Әйел жыныс мүшелерінің ақаулары — презентация
Әйел жыныс мүшелерінің ақаулары • Әйел жыныс мүшелерінің ақаулары негізгі эмбриондық (ұрықтық) кезеңде пайда болады. • Ұрықтың даму кезеңінің алғашқы 3 -12 апталық мерзім аралығында оның басты мүшелері құрылады. • Осы мезгіл зиянды факторларға өте сезімтал.
Этиологиясы • • • Тұқым қуалаушылық; Жүктілік кезіндегі токсикоздар, патологиялық ағымы; Эндокринді аурулар; Плацента патологиясы; Ұрыққа оттегі жетіспеушілігі; Зиянды әдеттер; Инфекция; Гормональді, химиялық дәрілік заттар; Алиментарлы себептер; Вирустық аурулар; Ионды сәулелер.
Жыныс мүшелерінің ақаулары Сыртқы Ішкі
Сыртқы жыныс мүшелерінің эмбрионалдық дамуы ü Сыртқы жыныс мүшелері несеп-жыныс пазухынан; ü Ұрық денесінің төменгі бөлігінің терісінен дамиды.
Сыртқы жыныс мүшелерінің ақаулары Қызтекелік (гермафродитизм) Қыздық перде атрезиясы Қынап аплазия
Қызтекелік (гермафродитизм) • Еркек пен әйел жыныс клеткалары бірдей білінетін организм. Нағыз Жалған • Әйелде сыртқы жыныс мүшелері еркекке тән, • қос жынысты; • Бездердің кызметі бір-бірімен байланыссыз; • Бездерде аталық және аналық тіндер болады; • Кариотип 80% 46 XX, 20% 46 ХУ. • Жыныс бездері бір жынысты; • Сыртқы жыныс мүшелері мен екінші жыныс белгілері басқа жыныста. • Әйелде сыртқы жыныс мүшелері еркекке тән, бірақ аналық безі калыпты.
Бір жағында овотестис, бір жағында овариум Екі жағында да овотестис Нағыз қызтекелік (гермафро дитизм) Бір жағында овотестис, бір жағында тяж. Бір жағында овариум /овотестис, бір жағында овотестис
Овотестистің көп болуы Транзиторлы түрі Овариумның көп болуы
Жалған қызтекелік 1) Еркектік сыртқы жалған қызтекелік ü Жиірек кездеседі; ü Өте кіші пенис; ü Жабық қыздық перде. 2) Әйелдік сыртқы жалған қызтекелік ü Сыртқы бейнесі еркектік; ü Жыныс бездері овариум болады.
Қыздық перде атрезиясы • Көп жағдайда жыныстық жетілу кезінде анықталады; • Алғаш еттеккір кезінде гематокольпос, гематометра, гематосальпинкс дамиды; • Қан жиналған жерде ауру сезімі пайда болады. Қалыпты Толық жабық Микротесік Торлы Қалқандық
Қыздық перде ақаулары Анулярлы Шашақты Торлы Қалқанды
Қынап атрезиясы Қыздық перденің тура астында Қынаптың төменгі бөлігінде Қынаптың ортаңғы бөлігінде Қынаптың барлық бөлігінің жабысқандығы
a) Гематокольпос б) Гематометра в) Гематосальпинкс
Қынап аплазия • Аплазия (қынап бөлігінің жоктығы)- қынап түтігі дамуының бұзылысынан болады; • Ұрықтық немесе туылғаннан кейінгі қабыну ауруларымен байланысты; • Көлденең немесе тік қалқандар арқылы бөлінген; • Клиникасында етеккірдің болмауы, іштің төменгі бөлігіндегі ауру сезімі, жыныстық қатынасқа түсе алмауы; • Агенезия (қынаптың толық болмауы) – қынап орнында 2 -3 см ойыс болады.
а —қалыпты; д — жоғарғы бөлігінің аплазиясы; б —қынаптық толық аплазиясы; е —қалқанмен тігінен бөлінген/қос қынап; в —төменгі бөлігінің аплазиясы; ж —қалқанмен көлденең бөлінген; г — ортаңғы бөлігінің аплазиясы; з —қос жатыр және қосарланған тұйық қынап.
Ішкі жыныс мүшелерінің эмбрионалдық дамуы ü Ішкі және сыртқы жыныс мүшелері бірімен байланыссыз әртүрлі ұрық бастамаларынан дамиды. ü Ішкі жыныс мүшелері (жатыр) — Мюллер өзегінен; ü Аналық без – Вольфов денесінен дамиды.
Жатырлық түрлері: Ұрықтық Инфантильді Гипопластикалы
Ұрықтық жатыр (uterus foetalis) ü Жатырдың құрылысы ұрықтың 6 -10 айлық сатысындай; ü Жатыр формасы түйме тәрізді; ü Жатыр денесі мойнынан кіші; ü Өте сирек кездеседі.
Инфантильді жатыр (uterus infantilus) ü Ұрықты жатырға қарағанда жиі кездеседі; ü 10 жасар қыздың жатырындай; ü Жатыр денесі мен мойны бірдей; ü Гиперантифлексия мен гиперретрофлексия.
Гипопластикалы жатыр (uteris hypoplasticae) ü Инфантильді жатырға қарағанда жиі кездеседі; ü 10 -16 жасар қыздың жатырындай; ü Жатыр денесі мойнынан үлкен, қалыптыға жақын.
Жатырдың ақаулары 1) Жеке жатыр мен қынап; 2) Қос жатыр, қос қынап; 3) Қос жатыр; 4) Қос мүйізді жатыр; 5) Ертоқым тәрізді жатыр;
6) Жатыр арасында қосымша қабырға; 7) Жартылай қосымша қабырға; 8) Жатыр мен қынап арасындағы қуыс; 9) Иілген жатыр 10) Қос қынап.
11) Қынап арасындағы қуыс; 12) Бір мүйізді жатыр мен функциясыз рудиментті жатыр; 13) Қатты мүйізді рудимент (Майер. Рокитанский-Кюстер. Хаузер синдромы) 14) Рудиментті функционалды жатыр; 15) Бір мүйізді жатыр; 16) Бір мүйізді жатыр мен рудиментті функционалды жатыр.
Диагностика Қынапты және жатырды зондттау Бимануальды тексеру Вагиноскопия Рентгендік зерттеулер: уретрография, фистулография, вагинография және т. б. эндоскопиялық әдістер • УДЗ • Гистеросальпингография • Лапароскопия • •
Емі • Хирургиялық ем
Пайдаланылған әдебиеттер