Электр сақтандырғыш құралдар. Қыздвру шамдары. Қысқа тұйықталу. Балқымалы сақтандырғыштар.

Сабақ барысыI. Ұйымдастыру кезеңіФизика мұғалімі:Слайд 1. Оқушылармен сәлемдесу. Жұмыс орнының сабаққа дайындығын тексеру.Слайд 2. Сабақ мақсаты: Бүгінгі «Электрқыздырғыш құралдар. Қыздыру шамдары. Қысқа тұйықталу. Балқымалы сақтандырғыштар.» тақырыбы сабағының соңында, сендер электр қыздырғыш құралдар туралы түсініктерін жүйелеу, оларды пайдалану аймақтары туралы ұғымдарын кеңейту, электр қыздырғыш құралдарды пайдаланудағы қысқа тұйықталудың себептері, балқымалы сақтандырғыштардың жұмыс принциптерін білесіңдер.

II.Білімнің өзектілігіӨткен сабақта біз сіздермен не істедік ( туралы оқып үйрендік)Слайд 3. Тұрақты электр тогын анықтаған ғалымдар туралы ()Слайд 4.1.Электр тогы дегеніміз не? ( )2.Ток күші дегеніміз не? ( )3. Ток күшінің өрнегі мен өлшем бірлігі қандай? ( )4.Электр кернеуі дегеніміз не? ( )5.Электр кернеуін қандай құралмен өлшейміз?( )6.Кернеудің формуласымен өлшем бірлігі? ( )7.Ом заңын тұжырымдаңдар? ( )8.Электр кедергісі дегеніміз не? ()9.Тұрақты токтын жұмысы неге тәуелді? ( )10.Джоуль-Ленц заңы қалай жазылады.? ( )Қызықты мәлметСлайд 5. Шамның шығу тарихыСлайд 6. 1872 жылы орыс ғалымы А.Н. Лодыгин қыздыру шамын ойлап тапты, шам ішіне жуан мыс сымдардың арасына көмір білік бекітілген шыны баллоннан тұрды. Электр тогын жібергенде білік қызып жарық беретін болғаны туралы мәлімет беру.III. Жаңа сабақты түсіндіруСлайд 7. Қыздыру шамдарының қылдарына балқу температурасы 3370 ºC болатын вольфрам сымдары қолданылады, сондықтан қылдың қызу температурасы неғұрлым жоғары болса, шығатын энергияның көп бөлігі жарық түрінде таралады. (Вольфрам қылы, металл өткізгіш, шыны сауыты, газ (аргон, криптон), ауаны айдап шығаруға арналған түтікше, қыздыру шамының мойыны, оқшауланған контакты)Слайд 8. Қыздыру шамдарының түрлері: Қыздыру— инерттік газ критонмен толтырылғаннан кейін лампалардан шыққан жарық сәулесі 10 көп болады. Олар ішкі және сыртқы жарықтандыруға және жиілігі ГЦ қуаты 220 В ауыспалы токпен жұмыс істеуге арналған. Орташа жану ұзақтығы 1000 сағат. ЛампаларF21 ретінде шығарылады.Лампаның әріптік атауы: БК биспиралды криптонмен толтырылған.Люминесцент — соңғы кездеЛюминесцентті әртүрлі қуатты кең таралған. Оның жарық беруі люминоторм арқылы болады. Оған газдың ультрофиолет сәулесі әсер етеді. Осы лампалар жұмсақ және жарықты шашыраңқы шашыратып шығады. Қыздырғыш лампалармен салыстырғанда люменесцт лампалары өте тиімді, бірыңғай қуатта жарық 7-8 есе көп болады. Қызмет етуде үлкен айырмашылық бар.Криптон— ұзақ уақыт қыздырғыш лампаларға тең келетін ештеңе болған жоқ. Қыздырғыш лампалары пішіндері әртүрлі.Олардың қуаттары да әр түрлі, ең төменгі қуаты 15 Вт тең максималды 300 ВтҚазіргі кездегі қыздыру лампалары 2 түрлі болады. Критонды және биспиральді. Критонды қыздыру лампаларында инертті газ критон қолданылады. Олардың қуаты 40 тан 100 Вт дейін жетеді. Сонымен қатар критондық лампалар кәдімгі лампалармен салыстырғанда көбірек жарық береді.Өте жоғары жарық шығаратын биспиральді лампаларда да бар. Олар жарықты күрделі доға тәрізді вольфрам жіпшелеріне байланысты. Қыздыру лампалары мөлдір немесе айна сыяқты болуы мүмкін. Түссіз лампалардың жарық сәулесі аз болғанымен, олар жарықты жақсы шашыратады. Және көзге өте жақсы қабылданады. Сонымен қатар сұранысқа ие, айна қабатымен қапталған жарықшамдардың жарық сәулелері де өте жоғары.Гологенді— осы лампалар 100 есе кәдімгі лампалардан жарық жанады. Олар әртүрлі пішінді және түрлі, Осыған байланысты жарық шашыраңқы немесе бір түйінге жиналған болады. Осындай әртүрлілікке байланысты гологенды лампалар әдемі түс беретіндіктен дизайн үшін жиі қолданылады. Олардың ашық жарығын тамаша жарықты беруі жарықтандыруды экспериметтеуге болады. Гологенді жарық жалпы жарық шығаруға нақты жарыққа және тұратын үйдің белгілі бір бөлігін жарықтандыруға болады.Гологенды жарықшығарушы әртүрлілігі: Іліп қоятын, нүктелік, қабырғалық,жихазға, қабырғаға ілетін, бұрылатын, қозғалтпайтын моделі.Диотты — бүгінгі күні жарық диоды қолданылатын жарық шығарушы өте кең тараған. Олардың негізгі ерекшелігі өте аз энергия қолдану. Ол әрбір адамға ұнайды. Жарық диоды жарықшығарғыш маңызы жоғары жарық беруді және ұзақ уақыт қызмет етеді. Соңғы кезде ресей нарығы автономды жарық диоды жарықшығарғыштар олар күн батареясы және аккумуляторлармен жұмыс жасайды. Осы жарықшығарушылар қараңғы түсе салысымен автоматты түрде олар күн сәулесінен зарядталады. Осы жарық шығарушылар өте төмен -30, сонымен қатар +50 температурда жұмыс істей аладыТехнология мұғалімі:Слайд 9-23. Қолдануына байланысты электр құралдарын топтауСлайд 24. Электроэнергиялық тоқтың тиімділігіA 55тен аз мөлшердеB 55—75C 75—90D 90—100E 100-110F 110-125G 125 тен көп мөлшердеСлайд 25. Үй тұрмысында қолданылатын энергияның мөлшеріСлайд 26. Қысқа тұйықталу. Балқымалы сақтандырғышСлайд 27- 28. Қауіпсіздік ережесіФизика мұғалімі:Есеп : Мұғалім түсінігі:Шешімі :Слайд ЖауабыҚорытыны : Слайды 16-17.IV. Жаңа сабақты бекітуСлайд 29.Қыздыру шамының түрлерін ата?Қыздыру элементі қандай материалдан жасалған?Қыздыру шамының құрамды бөліктерін ата?Қысқа тұйықталу дегеніміз не?Электр тізбегіне сақтандырғыш не үшін қажет?

