарыңызға рахмет. Сау болыңыздар.
Атасы: Балам теледидарды сөндіре бер. Өте жақсы жаңалық естідік. Қа-зақстан жасасын! Алға Қазақстан! Ал енді барып демалайық .

-1 саны, түсі қызыл.
-Қызыл түстен: алма, доп, гүл, шар..

Балалар хаттың ішінен карточка ала-ды. Сол карточкадағы суретке қарап екі топқа бөлінеді. (Компьютер мен теледидардың суреті)

1- топ: «Компьютер» орталығы.
— 4 саны, түсі көк.
— Көк түстен: аспан, ту, машина… 

— Үйдің бейнесі шықты.

2-топ: «Теледидар» орталығы.
— 2 саны, түсі сары.
— Сары түстен: күн, бауырсақ, алма…
Әуен ойналады.
Бал-р көктем мезгілін умаждалған қа-ғазбен бастыру тәсілін қолдана оты-рып, көктем мезгілін бейнелейді.

Саусақ жаттығуы.
 Тосын сәт:
Есікті қағып ата-ана пошташы апайдың кейпінде кіреді.
-Сәлеметсіңдер-ме бүлдіршін-дер? Мен сендерге Алма-тыдағы б/б-ның жолдаған сәлем-деме мен хат алып келдім.
-Хатты, сәлемде-мені орысша қа-лай айтады?

Пошташы апай шатасқан бал-ға өз көмегін көр-сетеді.
Реф-ті түзету    Тәрбиеші бал-дың жұмысын көр
ме ұйым-у арқылы бағалайды.

-Бүгін бізге қонаққа кім келді?
-Пошташы апайды таныдыңдар ма?
— Бізге тапсырмаларды қайдан әкелді?
— Хабарды, жаңалықты қалай жылдам жеткізуге болады?
-Өте тамаша, жарайсыңдар бала-лар, дұрыс айттыңдар.
    -Менің үйім әдемі болды.
-Мен Мадинаға көмектестім.
— Маған Нұрдәулеттің салған суреті ұнады.
-Менің суретім әдемі, онда күн бар.
— Пошташы апай келді.

-Ия таныдық, ол біздің Аянның анасы
— Алматыдан, «Балапан» б/б-н.

— Пошта арқылы хат жазып, телефон арқылы, компьютер арқылы.
-Сау болыңыз.    

Апай бал-ды мақтап, мадақ-тайды. Бал-ға сыйлық силайды

Рахмет айтып қоштасып кетеді.

Күтілетін нәтиже:
Не білді: Қарапайым ақпарат көздері туралы білді.
                 Көктем мезгілінің ерекшеліктерін атауды білді.
Не алды: Қарапайым ақпарат көздерін қолдана алады
                  Ақпарат туралы жаңа сөз, жаңа мағлұмат меңгерді.
Не істей алады: Берілген тапсырмаларды орындай алады.
Берілген нұсқау бойынша жұмыс жасай алады.
                                             

Рахмет ретінде астында тұрған жарнамалардың біреуін басуды сұраймын!