ДЕҢГЕЙЛЕП-САРАЛАП ОҚЫТУ ТЕХНОЛОГИЯСЫН ҚОЛДАНУДЫҢ ТИІМДІЛІ (презентация)

Келешек ұрпақты жеке тұлға ретінде қалыптастырып, бәсекелестікке қабілетті біліммен қаруландыру – бүгінгі күннің басты талабы Н.Ә.Назарбаев Жоғары санатты математика пәні мұғалімі Рабай Қарылғаш Тәлеуғалиқызы Аты-жөні: Рабай Қарлығаш Төлеуғалиқызы Туған жылы: 1966 жылы 4 желтоқсанБітірген оқу орны: А.С.Пушкин атындағы Орал педагогикалық институтыБілімі: ЖоғарыМамандығы: математика және физика пәні мұғаліміБіліктілік санаты: ІЕңбек өтілі: 22 жыл Лауазымы бойынша еңбек өтілі: 7 жыл ДЕҢГЕЙЛЕП-САРАЛАП ОҚЫТУ ТЕХНОЛОГИЯСЫН ҚОЛДАНУДЫҢ ТИІМДІЛІГІ Мақсатым: Сабақ сапасын көтеру , оқушылардың сабаққа деген қызығушылығын арттыру, олардың ізденісін, танымын қалыптастыру. Жаңа технология негіздерін пайдалана отырып белсенді шығармашылықпен жұмыс жасайтын жеке тұлға тәрбиелеу. Жас ұрпаққа заман талабына сай білім беру әрбір ұстаздан шығармашылықпен жұмыс істеуді , үлкен ізденісті талап етеді. Білім беру саласындағы оқытудың озық технологияларын меңгермейінше сауатты, жан-жақты маман болу мүмкін емес. Саралаудың негізгі ұстанымы оқыту мазмұнын тарылту емес, ол мұғалім тарапынан оқушыларға таразыланған көмек болуы тиіс. Негізінен тәжірибеде саралап оқытудың екі түрі кеңінен қарастырылады: деңгейлік және бағдарлық Деңгейлік саралау – оқушылардың бір сыныпта, бір бағдарлама және бір оқулықпен оқу материалын түрлі деңгейде меңгеруі. Оқушылардың білім-білік дағдыларын жетілдіру үшін деңгейлеп саралап оқыту технологиясын өз тәжірибеме енгізудемін. Деңгейлеп –саралап оқыту технологиясы дегеніміз – оқушының туа біткен ақыл-ой қабілетінің жеке даму жан-жақтылығына негізделген білім беру жүйесі. Үш деңгейлік және қосымша шығармашылық деңгей І деңгей Оқушылық деңгей-репродуктивтік деңгей ІІ деңгейАлгоритмдік деңгей-елеулі белгілерді есте сақтау дағдысына жасалады ІІІ деңгейЭвристикалық танымдық іздену түрінде орындалатын тапсырмалар IV деңгейШығармашылық деңгей Деңгейлеп-саралап оқыту технологиясында жұмыс міндетті үш деңгейлік, қосымша шығармашылық деңгей талаптарынан тұрады. Жаттап алуға лайықталған анықтамалар, тұжырымдамалар, аксиома, теорема, т.б.;Алдыңғы сабақта жаңадан меңгерілген білімнің өзін өзгертпей қайталап , пысықтауға арналған сұрақтар;Тапсырмалар жаңа тақырып үшін тиіпті және өмірмен байланысты болу керек. Өтіп кеткен материалдарды реттеуге және жүйелеуге берілген тапсырмалар, бірақ оларды орындау үшін алған білімдерін түрлендіріп, тереңдете пайдалануды қажет етеді;Логикалық есептер, тапсырмалар, зертханалық жұмыс Анализ бен синтез, салыстыру арқылы тақырыптағы негізгі білімді анықтау, қорытындылау, әр түрлі әдіс-тәсілдермен есептер шешу, өздігінен есептер