«Информатика» пәнінен тоқсан бойынша жиынтық бағалауға арналған спецификация 10-сынып (жаратылыстану-математикалық бағыт)

«Информатика» пәнінен
тоқсан бойынша жиынтық бағалауға арналған спецификация
10-сынып
(жаратылыстану-математикалық бағыт)
Нұр-Сұлтан, 2019
МАЗМҰНЫ
1.ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУДЫҢ МАҚСАТЫ …………………………………… 3
2. ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУДЫҢ МАЗМҰНЫН АНЫҚТАЙТЫН
ҚҰЖАТТАР ………………………………………………………………………………………………………………………. 3
3. «ИНФОРМАТИКА», 10 СЫНЫП БОЙЫНША КҮТІЛЕТІН НӘТИЖЕЛЕР…………………….. 3
4. ОЙЛАУ ДАҒДЫЛАРЫНЫҢ ДЕҢГЕЙІ ………………………………………………………………………….. 3
5. ТОҚСАНДАРҒА ОЙЛАУ ДАҒДЫЛАРЫНЫҢ ДЕҢГЕЙІНЕ БАЙЛАНЫСТЫ
ТЕКСЕРІЛЕТІН МАҚСАТТАРДЫ БӨЛУ ………………………………………………………………………….. 5
6.ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУДЫ ӨТКІЗУ ЕРЕЖЕЛЕРІ……………………….5
7. МОДЕРАЦИЯ ЖӘНЕ БАЛЛ ҚОЮ ……………………………………………………………………………….. 5
1-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН СПЕЦИФИКАЦИЯ…… 6
2-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН СПЕЦИФИКАЦИЯ…. 15
3-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН СПЕЦИФИКАЦИЯ…. 23
4-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН СПЕЦИФИКАЦИЯ…. 31
2
1. ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУДЫҢ МАҚСАТЫ
Тоқсан бойынша жиынтық бағалаудың мақсаты білім алушылардың тоқсан барысында
меңгерген білім, білік және дағдыларын анықтауға бағытталған.
Жиынтық бағалау күтілетін нәтижелер жетістігін және тоқсанға жоспарланған оқу
мақсаттарына жеткендігін тексереді.
2. ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУДЫҢ МАЗМҰНЫН АНЫҚТАЙТЫН
ҚҰЖАТТАР
Жалпы орта білім беру деңгейінің жаратылыстану-математикалық бағыттағы 10-11-сыныптарына арналған жаңартылған мазмұндағы оқу бағдарламасы.
3. «ИНФОРМАТИКА», 10 СЫНЫП БОЙЫНША КҮТІЛЕТІН НӘТИЖЕЛЕР
Білу және түсіну:
Білім алушы Интернеттің қызмет ету принциптерінің негізгі идеяларын түсінеді, IP-адрестің мақсаты мен көрсетілуін білетінін көрсетеді, «ақпараттық қауіпсіздік»,
«құпиялық», «тұтастық» және «қолжетімділік» ұғымдарының мағынасын, қауіпсіздік
шараларын, реляциондық деректер қоры ұғымын, веб-программалау дағдыларын, санау
жүйелерін түсінетінін көрсетеді.
Қолдану:
Білім алушы есепті шешу үшін логикалық өрнектер мен амалдарды қолданады, бүтін
сандарды ондық жүйеден екілік, сегіздік, он алтылық жүйелерге және керісінше
түрлендіреді, деректер қорын құра алады, SQL-ды қолданады, деректер қорына сұраныстар
құрады, веб-дизайн құрады, HTML, CSS қолданады, программалық код құрады,
практикалық есепті шешу үшін сұрыптау мен іздеу алгоритмдерін қолданады.
Жоғары деңгей дағдылары:
Білім алушы ақпаратты үлестіру үшін іздеу қатарын талдайды, есепті шешудің ең тиімді
тәсілдерін сараптайды және Bigdata-ның артықшылығы мен кемшілігін бағалайды.
4. ОЙЛАУ ДАҒДЫЛАРЫНЫҢ ДЕҢГЕЙІ
Ойлау
дағдыларының
деңгейі
Сипаттама
Ұсынылатын
тапсырмалар түрлері
Білу және түсіну — желілік компонеттердің (тораптар,
маршрутизаторлар, коммутаторлар)
мақсатын білетінін көрсетеді;
— IP-адрес мақсаты мен көрсетілуін
білетінін көрсетеді;
— жеке виртуальды желінің (VPN)
мақсатын білетінін көрсетеді;
Деңгейін тексеру үшін
қысқа жауапты (ҚЖ)
немесе толық жауапты
(ТЖ) қажет ететін
тапсырмалар қолдану
ұсынылады
3
— «ақпараттық қауіпсіздік»,
«құпиялық», «тұтастық» және «қол
жетімділік» ұғымдарының мәнін
білетінін көрсетеді;
— «реляциондық деректер қоры»
ұғымын түсіндіреді;
— өріс, жазба, индекс ұғымдарын
анықтайды;
— деректер қорының кілттік өрісін
анықтайды;
Қолдану — бүтін сандарды ондық жүйеден
екілік, сегіздік, он алтылық санау
жүйелеріне түрлендіреді;
— логикалық амалдарды (НЕМЕСЕ,
ЖӘНЕ, ЕМЕС) қолданады;
— берілген логикалық өрнек үшін
ақиқат кестесін құрастырады;
— берілген логикалық өрнек үшін
логикалық сызбалар салады және
керісінше;
— функция мен процедураларды
қолданып программалық код жазады;
— жолдарды өңдеу үшін функция мен
процедураларды қолданады;
— ақпаратты оқу және жазу үшін
файлдарды қолданады;
— практикалық есептерді шешу үшін
сұрыптау мен іздеу алгоритмдерін
қолданады;
— веб-беттің дизайны үшін HTML
қолданады;
— веб-беттің дизайны үшін CSS
қолданады;
— веб-бетке мультимедиалық
нысандарды қосу үшін HTML-тегтерін қолданады;
— веб-өңдеуде дайын скриптерді
қолданады;
— деректер қорымен жұмыс жасауға
SQL қолданады;
— веб-бетті деректер қорымен
байланыстырады;
Деңгейін тексеру үшін
қысқа жауапты (ҚЖ)
немесе толық жауапты
(ТЖ) қажет ететін
тапсырмалар қолдану
ұсынылады
Жоғары ретті
дағдылар
— Unicode және ASCII кодтау
кестелерін салыстырады;
— Bigdata-ны қолданудың
артықшылығы мен кемшілігін
бағалайды.
