Абай Құнанбаев Қыс өлеңі ашық сабақ — Ашық сабақтар

Пәні: әдебиет                  
Сыныптар : 5
Сабақтың тақырыбы: Абай Құнанбаев.«Қыс» өлеңі.

Мақсаты: Ақпарат көздерін тиімді пайдалану арқылы Абай Құнанбаевтың «Қыс» өлеңінің мазмұны мен идеясын ашу.
Міндеттері: 
—    өлеңдегі кейіпкердің көңіл-күйін сезіне отырып, бейнелі сөйлей білуге машықтану;
—    оқушылардың шығармашылық бағытта жұмыс істеуіне ықпал ету;
—    өзіндік пікір қалыптастыру арқылы тапсырманы өзара талқылау, қорытынды жасау, түйінді ойларды жинақтай білу;
—    қоршаған ортаның тылсым сырларына қызықтыру арқылы табиғатты аялай білуге табиғаттың сұлулығын сезінуге тәрбиелеу.

Қолданылатын модульдер: диалогтік оқыту, сын тұрғысынан оқыту, ОүБ және ОБ, АКТ қолдану, талантты және дарынды балаларды оқыту, жас ерекшелігіне сәйкес оқыту және оқу, оқытудағы басқару және көшбасшылық.

Қолданылатын әдіс-тәсілдер: «Болжау», «Кім жылдам?», «Мозайка», «Сұрақ-жауап»,  «Алтын баған», Сергіту жаттығулары, «Жұптас, ойлан, бөліс», «3 минуттық эссе», «Қосу, алу, қызықты», «Жапондық бағалау», «Блоб ағашы».
Күтілетін нәтиже:
— бейнелі сөздердің мәтінмен байланысын анықтап, ауызекі тілде қолдана біледі;
— жұптық және топтық әрекетте белсенділік танытады,   сыни тұрғыдан баға бере біледі;
— табиғаттың сұлулығын сезінеді, жауапкершілік сезімі нығаяды.

Сабақ
кезеңі/ уақыты    Жоспар мазмұны    Мұғалімнің іс-әрекеті    Оқушылардың іс-әрекеті    Бағалау    Дереккөздер
Кіріспе
А) Психологиялық көңіл-күйді реттеу.
Мақсаты: жағымды эмоция орнату.
Б) Топқа бөліну
«Қар ұлпалары»
Мақсаты: серіктестік қарым-қатынас жасауға ыңғайлы орта құру.
    Оқушыларды ынтымақтастық қарым-қатынасқа түсіру.
Шеңбер  құрып, қасындағы досының есіміне басталатын әріпті қолдана отырып, сын есімдер айту арқылы таныстыру.
Оқушыларға шаттық шеңбер құрғызып бір-біріне жылы лебіздерін білдіртемін. 
Б)Қар ұлпаларының суреті арқылы шағын топтарға бөлу.
1-топ 2-топ 
Ә)Дәптерге күнді жаздыру.
Ақпанның  жиырмасы.
 Бағалау тәсілімен таныстыру.
«Жапондық бағалау»
Әр стратегиядан кейін бағалап отыруды сұраймын.    Оқушылар сыныптастарын сын есімдерді қолдану арқылы таныстырады.
Мысалы: Құндыз — қайырымды, қарапайым оқушы.
Б)Қар ұлпаларының суретін алу арқылы шағын топтарға бөлініп отырады, топ басшысын сайлайды.
Ә)Қазақ әдебиеті  кітабын, дәптерлерін даярлайды. 

    Ауызша мадақтау
«Тамаша!»
«Жарайсыңдар!»
«Қыс көрінісі»

қулық, 
 
Қар ұлпалары суреті

Күн реті жазылған

Тұсауке
сер

Негізгі бөлім
«Болжау» стратегиясы
Мақсаты: ой белсенділіктерінің дамуына ықпал ету.
Жаңа білімді игерту
Сабақ  тақырыбы:
Абай            «Қыс» өлеңі
«Кім жылдам?»
Мақсаты: өткен сабақтан алған білімдерін пысықтау.
    Интербелсенді тақтадан қыстың суретін көрсетемін. Оған боранның дыбысын қосамын. Боранның дыбысын естірту.
— Мына  көріністе  жылдың  қай  мезгілі  бейнеленген?
— Қыс айларын ата.
-Қыс дегенде көз  алдымызға  не  елестейді?

-Бүгінгі сабақ не туралы болмақ?
—    Ендеше, бүгін Абай  Құнанбайұлы-ның  “Қыс”  өлеңімен  танысамыз.
Сабақтың тақырыбын хабарлау, жалпы мақсатты айту және 
оқушыларды мақсат қоюға тарту.
—    
1.    Абай кім?
2.    Қашан, қай жерде дүниеге келген?
3.    Абайдың шын есімі кім?
4.    Абайдың қандай өлеңдерін білесіңдер?
5.    Қандай әндерін білесіңдер?
6.    Қанша қара сөзі бар?
7.    Әжесінің есімі кім?
8.    Ал, шешесінің ше?
т.б сұрақтар арқылы үй тапсырмасы пысықталады.    Шағын топтағы оқушылар топтаса отырып суретті
шешеді және дыбыс естірту арқылы   ненің дыбысы екенін анықтайды. 
Оқушылардың пікірі тыңдалады.
Дәптерге сабақтың тақырыбын  жазады.
Оқушылардың сабаққа деген қызығушылықтары оянып, сұрақтарға жауап береді.
    «Өте жақсы»
«Жарайсыңдар!»
    Интербелсенді тақта, 
қыс  суреттері. 