Слайд 30.Қыздыру шамдарының түрлерін сәйкестендір:Слайд 31.1-деңгей.1.Кедергісі 500 Ом тізбек бөлігінде 2 А ток күшін тудыратын тұрақты электр өрісі 30 мин ішінде қандай жұмыс атқарады?2-деңгей.1.Ұзындығы 2км, кедергісі 805 Ом мыс сымның массасы қандай? Мыстың меншікті кедергісі 0,017 Ом*мм2/м.3-деңгей.1.Пәтерде 6А ток күшіне шыдайтын сақтандырғыштар орнатылған. Егер желідегі кернеу 127В болса, бір уақытта қуаты 60Вт және 100Вт екі шамды, үтікті қосуға болама?

Слайд 32. Электрмен жарықтандыру (Сөзжұмбақ)1. 1 және 2. Әрқайсысы өз бетімен тәжрибе жасап, өткізгішті электр тогымен қыздырғанда бөлініп шығатын жылу мөлшері неге байланысты болатынын анықтаған ағылшын және орыс ғылымдары.3. Қыздыру электр лампасының патронға бұрап енгізілген белгісі.4.Электр доғасы құблысын ашқан орыс ғалымы.

V. Сабақ қорытындысы:Бүгінгі сабақта не үйрендік ? ( )Көмек қажет ететін оқушылар барма?Қандай қиындықтар кездеседі ?Сабақта белсенділік танытқан оқушыларды атап, бағалауVI. Үйтапсырмасы:§ 43- 44,22 — жаттығу

Түсініктеме

Әр сабақ басында міндетті түрде ынтымақтастық атмосферасын құруды жоспарладым, онда оқушылар топқа бөлінеді, топ ережесін құрады. Мұнда оқушылардың бір – бірімен қарым – қатынасы оқытудағы жаңа тәсілдер — диалогтік оқыту негізінде көрініс табады деп ойлаймын. Тізбектелген сабақтардың мағынаны ажырату кезеңінде сондай-ақ оқушылар АКТ мүмкіндіктерін пайдаланып тапсырмалар орындайды, дарынды оқушыларға жеке тапсырмалар беріледі және ең бастысы сабақ барысында үнемі бағалау яғни оқушылардың өзін-өзі бағалауы, топтық бағалау, ұжымдық бағалау әрекеттері және көшбасшы ретінде менің де оқушыларды бағалау әрекетім жүзеге асады. Сабақтар соңында оқушылар сабақтан алған әсерлерін ортаға салып не жазып қалдырып отырады.