Деңгейін тексеру үшін
қысқа жауапты (ҚЖ)
немесе толық жауапты
(ТЖ) қажет ететін
тапсырмалар қолдану
ұсынылады
4
5. ТОҚСАНДАРҒА ОЙЛАУ ДАҒДЫЛАРЫНЫҢ ДЕҢГЕЙІНЕ БАЙЛАНЫСТЫ
ТЕКСЕРІЛЕТІН МАҚСАТТАРДЫ БӨЛУ
Тоқсан Білу және түсіну Қолдану Жоғары деңгей
дағдылары
I 50% 38% 12%
II 0% 100% 0%
III 0% 100% 0%
IV 43% 57% 0%
Барлығы 24% 73% 3%
6. ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУДЫ ӨТКІЗУ ЕРЕЖЕЛЕРІ
Тоқсан бойынша жиынтық бағалау кезінде кабинетіңіздегі көмек ретінде қолдануға
мүмкін болатын кез келген көрнекі құралдарды (диаграммалар, кестелер, постерлер,
плакаттар немесе карталарды) жауып қойған дұрыс.
Тоқсан бойынша жиынтық бағалау басталмас бұрын нұсқаулық оқылып, білім
алушыларға жұмыстың орындалу ұзақтығы хабарланады. Білім алушыларға жұмыс
барысында бір-бірімен сөйлесулеріне болмайтындығы ескертіледі. Нұсқаулықпен
таныстырып болғаннан кейін білім алушыларға тоқсан бойынша жиынтық бағалау
басталғанға дейін түсінбеген сұрақтарын қоюға болатындығы туралы айтылады.
Білім алушылардың жұмысты өздігінен орындап жатқандығына, жұмысты орындау
барысында көмек беретін қосымша ресурстарды, мысалы: сөздіктер немесе калькуляторлар
(спецификацияда рұқсат берілген жағдайлардан басқа уақытта) пайдалануларына
мүмкіндіктерінің жоқ екендігіне көз жеткізіледі. Олардың жұмыс уақытында бір-біріне
көмектесулеріне, көшіріп алуларына және сөйлесулеріне болмайтындығы ескертіледі.
Білім алушыларға дұрыс емес жауапты өшіргішпен өшірудің орнына, қарындашпен
сызып қою ұсынылады.
Жұмыс барысында нұсқаулыққа немесе жұмыстың ұзақтығына қатысты білім
алушылар тарапынан қойылған сұрақтарға жауап беруге болады. Жекелеген білім
алушыларға көмек беруге негізделген кез келген ақпаратты оқуға, айтуға, өзгертіп айтуға
немесе көрсетуге тыйым салынады.
Тоқсандық жиынтық бағалаудың аяқталуына 5 минут уақыт қалғандығын хабарлап
отыру қажет.
Тоқсандық жиынтық бағалау аяқталғаннан кейін білім алушылардан жұмыстарын
тоқтатып, қалам/қарындаштарын партаның үстіне қоюларын өтіну керек.
7. МОДЕРАЦИЯ ЖӘНЕ БАЛЛ ҚОЮ
Барлық мұғалімдер балл қою кестесінің бірдей нұсқасын қолданады. Модерация
үдерісінде бірыңғай балл қою кестесінен ауытқушылықты болдырмау үшін жұмыс үлгілерін
балл қою кестесіне сәйкес тексеру қажет.
5
1-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН СПЕЦИФИКАЦИЯ
1-тоқсан бойынша жиынтық бағалауға шолу
Ұзақтығы — 40 минут
Балл саны – 25 балл
Тапсырма түрлері:
КТЖ – Көп таңдауды қажет ететін тапсырмалар;
ҚЖ – Қысқа жауапты қажет ететін тапсырмалар;
ТЖ – Толық жауапты қажет ететін тапсырмалар.
Жиынтық бағалаудың құрылымы
Бұл нұсқада бірнеше жауаптан таңдауды қажет ететін, қысқа және толық жауапты
қажет ететін 10 тапсырма бар.
Бірнеше жауабы бар тапсырмада оқушы берілген жауаптар нұсқасынан тек біреуін
таңдайды.
Қысқа жауапты қажет ететін тапсырмаларда оқушы жауапты сандық мән түрінде, сөз
немесе қысқа сөйлем түрінде жазады.
Толық жауапты қажет ететін тапсырмаларда оқушы максималды балл жинау үшін
тапсырмадағы тізекті әрекеттерді орындай отырып, шешімін табады. Оқушының таңдау
және математикалық контекст тізбегіндегі математикалық тәсілдерді қолдана алу қабілеті
бағаланады. Тапсырмаларда бірнеше құрылымдық бөлімдер/сұрақтар болуы мүмкін.