«Қыс» дыбысы бейнебаян
Абай            «Қыс»

Қорытынды
«Мозайка»  стратегиясы.
Мақсаты: Оқушылардың ой-өрісін дамыту. 
Сұрақ-жауап
Мақсаты: сөздік қорларын дамыту.
«Алтын баған» әдісі
Мақсаты: жаңа сөздер бойынша жұмыс жасау.

Жаңа сөздер:

Сергіту сәті
Мақсаты: 
Ойды және дене мүшелерін сергіту.

«Жұптас, ойлан, бөліс» стратегиясы
Мақсаты:топтық жаңа білімді жинақтау,ынтымақта
са жұмыс жасай отырып, өз ойларын еркін, дәлелді түрде жеткізе білуге ықпал ету.

«3 минуттық эссе»
Мақсаты: өз ойын қағаз бетіне түсіру.
    Ал, енді балалар сендер қыс мезгілін көз алдарыңа қалай елестетесіңдер? Соны мына флипчартқа түсіріңдер.
Содан кейін қорғайсыңдар.

Оқулықпен жұмыс.
—    Жақсы, балалар,енді Абай атамыз қысты қалай суреттеген екен, оқулықта берілген мәтінді үнтаспадан тыңдатамын.

Осы өлеңде  не туралы айтылғанын  анықтау. 
—    -Қысты ақын кімге теңеп тұр? 
—    -Оны ақын қалай бейнелеген?
—    -Соқыр, мылқау дейтін себебі не?
—    -Түсі суық дегенді қалай түсінесің?

Оқушыларды жаңа сөздермен таныстырамын.
—    Өлеңде  түсініксіз  сөздер  бар  ма?

Ұшпа – шашыранды бұлт
Шидем – қойдың жабағысынан сыртын қаптап тіккен киім.
Қондыбай, Қанай – кедей ауылдың аттары.

Мұрын, құлақ, иық, қол, бөксе, аяқ қимылдарымен ауаға бірден беске дейінгі сандарды жазғызамын.
Шағын топтарға тапсырмаларды таратып беру:
1-топ: Қыстағы табиғаттың құбылыстарына болжам жазу.
2-топ: «Қыс» тақырыбына әңгіме құрастыру.
Оқушылардың шығармашылық қабілетін дамытуға,өздерінің үйренген білімдерін тексеруге арналған  «3 минуттық  эссе» жазғызамын.
«Қыс» өлеңінен қандай әсер алдым?
Әр топ өз тапсырмаларын жұппен содан кейін топпен талқылайды. Салған суреттерін қорғайды.
Оқушылар өлеңді 
түсіне оқи отыра екі жақты түсіндірмелі күнделікпен жұмыс жасайды.
Түсініксіз сөздермен жұмыс жасайды.
Оқушылар қозғалысқа түсу арқылы бойларын сергітеді.

Топтардағы  спикерлер оқушыларға тапсырмаларды бөліп береді де, бірлесе орындайды. 
Топ алдында жұмыстарын қорғайды.
Жұмысты қорғауға шығатын оқушыны топ спикері анықтап отырады.

 «Автор орындығынан оқу» әдісі бойынша алға орындыққа отырғызып дауыстап оқиды.
    
Тамаша, керемет
Өте жақсы балалар!
Өте жақсы!
«Өте тамаша!»
«Өте жақсы!»
Ұнаған жауаптарды мадақтау
Флипчарт, маркер.

«Қыс» өлеңі айтылым бойынша.

Жаңа сөздер
флипчарт
Қиындылардан құралған суреттер.
Рефлексия
«Қосу, алу, қызықты» стратегиясы Мақсаты: игерген білім жайында кері байланыс жасау

Бағалау

Үйге тапсырма
    -Сонымен, бүгінгі сабақтың мазмұны не туралы болды?
-Ақын қысты кімге теңейді?
-Қандай бейнелі сөздермен таныстық? 
Оқушылар  сабақтан алған әсерлерін қар ұлпаларына жазып, жапсыру арқылы білдіреді.

Шағын топтағы оқушыларды аққала суреті арқылы бағалау.

«Блоб ағашы»

Күнделікті енді ашайық,
Үй тапсырмасын жазайық.
Бүгінгі  алған білімді,
Ұмытпай, есте сақтайық!

«Қыс» өлеңін жаттау.
    

   — өте жақсы
  — жақсы

          — әлі де еңбектену
                   керек

«Аққалада» жазылған  үйге орындайтын тапсырманы алады.    Ауызша мадақтау
«Жарайсыңдар, білімпаздар!»