шығару, ребустар, сөзжұмбақтар құрастыру, диаграмма салу, өлшем жасау, проблемалық жағдайларды шешу, дағды қалыптастыруға арналған сұрақтар. Олимпиадалық тапсырмалар; Өз бетімен, тақырыпқа резюме, теорема, дәлелдеудің жаңаша дүниежүзілік ғылым деңгейіндегі нұсқауларын орындау. Сабақтың тақырыбы: Қысқаша көбейту формулалары және оларды есептеулерде қолдана білу. Сабақтың мақсаты: Білімділік: Қысқаша көбейту формулаларының көмегімен өрнектерді қысқарту және олардың мәнін есептей білу дағдыларын қалыптастыру.Дамытушылық:Оқылған тақырыптар бойынша сұрақтарға нақты жауап беруге , өз білімін көрсете отырып өз ойын жеткізе білуге үйрету.Тәрбиелік: Оқушыларды сауаттылыққа тәрбиелеу, білімдерін өз беттерінше есеп шығаруда қолдана білуге баулу, шығармашылық белсенділігін жетілдіру. Көрнекілігі: слайд , есептер жазылған бетшелер , үлестірме кестелер.Сабақтың түрі: Қайталау.Сабақтың әдісі: Деңгейлеп – саралап оқыту.Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру бөлімі. ІІ. Үй тапсырмасын пысықтау. (қайталау сұрақтары) І-басқыш. «Оқушылық басқыш» 1.Екі өрнектің қосындысының квадраты неге тең ? 2.Екі өрнектің айырмасының квадраты неге тең ? 3.Екі өрнектің квадраттарының айырмасы неге тең ? 4.Екі өрнектің айырмасының және қосындысының кубы ? m2 + 2 mn + n2 1. к2 — 22 (k + 2) (k — 2) 2. (х-у)23. х2 – 2 ху + у2 3. (m+n)24. t2 — 169 4. у3+9 у2 +27 у +275. (70-1) (70+1) 5. (t-13) (t+13)6. (у+3)3 6. 702 -1 = 4899 (Сауалнама арқылы берілген тапсырмалар қысқаша көбейту формулаларын қолдануға деңгейлеп беріледі.)Амалды орындаңдар: (m- 2n)2А: m2 – 4 mn + 4 n2 ; B: m2 – 4 mn + 2 n ; С: m2 – 4 n2 ; Д: m2 – 2 n2 ;2. Тура теңдікті табыңдар:( 3 а2 – 2 m)2 = 9 a4 – 4 m2 ;( 2 m + n)2 = 4 m2 + n2 + 4 mn ;А. 1) иә; 2) иә; В. 1) иә; 2) жоқ; С. 1) жоқ; 2) иә ; Д. 1) жоқ ; 2) жоқ ; ІІІ. Негізгі бөлім: ІІ – басқыш. «Алгоритмдік» басқыш . 3. Көпмүше түріне келтіріңдер: (х-3у)3A. х3 +3х2 у+27; В.х3-9х2 у+27ху2-27у3; С.х3+9х2у+27у2+27у; Д. х3-9х2у+27ху2+27у34. Дұрыс емес теңдікті анықтаңдар: А. (3 в-с) (3 в+с) = 9 в2- с2В. (х+4) (х-4) = х2 – 16С. 36 n2 – 49 = (6 n +7) (7-6 n)Д. у4-25 = (y2-5) (y2 + 5)5. Есепте: 212-112А. 442; В.121; С.214; Д.320. 6.Көпмүшені көбейткіштерге жіктеңдер:49 – m2 n2А. (7- m2 n) (7 + m2n) ; B. (7-mn) (7 + mn);C. (7 + mn) (7 + mn); Д. (mn – 7) (mn +7); ІІІ басқыш. «Эвристикалық» басқыш. («Математикалық лото» ойыны. Қосымша дидактикалық материалдан алынған, ақ парақ қағазға жазылған есептер әрбір қатарға беріледі , дұрыс жауаптары бөлек бетшелерге жазылады. Әр қатардағы оқушылар дұрыс жауаптарын тауып торкөздердің беттерін бетшелермен жабады. ) (х+3) (х-3) 4 с 2 +12 с +9 (а-0,2)2 m 2-8 m +16 (10 сх – 6) (10сх+6) (10+в)2 9 a2 – 25 в 2 (3-в) 3 (а+2в)3 100 с2 х2 – 36 27-27 в+9 в2 – в3 100+20 в+ в2 а 2-0,4 а + 0,04 х 2-9 (3 а-5в) (3 а+в) (2 с+3)2 а 3+6 а2 в+12 в2 +8 в3 (m-4)2 IV басқыш. «Шығармашылық» басқыш 1. Үш , төрт өрнектерінің қосындысының квадраттарын табыңдар:.