6
1-тоқсандағы жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы
Бөлім Тақырыбы Тексерілетін мақсат
Ойлау
дағдыларының
деңгейі
Тапсы
рма
саны*
Тапсы
рма
№*
Тапсыр
ма
түрі*
Орындау
уақыты,
мин*
Балл*
Бөлім
бойынш
а балл
10.1A
Компьютерлік
желілер және
ақпараттық
қауіпсіздік
Компьютерлік
желілердің жұмыс
жасау принциптері
10.6.1.1 Желілік
компоненттердің мақсатын
сипаттау (тораптар,
маршрутизаторлар,
коммутаторлар);
Білу және
түсіну
1 1 ҚЖ 3 3
12
10.6.1.2 IP-мекен-жайының
мақсатын және көрсетілуін
түсіндіру;
Білу және
түсіну
2 2,3 ҚЖ 2 3
10.6.1.4 Жеке виртуалды желінің
мақсатын түсіндіру
Білу және
түсіну
1 4 ҚЖ 3 2
Идентификацияла
у әдістері
10.6.2.3 Пайдаланушы
деректерін қорғау шараларын
қолдануды түсіндіру: парольдер,
тіркеулік жазба,
аутентификация, биометриялық
аутентификация
Білу және
түсіну
1 5 ТЖ 7 4
10.1B
Деректерді
ұсыну
Логикалық
операциялар
(дизъюнкция,
конъюнкция,
инверсия)
10.2.2.1 Логикалық
операцияларды қолдану
(дизъюнкция, конъюнкция,
инверсия)
Қолдану 1 6 ТЖ 2 2
13
Ақиқат кестесін
құру
10.2.2.2 Берілген логикалық
элементтер үшін ақиқат кестесін
құру
Қолдану 1 7 ТЖ 4 3
Компьютердің
логикалық
негіздері
10.2.2.4 Логикалық өрнекті
логикалық сызбаға өзгерту
немесе керісінше;
Қолдану 2 8,9 ТЖ 10 6
Мәтіндік 10.2.3.1 Unicode және ASCII Жоғары деңгей 1 10 ТЖ 9 2
8
ақпаратты кодтау
принциптері
символдарын кодтау кестесін
салыстыру
дағдылары
Барлығы: 10 40 минут 25 25
Ескерту: * — өзгеріс енгізуге болатын бөлімдер
9
Мысал үлгілері және балл қою кестесі
«Информатика» пәні бойынша
1-тоқсандағы жиынтық бағалау тапсырмалары
1. Берілген сипаттамаларға сәйкес келетін нысанды анықтаңыз. Жалауша белгісін
қойыңыз.
Сипаттама Торап Маршрутизатор Коммутатор
Басқа құрылғылармен
компьютерлік желінің бір бөлігі
ретінде жалғанған құрылғы
Компьютерлік желінің бір
сегменттегі бірнеше торабын
байланыстыруға арналған
құрылғы
Желінің түрлі сегменттері
арасында пакеттерді жібереді
[3]
2. Сөйлемді толықтырыңыз.
Компьютерлік желіге қосылуда әрбір құрылғыға жеке-дара _________________
меншіктеледі. Ол нүктелермен бөлінген мәні ____________ аралығындағы төрт
бөліктен тұрады.
[2]
3. IP-адреске мысал келтіріңіз. ___________________________________
[1]
4. Жеке виртуалды желіні (VPN) қолданудың екі мақсатын сипаттаңыз.
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
[2]
5. Келесі ұғымдарды деректерді қорғау мақсатында қалай қолдануға болатынын
анықтаңыз.
Пароль ___________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
Тіркеулік жазба ____________________________________________________________
__________________________________________________________________________
Аутентификация ___________________________________________________________
__________________________________________________________________________
Биометриялық аутентификация ______________________________________________
__________________________________________________________________________
[4]
10
6. Берілген логикалық операциялар үшін ақиқат кестесін толтырыңыз.
А В А.В А+В
0 0
0 1
1 0
1 1
[2]
7. Берілген логикалық өрнек үшін ақиқаттық кестесін толтырыңыз.
Х=(А�+В).С
А В С А� (А�+В) Х
0 0 0
0 0 1
0 1 0
0 1 1
1 0 0
1 0 1
1 1 0
1 1 1
[3]
8. Берілген логикалық сызбаны логикалық өрнекке түрлендіріңіз.
__________________________________________________________________________
11
[3]
9. Берілген логикалық өрнекті логикалық сызбаға түрлендіріңіз.
Х=(А�.В�)+С
[3]
10. Unicode және ASCII символдарды кодтау кестесінің артықшылығы мен кемшілігін
анықтаңыз.
Символдарды
кодтау кестесі
Артықшылығы Кемшілігі
Unicode
ASCII
[2]
12
Балл қою кестесі
№ Жауап Балл Қосымша ақпарат
1 Сипаттама Торап Маршрут
изатор
Комму
татор
Басқа
құрылғылармен
компьютерлік
желінің бір
бөлігі ретінде
жалғанған
құрылғы
Компьютерлік
желінің бір
сегменттегі
бірнеше торабын
байланыстыруға
арналған
құрылғы
Желінің түрлі
сегменттері
арасында
пакеттерді
жібереді
3
2 Компьютерлік желіге қосылуда әрбір құрылғыға
жеке-дара IP-адрес меншіктеледі. Ол нүктелермен
бөлінген мәні 0-255 аралығындағы төрт бөліктен
тұрады.
2
3 Кез-келген дұрыс берілген IP-адрес қабылданады 1
4 • шектеу қойылған ресурстарға, әлеуметік
желіге қол жеткізу
• берілгендерді шифрлау
• өз орналасқан жеріңді жасыру
• желіде анонимді жұмыс жасау
• хакерлерден қорғау
2 Басқа да дұрыс
жауаптар
қабылданады
5 Пароль – жүйеге кіруге күрделі пароль құру
Тіркеулік жазба – компьютерлік жүйеде немесе
сайтта өз тіркеулік жазбаңды құру және сол арқылы
жұмыс жасау.
