Ахмет Әлі Әл-Қазақи слайд,презентация — Әдебиет

Ахмет Әлі Әл-Қазақи слайд,презентация

        
        Санкт-Петербургтегі Ресей ғылым академиясы Шығыстану институтының қолжазба қорында араб тілінің грамматикасына арналған Хорезмдік Әбд әл-Қаһир әл-Журжани (? — 1078) атты оқымыстының “әл-Әуамил әл-майа” (“Жүз меңгеру”) атты қолжазбасы бар.
Оған 1629 жылдан ХІХ ғасырдың аяғына дейін сан рет түсіндірмелер жазылған. Осынау жазба жәдігерліктер арасынан әл-Журжанидің аталған еңбегін 1889 жылы Ахмет Әлі бин Баймұхаммед әл-Қазақи көшірген қолжазба да ұшырасты.
Соған қарағанда “Әл-Қазақи” деген лақап есіммен жазған жерлесіміз Ахмет әлі Баймұхаммедұлы ХІХ ғасырда өмір сүрсе керек. Бірақ өз еңбегін әл-Қазақи деген атпен жазған бұл кім?!

Біз академик А. Н. Кононовтың редакциясымен шыққан “Отандық тюркологтердің библиографиялық сөздігі. Қазан революциясына дейінгі кезең” атты 1974, 1989 жылдары шыққан еңбекті қарағанымызбен, одан жерлесіміз жайлы дерек таба алмадық.

Ахмет Әлі еңбегінің қолжазбасы каталог мәліметтеріне қарағанда түгел сақталмаған сияқты. Оның тек 7 б, 14, 16 а – 44 б. іспетті беттері ғана жеткен. Бұл дүниені де мұқият қарап, зерттеп, автордың шын аты-жөнін анықтап, қазақ тілі білімі тарихына кіргізсе, игі іс болар еді.
ХІХ ғасырда өмір сүрген
 Ол Мұхаммед  бин Мұхаммед әл‑Фадали аш‑Шафиғи (?-1821) атты Египеттік ғалымның «Қифаийа әл‑улум фима йаджип әл алайһим мин илм әл‑қалам» ( « Қалам  ғылымы бойынша оларға қажет жалпы жеткіліктілік») атты шығарамысын 1897 жылы көз майын таусып көшіріп шығыпты. 
Ол дүние қазір Ресей  Ғылым академиясы Шығыстану институтының қолжазба қорында тұр.
Бірақ біз Мұхаммед әл‑Келесидің аталған шығарманың қай жерде, қандай  мақсатпен көшірілгені жайлы ештеңе білмейміз.          
Қайыр қаласынан 245 шақырым жерде – Ніл өзенінің жағасында әл‑Миния өлкесінің әл Фадала деген қыстағында ХVІІІ ғасырда ғұмыр кешкен мұсылман заңгері –Мұхамме әл‑Фадали аш‑Шафиғидің еңбегін ол неге көшірді, оғанда әлі әзір жауап жоқ.