(а+в+с)2 = [а+в= m] = (m+c)2 = m2+2 mc+c2 = (а+в)2 + 2 с (а+в) +с2 = a2+ 2 ав+в2 +2 ас+2 вс + с2 = а2 + в2 + с2+2 ав+2 вс+2 ас. 2. (а+в+с+d)2 = а+в= m = (m+n)2 = m2 +2mn + n2 = (а+в)2+ 2 (а+в) (с+d) + c+d=n + (c+d)2 = а2+2 ав +в2+ 2 ас+2 аd +2 вс+2 вd+с2+2 сd+d2 = а2+ в2 +с2 +d2 + 2 ав+2 ас+ 2 ad +2 вd+2 cd+2 вс . Кейбір жекелеген оқушыларға кеспе түрінде тапсырмалар беріледі №1 кеспе Теңбе-теңдік дұрыс болатындай етіп көп нүктенің орнына қандай да бір бірмүшені жазыңдар.(х+ …) (х- …) = х2 – у2а2 + 8а +16 =( а + …..)2№2 кеспеТеңбе-теңдік дұрыс болатындай етіп көп нүктенің орнына қандай да бір бірмүшені жазыңдар.(х-5)2 = х2 – 10 х + …..х 2- 32 = (х — …) (х+ ….) №3 кеспеТеңбе-теңдік дұрыс болатындай етіп көп нүктенің орнына қандай да бір бірмүшені жазыңдар.(m+n)3 = m3 + ….m2 n + 3 mn2 + …..(m-…) (m+…) = m2 – 36№4 кеспеТеңбе-теңдік дұрыс болатындай етіп көп нүктенің орнына қандай да бір бірмүшені жазыңдар.(с-d)3 = …. – 3 c2 d +3 cd2 – d3402 – 12 = ( 40- …) (40 + ….) IV . Қорытынды Сабақты қорытындылау. Оқушы білімін бағалау. Үйге тапсырма беру. (Қысқаша көбейту формулаларына өз беттерімен есептер құрастыру). Күнделіктеріне бүгінгі сабақ бойынша алған бағаларын қою. 3) Деңгейлеп саралап оқыту технологиясымен оқушылардың орындаған тапсырмалары олардың оқудағы жетістіктері мен кемшіліктерін анықтауға мүмкіндік береді. Мұғалім қажетті білімнің оқушы үшін қай жері қиын болғанын анықтап, қосымша тапсырмалар арқылы оқушылардың білім деңгейін арттыруға жағдай жасайды. Қорытынды 2) Технологияның принциптері жағдайында өздігінен даму бағдары анықталып дамитын және өздігінен дұрыс шешім қабылдай алатын, өзін-өзі жетілдіріп өсіруші, өзін-өзі тәрбиелеуші тұлға қалыптастыруға болады. 1) «Есепке алу» жүйесін жүргізу нәтижесінде үлгерімі нашар оқушылар да, кем дегенде , «оқушылық» деңгейге сәйкес білімді толық меңгеріп алатынын өз тәжірибемнен байқадым. Себебі ол осы деңгейдің тапсырмаларын толық және дұрыс орындап, өткізбегенше келесі деңгейге өтпейді. «Міндетті» деңгейді толық меңгергеннен кейін оқушы әрі қарай , ілгері ұмтылады, өзіне-өзінің сенімі артады. Оқушының «екі алып қалу», «үлгермей қалу» үрейінің жойылуы Артық жүктеметарату проблемасы шешіледі Әр оқушының барлық пән бойынша толық үлгеруіне кепілдік алуы Оқушылардың мемлекеттік стандартты талаптарына сай білім алуынқамтамасыз ету Әр оқушыға үй тапсырмасын саралап беру проблемасы шешіледі Оқушыны бағалаудағы әділетсіздік проблемасы шешіледі Нәтиже