Аутентификация – пайдаланушының, процесс
немесе құрылғының шын екендігін тексеру.
Биометриялық аутентификация – смартфон,
компьютерлерге биометриялық берілгендерді
қолдану. Сол арқылы адамның жеке тұлғасын
4 Басқа да ұқсас дұрыс
жауаптар
қабылданады
13
күәландыру
6 А В А.В А+В
0 0 0 0
0 1 0 1
1 0 0 1
1 1 1 1
2 А.В үшін дұрыс
толтырылған кесте
үшін -1 балл
А+В үшін дұрыс
толтырылған кесте
үшін -1 балл
7 А В С А� (А�+В) Х
0 0 0 1 1 0
0 0 1 1 1 1
0 1 0 1 1 0
0 1 1 1 1 1
1 0 0 0 0 0
1 0 1 0 0 0
1 1 0 0 1 0
1 1 1 0 1 1
3 Әрбір дұрыс
толтырылған баған
үшін 1 балл
8
1 балл 1 балл 1 балл
3
9 3 Екі Инверсия амалы
үшін – 1 балл
Конъюнкция амалы
үшін – 1 балл
Дизъюнкция амалы
үшін – 1 балл
10 Unicode символдарды кодтау кестесінің
артықшылығы мен кемшілігін анықтайды
ASCII символдарды кодтау кестесінің
артықшылығы мен кемшілігін анықтайды
1
1
Барлығы: 25
14
2-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН СПЕЦИФИКАЦИЯ
2-тоқсан бойынша жиынтық бағалауға шолу
Ұзақтығы — 40 минут
Балл саны – 25 балл
Тапсырма түрлері:
КТЖ – Көп таңдауды қажет ететін тапсырмалар;
ҚЖ – Қысқа жауапты қажет ететін тапсырмалар;
ТЖ – Толық жауапты қажет ететін тапсырмалар.
Жиынтық бағалаудың құрылымы
Бұл нұсқада бірнеше жауаптан таңдауды қажет ететін, қысқа және толық жауапты
қажет ететін 10 тапсырма бар.
Бірнеше жауабы бар тапсырмада оқушы берілген жауаптар нұсқасынан тек біреуін
таңдайды.
Қысқа жауапты қажет ететін тапсырмаларда оқушы жауапты сандық мән түрінде, сөз
немесе қысқа сөйлем түрінде жазады.
Толық жауапты қажет ететін тапсырмаларда оқушы максималды балл жинау үшін
тапсырмадағы тізекті әрекеттерді орындай отырып, шешімін табады. Оқушының таңдау
және математикалық контекст тізбегіндегі математикалық тәсілдерді қолдана алу қабілеті
бағаланады. Тапсырмаларда бірнеше құрылымдық бөлімдер/сұрақтар болуы мүмкін.
15
2-тоқсандағы жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы
Бөлім Тақырыбы Тексерілетін мақсат
Ойлау
дағдылары
ның
деңгейі
Тапсыр
ма
саны*
Тапсыр
ма №*
Тапсыр
ма
түрі*
Орынд
ау
уақыты
, мин*
Балл*
Бөлім
бойынш
а балл
10.2А
Алгоритмдеу
және
программалау
Пайдаланушы
функциялары
мен
процедуралары
10.5.1.1 Функциялар мен
процедураларды
пайдаланып бағдарламалау
тілінде код жазу
Қолдану 2 1,2 ҚЖ 6 4
25
Жолдармен
жұмыс жасау
10.5.1.2 Жолдарды өңдеу
үшін процедуралар мен
функцияларды пайдалану
Қолдану 3 3,4,5 ТЖ 6 4
Файлдармен
жұмыс жасау
10.5.1.3 Ақпаратты оқу
және жазу үшін файлдарды
пайдалану
Қолдану 1 6 ҚЖ 8 5
Сұрыптау
әдістері
10.5.1.4 Практикалық
есептерді шешу үшін
сұрыптау алгоритмдерін
іске асыру
Қолдану 3 7,8,9 ТЖ 15 9
Графтардағы
алгоритмдер
10.5.1.5 Практикалық
есептерді шешу үшін
графтардағы алгоритмдерді
іске асыру
Қолдану 1 10 ТЖ 5 3
Барлығы:
10
40
минут
25 25
Ескерту: * — өзгеріс енгізуге болатын бөлімдер
16
Мысал үлгілері және балл қою кестесі
«Информатика» пәні бойынша
2-тоқсандағы жиынтық бағалау тапсырмалары
1. Екі санның максимумын табу программалық коды функцияны қолданып құрылған.
Функцияны шақыру командасын анықтаңыз, программалық кодты толықтырыңыз.
int f(int numa, int numb)
{
if (numa>numb)
return numa;
else
return numb;
}
int main()
{
int a,b;
cout << «Enter numbers: «<<endl;
cin >> a>>b;
cout<<«max=»<< ___________________;
system(«pause»);
return 0;
}
[2]
2. Функцияны қолданып құрылған екі санның арифметикалық ортасын анықтайтын
программалық код үзіндісін толықтырыңыз.
float _________________(int x, int y)
{
return (float(x)+y)/2;
}
int main()
{
int a,b;
cout << «Enter numbers: «<<endl;
cin >> a>>b;
cout<<Arif __________;
system(«pause»);
return 0;
}
[2]
3. S1 жолдық қатарынан n символды S2 жолдық қатарына көшіретін программалық код
үзіндісін жазыңыз.
__________________________________________________________________________
[1]
17
4. S жолдық қатарын кері ретпен баспаға шығаратын программалық код үзіндісін
жазыңыз.
