ғылыми жоба (сөмке туралы)

Сапар Аяулым9-сынып оқушысы Ануарбекова Аида10-сынып оқушысы Ғылыми жобаның тақырыбы: «Оқушы сөмкесінің бала денсаулығына тигізетін әсері »  Ғылыми жобаның жаңашылдығы Мектеп сөмкесінің оқушы ағзасына әсерін түсіндіре отырып, сөмке моделін ұсыну . Зерттеу жұмысының мақсаты:Оқулықтар мен оқу құралдары бар сөмкенің оқушы мүсінділігіне қандай әсер тигізетінін анықтау Тақырыптың өзектілігі: Қазіргі таңдағы сөмкелердің бастауыш сынып оқушыларының жас шамасына арнап тігілмеуі және оқулықтардың үлкен әрі салмақтылығы бала омыртқасының қисаюына әкеп соғуы. Терапевт дәрігер Аманбаева Шолпан Жумашевна: Мектеп жасындағы балалардың омыртқа жотасының бір бүйіріне қарай қисаюының негізгі себептері:• Орындықта түзу отырмау, бір бүйіріне қарай қисайып отыру немесе үй тапсырмасын орындағанда басын үстелдің үстіне қойып отыру;• Жазу үстелі мен орындықтың биіктігінің сәйкес келмеуі;• Көбіне бір қолымен ауыр жүк көтеру;• Сүйектер мен бұлшық еттердің дұрыс дамымауы т.б. Балалар педиатр дәрігері Дарбаева Алия Арманбаевна: Сколиоз ауруы дене зақымынан,тұқым қуалаушылықпен берілу мүмкін. Бұл ауруды травматолог дәрігері нақты себептерін тауып, емделу жолын айтады. Сондай-ақ сөмкенің дұрыс таңдалмағынан да болуы мүмкін. Бір иыққа іле салатын сөмкені әсіресе бастауыш сынып оқушылары алмағаны абзал. Міндетті түрде екі иыққа ілетін сөмке алу қажет. Оқушы бойына да мән беру керек. ә Сатушымен сұхбат Сатушылардың жауаптарына қарасақ, ата-аналар сөмке аларда көбіне әдемілігіне, маркасына, сапалығына қарайды екен. Ал салмағына бірең-сараң сатып алушылар мән береді. Дәрігердің ұсынысы:-Сөмке және портфельдер сатып алмай, оның орнына арқаға асатын мектеп сөмкесін алуды ұсынамын. № Аты-жөні Бос сөмке салмағы/г/ Сөмкенің салмағы/кітаппен/ 1 Айтжан Жанерке 460 2,3кг 2 Ануарбекова Дильнара 390 2,1 3 Артықбай Әмірхан 300 1,9 4 Әлімжанова Нұрсая 390 1,8 5 Заитова Аружан 470 2,7 6 Қуанышбек Ибрагим 320 1,9 7 Мурат Жансая 600 2,6 8 Муратова Каракат 630 2,4 9 Мусулманбеков Дамир 580 2,2 10 Мусулманбек Дильяра 530 2,3 11 Сабыр Айсұлтан 450 1,9 12 Сарсенбай Іңкәр 590 2,1 13 Скендиров Николай 480 2 14 Тауфих Ибраһим 480 2 Нормаға сай- 9Нормадан жоғары-5 Нормаға сай- 6Нормадан жоғары-8 Мектеп оқушыларының сөмкелерін зерттеу нәтижелеріЭкспериментке қатысқан оқушылар саны-14 Оқушылардың күнделікті мектепке көтеріп баратын оқулықтарының жалпы салмағы (сөмкесінің салмағын қоспағанда): Санитарлық талапқа сай ережелерге сүйене отырып оқушы сөмкесін таңдағандар Тағы бір эксперимент:1-сынып оқушыларының оқулықтарының қазіргі жаңа оқулығы және бұрынғы оқулық салынған сөмкенің салмағын, көлемін салыстырдық. Мектеп сөмкесін дұрыс таңдау Сөмке көлемі  арқадан жалпақ болмауы керек;Сөмке салмағы оқушының салмағының 1/10 болуы тиіс;Оның төменгі бөлігі белден төмен түспегені абзал;Ішіне салатын оқулықтарды бір біріне тығыз орналасуы керек;Иықбауы жалпақ, иыққа батпайтын болуы керек;Материалы сапалы болуы жөн. Мамандар кеңесі полиестер;Сонымен қатар қараңғы кезде көзге шағылысатын жарқын түсті жолағы болған жөн, ол жаяу  жүргіншілер жолынан өтер кезде жүргізушілердің көзіне бірден түсін, қауіпсіздіқті қамтамасыз етеді. «Мектеп сөмкесін дұрыс таңдау» бойынша нұсқаулық парағы Жалпы бастауыш сынып оқушыларының сөмкелерінің салмағы нормадан артық, гигиеналық талаптарға сай келмейді. Бастауыш сынып оқушыларының сөмкесінде оқуға қажетсіз заттар бар екені анықталды.   Мысалы: біреуінің сөмкесінде ойыншықтар, екіншісінің сөмкесінен айна, раскраска, ал үшіншісінің сөмкесінен фотосуреттер табылды, тағы біреулерде екінші аяқ киім оқулықтарымен бірге, т.б. табылып жатты. Оқушылар оқып жүрген кездерінде ыңғайсыз немесе өте ауыр сөмкелерді ұстаудың нәтижесінде арқа омыртқалары қисаяды.  Иыққа түсетін ауыр салмақ — тік еңсені бүкірейтіп, белді бүгіп тынады. Дене пішінін бұзады. Сүйектің үгітіліп, жарық қабының пайда болуына әкеп соғады. Тыныс алу қиындайды. Медицина тілінде бұл сырқатты – «сколиоз» деп атайды. Сондықтан ауыр немесе дұрыс таңдалмаған сөмке сколиоз ауруына әкелуі мүмкін. Ауыр сөмкенің зияндығы тимес үшін:1/ Сөмке сатып алар кезде баланың бойы мен салмағына қарау ;2/ Сөмке ішіндегі артық заттарды алып тастау;3/ Екі комплект оқулық алуға тырысу керек / мектепте және үйде ұстайтын/;4/ Сабақ кестесін құрғанда көп көңіл бөлу ;5/Аспалы , екі иіні жалпақ сөмке және көзге тез түсетін /жолдан өткенде/ түрін таңдау ;6/ Бұлшық еттер жақсы жұмыс істеу үшін күнделікті дене жаттығуларын жасау керек. НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒАРАХМЕТ !Сіздергежүректің жылулығын,жанның сұлулығын,табиғаттың байлығын тілеймін.