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
[2]
5. S=”I love” жолдық қатары берілген. Жолдық қатарға “Kazakhstan” сөзін қосатын код
фрагментін жазыңыз.
__________________________________________________________________________
[1]
6. Файлдарды қолдану арқылы құрылған программалық кодты комментарийлерге назар
аудара отырып бос орындарды толтырыңыз.
#include <fstream>
using namespace std;
int main()
{
ifstream fin(«numbers.in»); // numbers.in енгізу файлын ашу
___________ fout(______________);// numbers.out шығару файлын құру және ашу
int num1, num2;
__________ >>num1 >>num2; //енгізу файлынан екі бүтін санды оқу
//Арифметкалық амалдарды орындап, нәтижесін шығару файлына жазу
__________ <<«sum is «<<num1+num2<<endl;
fout <<«difference is «<<num1-num2<<endl;
fout <<«product is «<<num1*num2<<endl;
fout <<«integer quotient is «<<num1/num2<<endl;
fout <<«floating-point quotient is «<<(float)num1/num2<<endl;
fin.close(); //енгізу файлын жабу
______________ //шығару файлын жабу
system(«PAUSE»);
return 0;
}
[5]
7. Сұрыптаудың көпіршікті әдісі арқылы келесі тізбек үшін сұрыпталу қадамдарын
көрсетіңіз.
12, 6, 3, 8, 14, 5
(+) – алмасады
(-) – алмаспайды
Бірінші жол – 6, 12, 3, 8, 14, 5 (+)
6, 3, 12, 8, 14, 5 (+)
6, 3, 8, 12, 14, 5 (+)
6, 3, 8, 12, 14, 5 (-)
6, 3, 8, 12, 5, 14 (+)
18
Алмасу саны – 4
Екінші жол — _________________________
_________________________
_________________________
_________________________
Алмасу саны –
Үшінші жол -_________________________
_________________________
_________________________
Алмасу саны –
Төртінші жол — 3, 6, 5, 8, 12, 14 (-)
3, 5, 6, 8, 12, 14 (+)
Алмасу саны – 1
[4]
8. Енгізу арқылы сұрыптау алгоритмі бойынша өсу ретімен сұрыптайтын программалық
код үзіндісі берілген.
(i) Кодты толықтырыңыз.
for(i=2;i<=n;i++){
int j=i-1;
do {
if(A[j+1]______A[j])
{ k=A[j]; ________________ A[j+1]=k; j=j-1;}
else j=0;}
while j!=0;}
[2]
(ii) while j!=0 командасының қызметін сипаттаңыз.
__________________________________________________________________________
[1]
9. Төменде берілген тізімді енгізу арқылы сұрыптау алгоритмін пайдаланып өсу ретімен
сұрыпталу ретін толықтырыңыз.
9,8,1,7,5,4,3,11
1. 8,9, 1,7,5,4,3,11
2. 1,8,9, 7,5,4,3,11
3. _________________________________
4. _________________________________
5. _________________________________
6. _________________________________
7. 1,3,4,5,7,8,9,11
[2]
10. Төменде тізімнен санды іздеуге арналған Бинарлы іздеу функциясы берілген.
int Search_Binary (int arr[], int left, int right, int key)
19
{
int midd = 0;
while (1)
{
midd = (left + right) / 2;
if (key < arr[midd])
right = midd — 1;
else if (key > arr[midd])
left = midd + 1;
else
return midd;
if (left > right)
return -1;
}
}
(i) Бұл әдісті қолдану үшін қойылатын негізгі шартты сипаттаңыз.
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
[1]
(ii) Программалық кодта қолданылатын left және right айнымалыларының
қызметін анықтаңыз.
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
[2]
20
Балл қою кестесі
№ Жауап Балл Қосымша
ақпарат
1 f(a,b) 2 Функция атауын
дұрыс енгізгені
үшін 1 балл
Функция
параметрлерін
дұрыс енгізгені
үшін 1 балл
2 float Arif(int x,int y)
{
return (float(x)+y)/2;
}
int main()
{
int a,b;
cout << «Enter numbers: «<<endl;
cin >> a>>b;
cout<<Arif(a,b);
system(«pause»);
return 0;
}
2
3 strncpy (S1,S2,n); 1
4 for(int i=strlen(S)-1;i>=0;i—)
cout<<S[i];
1
1
Басқа дұрыс
жауаптар
қабылданады
5 strcat(s,» Kazakhstan»); 1
6 #include <fstream>
using namespace std;
int main()
{
ifstream fin(«numbers.in»); //енгізу файлын ашу
ofstream fout(«numbers.out»);//шығару файлын
құру және ашу
int num1, num2;
fin >>num1 >>num2; //енгізу файлынан екі бүтін
санды оқу
//Арифметкалық амалдарды орындап, нәтижесін
шығару файлына жазу
fout <<«sum is «<<num1+num2<<endl;
fout <<«difference is «<<num1-num2<<endl;
fout <<«product is «<<num1*num2<<endl;
fout <<«integer quotient is «<<num1/num2<<endl;
fout <<«floating-point quotient is
«<<(float)num1/num2<<endl;
5
21
fin.close(); //енгізу файлын жабу
fout.close(); //шығару файлын жабу
system(«PAUSE»);
return 0;
}
7 Екінші жол
3, 6, 8, 12, 5, 14 (+)
3, 6, 8, 12, 5, 14 (-)
3, 6, 8, 12, 5, 14 (-)
3, 6, 8, 5, 12, 14 (+)
3, 6, 8, 5, 12, 14 (-)
Алмасу саны – 2
Үшінші жол
3, 6, 8, 5, 12, 14 (-)
3, 6, 8, 5, 12, 14 (-)
3, 6, 5, 8, 12, 14 (+)
3, 6, 5, 8, 12, 14 (-)
Алмасу саны – 1
1
1
1
1
8
(i)
if(A[j+1]<=A[j])
{
k=A[j]; A[j]=A[j+1]; A[j+1]=k; j=j-1;
1
1
8
(ii)
do операторынан соң орналасқан командалар j мәні
0-ге тең болғанша орындалады
1
9 3. 1,7,8,9,5,4,3,11
4. 1,5,7,8,9, 4,3,11
5. 1,4,5,7,8,9,3,11
6. 1,3,4,5,7,8,9,11
2 Әрбір дұрыс екі
қатар үшін 1
балл
10
(i)
Берілген тізім сұрыпталған болуы тиіс 1
10
(ii)
Тізімнің оң жақ және сол жақ шекарасында
орналасқан элементтер мәнін сақтайтын
айнымалылар
2
Барлығы 25
22
3-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН СПЕЦИФИКАЦИЯ
3-тоқсан бойынша жиынтық бағалауға шолу
Ұзақтығы — 40 минут
Балл саны – 25 балл
Тапсырма түрлері:
КТЖ – Көп таңдауды қажет ететін тапсырмалар;
ҚЖ – Қысқа жауапты қажет ететін тапсырмалар;
ТЖ – Толық жауапты қажет ететін тапсырмалар.
Жиынтық бағалаудың құрылымы
Бұл нұсқада бірнеше жауаптан таңдауды қажет ететін, қысқа және толық жауапты
қажет ететін 10 тапсырма бар.
Бірнеше жауабы бар тапсырмада оқушы берілген жауаптар нұсқасынан тек біреуін
таңдайды.
Қысқа жауапты қажет ететін тапсырмаларда оқушы жауапты сандық мән түрінде, сөз
немесе қысқа сөйлем түрінде жазады.
Толық жауапты қажет ететін тапсырмаларда оқушы максималды балл жинау үшін
тапсырмадағы тізекті әрекеттерді орындай отырып, шешімін табады. Оқушының таңдау
және математикалық контекст тізбегіндегі математикалық тәсілдерді қолдана алу қабілеті
бағаланады. Тапсырмаларда бірнеше құрылымдық бөлімдер/сұрақтар болуы мүмкін.
23
3-тоқсандағы жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы
Бөлім Тақырыбы Тексерілетін мақсат
Ойлау
дағдыларын
ың деңгейі
Тапсырм
а саны*
Тапсы
рма
№*
Тапсыр
ма түрі*
Орындау
уақыты,
мин*
Балл*
Бөлім
бойынш
а балл
Ақпарат
тық
жүйелер
HTML web-сайттарын
әзірлеу әдістері.
10.4.2.1 Web-парақшаларды
әзірлеуде HTML-тегтерін
қолдану
Қолдану 2 1,2 ҚЖ, ТЖ 7 4
25
Мәтінді
форматтау
(қаріп, абзац,
тізімдер)
10.4.2.1 Web-парақшаларды
әзірлеуде HTML-тегтерін
қолдану
Қолдану 2 3,4 ҚЖ, ТЖ 8 4
Таблицалар 10.4.2.1 Web-парақшаларды
әзірлеуде HTML-тегтерін
қолдану
Қолдану 1 5 ТЖ 8 6
CSS 10.4.2.2 Web-парақшаларды
жасауда CSS қолдану
Қолдану 2 6,7 ТЖ 4 4
Мультимедиан
ы енгізу
10.4.2.4 Web-бетте
мультимедиа нысандарын
енгізу үшін HTML тегтерін
қолдану
Қолдану 2 8,9 ТЖ 9 6
Скрипттер
пайдалану
10.4.2.3 Web-беттерді
әзірлеу кезінде дайын
скрипттерді пайдалану
Қолдану 1 10 ТЖ 4 1
Барлығы: 10 40 минут 25 25
Ескерту: * — өзгеріс енгізуге болатын бөлімдер
24
Мысал үлгілері және балл қою кестесі
«Информатика» пәні бойынша
3-тоқсандағы жиынтық бағалау тапсырмалары
1. HTML негізгі тегтері мен олардың қызметі арасында сәйкестік орнатыңыз.
<html>
</html>
<title>
</title>
<body>
</body>
<head>
</head>
Құжаттың бастапқы бөлігін сипаттау бөлімі
Құжаттың денесін сипаттау бөлімі
Мәтін өлшемін орнатады
Құжаттың басы мен аяғын білдіреді
Құжаттың тақырыбын анықтайды
[2]
2. Берілген код нәтижесін анықтаңыз және салыңыз.
Тегі:<br>
<input type=»text»><br>
Аты:<br>
<input type=»text»> <br><br>
[2]
3. Төменде берілген суретке сәйкес HTML код жазыңыз.
<html>
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
</html>
[2]
25
4. Нәтижеге қарап берілген HTML кодты толықтырыңыз.
HTML код Нәтиже
<html>
<body>
__________________
<li>Фантастика</li>
<li>Комедия</li>
<li>Триллер</li>
__________________
</body>
</html>
a. Фантастика
b. Комедия
c. Триллер
[2]
5. (i) Төменде берілген суретке сәйкес HTML код жазыңыз (мәліметтер кестеге
орналасуы тиіс).
[4]
26
(ii) Кодта қолданылған кез-келген 2 тегтің қызметін сипаттаңыз
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
[2]
6. CSS қолданылған HTML код және оның нәтижесі берілген.
HTML код Нәтижесі
<html>
<body>
<h1 style=»color:blue; border: 1px
solid powderblue;»>Футбол ойыны
жайлы қызықты мәліметтер</h1>
<p >
<ul>
<li>
АҚШ-та бұл ойын футбол емес,
соккер деп аталады.
</li>
<li>
Әлемдегі барлық футбол
доптарының 80%-ы Пәкістанда
жасалады.
</li>
<li>«Ole-Ole-Ole»сөзі Испанияда
пайда болды. Бұл сөз 8-ші ғасырда
Испанияны басып алған арабтардың
«Алла» сөзінен шыққан.</li>
</ul>
</p>
<p>
Толығырақ: http://faktiler.kz/futbolojyny-turaly-kyzykty-malimetter/
</p>
</body>
</html>
(i) Кодта CSS қолданылғанын негіздеңіз.
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
27
[1]
(ii) Кодқа келесі өзгерістер енгізіңіз.
Тақырыптың фондық түсін (background-color) сарыға өзгертіңіз.
______________________________________________________________________
Маркерленген тізімдегі мәтіндердің түсін қызылға өзгертіңіз.
______________________________________________________________________
[2]
7. Сыртқы styles.css файлын шақыру командасын толықтырыңыз
<link rel=»stylesheet» _____________________________________________________>
[1]
8. bookmark.swf файлын 400х50 өлшемде веб құжатқа орналастыру кодын жазыңыз.
<object __________________________________________________________></object>
[2]
9. 320×240 панельге movie.mp4 файлын орналастыру кодын жазыңыз. Медиафайл
ашылмаған жағдайда «Сіздің браузер видео тегті қолдамайды» хабарламасы шығуы
тиіс.
Медиафайл HTML код
[4]
10. Берілген скрипт нәтижесін анықтаңыз.
<script type=»text/javascript»>
var i;
for(i=1;i<=20;i++){
if(i%2==0){
document.write(i);
}
}
</script>
__________________________________________________________________________
[1]
28
Балл қою кестесі
№ Жауап Балл Қосымша
ақпарат
1 2
2 2 Тегі мен оны
ендіру өрісін
салғаны үшін 1
балл
Аты мен оны
ендіру өрісін
салғаны үшін 1
балл
3 <html>
<body>
<h1>Бұл тақырып</h1>
<p>Бұл алғашқы азат жол.</p>
</body>
</html>
1
1
4 (i) <ol type=a>
…
</ol>
1
1
4 (ii)
<table >
<tr>
<th>Тегі</th>
<th>Аты</th>
<th>Туған жылы</th>
</tr>
<tr>
<td>Арынова</td>
<td>Жансая</td>
<td>1995</td>
</tr>
<tr>
<td>Бердибекова</td>
<td>Аяла</td>
<td>2009</td>
</tr>
1
1
1
1
29
</table>
5 (i) <table > </table > міндетін анықтайды
<tr> </tr> міндетін анықтайды
<th> </th> міндетін анықтайды
<td> </td> міндетін анықтайды
1
1
1
1
[max=2
]
5 (ii) style атрибуты қолданылған 1
6 <h1 style=»background-color:yellow;»>
<li style=»color:red;»>
1
1
7 href=»styles.css 1
8 <object width=»400″ height=»50″
data=»bookmark.swf»></object>
2 Ені мен биіктігін
анықтағаны
үшін 1 балл
Файлды
анықтағаны
үшін 1 балл
9 <video width=»320″ height=»240″ controls>
<source src=»movie.mp4″ type=»video/mp4″>
Сіздің браузер видео тегті қолдамайды.
</video>
4 video тегін
қолданғаны
үшін 1 балл
Панельдің
өлшемін
орнатқаны үшін
1 балл
Ресурсты
көрсеткені үшін
1 балл
Хабарламаны
шығарғаны үшін
1 балл
10 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 1
Барлығы: 25
30
4-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН СПЕЦИФИКАЦИЯ
4-тоқсан бойынша жиынтық бағалауға шолу
Ұзақтығы — 40 минут
Балл саны – 25 балл
Тапсырма түрлері:
КТЖ – Көп таңдауды қажет ететін тапсырмалар;
ҚЖ – Қысқа жауапты қажет ететін тапсырмалар;
ТЖ – Толық жауапты қажет ететін тапсырмалар.
Жиынтық бағалаудың құрылымы
Бұл нұсқада бірнеше жауаптан таңдауды қажет ететін, қысқа және толық жауапты
қажет ететін 10 тапсырма бар.
Бірнеше жауабы бар тапсырмада оқушы берілген жауаптар нұсқасынан тек біреуін
таңдайды.
Қысқа жауапты қажет ететін тапсырмаларда оқушы жауапты сандық мән түрінде, сөз
немесе қысқа сөйлем түрінде жазады.
Толық жауапты қажет ететін тапсырмаларда оқушы максималды балл жинау үшін
тапсырмадағы тізекті әрекеттерді орындай отырып, шешімін табады. Оқушының таңдау
және математикалық контекст тізбегіндегі математикалық тәсілдерді қолдана алу қабілеті
бағаланады. Тапсырмаларда бірнеше құрылымдық бөлімдер/сұрақтар болуы мүмкін.
31
4-тоқсандағы жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы
Бөлім Тақырыбы Тексерілетін мақсат
Ойлау
дағдылары
ның деңгейі
Тапсы
рма
саны*
Тапсы
рма
№*
Тапсы
рма
түрі*
Орындау
уақыты,
мин*
Балл*
Бөлім
бойынша
балл
10.4А
Ақпараттық
жүйелер
Деректер
қорының
негізгі
ұғымдары
10.3.1.1 «Реляциондық
деректер қоры» ұғымын
түсіндіру
Білу және
түсіну
1 1 ТЖ 4 1
25
10.3.1.2. Өріс, жазба,
индекс терминдерінің
анықтамасын құрастыру
Білу және
түсіну
1 2 ҚЖ 4 3
Деректер
қорында
бастапқы кілт
10.3.1.3 Деректер қорында
бірінші кілтті анықтау
Білу және
түсіну
1 3 ТЖ 5 2
Деректер
қорын әзірлеу
10.3.2.1 Деректер қоры
жолдарының мәліметтер
типін анықтау (SQL)
Қолдану 1 4 ТЖ 3 3
10.3.2.3 Көпкестелі
деректер қорын құру
(SQL)
Қолдану 2 5, 6 ТЖ 10 6
Сұраныстар 10.3.3.1 Шығарып
алынған деректерді
қолданып сұраныстар
құру (SQL)
Қолдану 3 7, 8, 9 ТЖ 10 6
Деректер
базасымен
web-беттердің
байланысы
10.3.3.2 Web-беттердің
деректер базасымен
байланысын орнату
Қолдану 1 10 ҚЖ 4 4
Барлығы: 10 40 минут 25 25
Ескерту: * — өзгеріс енгізуге болатын бөлімдер
32
Мысал үлгілері және балл қою кестесі
«Информатика» пәні бойынша
4-тоқсандағы жиынтық бағалау тапсырмалары
1. «Реляциондық деректер қоры» ұғымын түсіндіріңіз.
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
[1]
2. Кілттік сөздерді қолданып, бос орындарды толтырыңыз.
баған, сорттау, сұрыптау, индекс, жол
a) _________________ — деректерді іздеу нәтижелерін жақсарту мақсатында
құрылған деректер қорының нысаны.
b) өріс — бұл белгілі бір қасиеттегі мәндерді қамтитын кесте ___________
c) жазба — бұл деректер қорының өрістерінде орналасқан мәндердің жиынтығын
қамтитын кесте ____________.
[3]
3. Қала полициясы барлық көлік туралы ақпаратты компьютерлік деректер базасында
сақтайды. Әрбір көлік жөнінде келесі ақпарат сақталады: көлікті тіркеу нөмірі, түсі,
шығарылған жылы, моделі, иесінің аты, иесінің мекенжайы, сатып алу бағасы,
шыққан күні.
Құрылған деректер қорының кілттік өрісін анықтаңыз.
__________________________________________________________________________
Өз таңдауыңызды негіздеңіз.
__________________________________________________________________________
[2]
4. Кестеде берілген әрбір өріс үшін берілгендер типін тізімде көрсетілген типтерді
қолданып анықтаңыз.
[3]
Өріс атауы Берілгендер типі
КлиентID
Аты-жөні
Тапсырыс күні
Тапсырыс бағасы
Тапсырыс саны
Жаңа клиент (иә,
жоқ)
33
5. SQL тілінде PersonID, LastName, FirstName, Address және City өрістерінен тұратын
Persons кестесін құрыңыз.
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
[3]
6. SQL тілінде Persons кестесін мәліметтермен толтыратын команда жазыңыз.
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
[3]
7. Төмендегі сұранысты сипаттаңыз.
SELECT * FROM movies
WHERE ganr = ‘комедия’
OR year < 1980;
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
[2]
8. Movies кестесінен 1990-2000 жылдар аралығындағы комедия жанрындағы
фильмдердің атауын (name өрісі) шығаратын сұраныс құрыңыз.
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
[3]
9. Атауы «А»-дан басталатын фильмдерді шығаратын сұранысты толықтырыңыз
SELECT * FROM movies WHERE name ____________________
[1]
10. Әдетте веб-құжатты деректер қорымен байланыстыру төрт параметрді талап етеді.
Оларды анықтаңыз.
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
34
[4]
Балл қою кестесі
№ Жауап Балл Қосымша
ақпарат
1 Реляциондық деген берілгендер қорында бір-бірімен байланысқан бірнеше кесте бар екенін
білдіреді
1 Басқа да ұқсас
жауаптар
қабылданады
2 a) индекс — деректерді іздеу нәтижелерін
жақсарту мақсатында құрылған деректер қорының
нысаны.
b) өріс — бұл белгілі бір қасиеттегі мәндерді
қамтитын кесте бағаны
c) жазба — бұл деректер қорының өрістерінде
орналасқан мәндердің жиынтығын қамтитын кесте
жолы.
3
3 Кілттік өріс – көлікті тіркеу нөмірі
Негіздеме — көлікті тіркеу нөмірі әрбір көлік үшін
жеке беріледі.
1
1
4 Өріс атауы Берілгендер типі
КлиентID Счетчик
Аты-жөні Короткий текст
Тапсырыс күні Дата и время
Тапсырыс бағасы Денежный
Тапсырыс саны Числовой
Жаңа клиент (иә, жоқ) Логический
3 Әрбір дұрыс
анықталған екі
тип үшін 1 балл
5 CREATE TABLE Persons(PersonID int,
LastName varchar(255),
FirstName varchar(255),
Address varchar(255),
City varchar(255));
3 Кестені құрғаны
үшін 1 балл
Өріс атауларын
дұрыс
анықтағаны
үшін 1 балл
Берілгендер
типтерін дұрыс
анықтағаны
үшін 1 балл
6 INSERT INTO
Persons (PersonID, LastName, FirstName, Address,
City)
VALUES (‘Мысал’, ‘Мысал’, ‘Мысал’, ‘Мысал’,
‘Мысал’,);
1
1
1
7 movies кестесінен жанры ‘комедия’ немесе 1980
жылдан бұрын шыққан деректерді шығарады
2 Кестені
анықтағаны
үшін 1 балл
Шартты дұрыс
анықтағаны
үшін 1 балл
8 SELECT name FROM movies
WHERE year BETWEEN 1990 and 2000
AND genre = ‘comedy’;
1
1
1
35
9 LIKE ‘A%’ 1
10 Хост атауы
Деректер қоры атауы
Пайдаланушы аты
Пароль
1
1
1
1
Барлығы 25
36