Қазақстанның Төтенше жағдайлар министрлігі мен жергілікті әкімдіктердің мәліметінше, тек 2024 жылы ел аумағында терезеден құлаған 130-дан астам бала тіркелген. Олардың тоғыздан астамы көз жұмған, ал қалғандары түрлі деңгейдегі жарақатпен ауруханаға түскен.
2025 жылдың алғашқы жартыжылдығында тек Маңғыстау облысының өзінде 8 оқиға тіркеліп үлгерген. Бұл — өткен жылдың жылдық көрсеткішінен асып кеткен. Елордада биылғы жылдың алты айында 51 бала биіктіктен құлаған, олардың тоғызының өмірін сақтап қалу мүмкін болмаған.
Мұндай қайғылы оқиғалар не себепті орын алуда?
Мамандар мұның бірнеше себебін атайды:
- Ата-аналардың салғырттығы
Көп жағдайда кішкентай балалар үлкендердің қарауынсыз қалады. Балалардың қызығушылығы мен белсенділігі жоғары, ал қауіп-қатерді бағамдау қабілеті әлі толық дамымаған. - Қауіпсіздік жабдықтарының болмауы
Масадан қорғайтын торлар терезеден құлауға қарсы қорғаныс құралы болып саналмайды. Керісінше, бала оны шынайы қоршау деп қабылдап, сүйеніп, құлап кетуі мүмкін. - Пәтер ішіндегі жиһаздың дұрыс орналастырылмауы
Терезе маңында орналасқан төсектер, үстелдер, орындықтар балалар үшін "баспалдақ" рөлін атқарады. - Көпқабатты үйлер санының артуы
Урбанизация үдерісі аясында қалаларда көпқабатты тұрғын үй кешендері көбейіп жатыр. Бұл жағдай қауіп деңгейін де арттырады.
Төтенше жағдайлар министрлігі мен балалар дәрігерлері ата-аналарға келесідей кеңес береді:
- Терезелерге қосымша қорғаныс торлары орнатыңыз. Бұл арнайы қауіпсіздік құрылғылары баланың терезені толық ашуына жол бермейді.
- Масадан қорғайтын жеңіл торларға сенбеңіз – олар салмаққа төтеп бере алмайды.
- Жиһаздарды терезе маңынан алыстатыңыз.
- Балаларды қараусыз қалдырмаңыз, әсіресе кішкентай жастағыларды.
- Үнемі қауіпсіздік ережелерін түсіндіріп отырыңыз.
Балалардың өмірі – тек ата-ананың емес, бүкіл қоғамның жауапкершілігі. Әлеуметтік желілерде таралатын бейнероликтер, куәгерлердің үндеуі, жергілікті әкімдіктер мен БАҚ-тың ескертуі – бәрі қауіпті жағдайлардың алдын алуға бағытталған.
Бірақ ең бастысы – саналы тәрбие мен алдын алу. Статистика – жай ғана сандар емес. Оның артында тағдырлар, орны толмас қайғылар тұр.
Балалардың терезеден құлауы – кездейсоқтық емес, ескерілмеген қауіп. Бұл мәселені шешу үшін отбасылық жауапкершілікпен қатар, мемлекеттік деңгейдегі кешенді алдын алу жұмыстары қажет. Себебі бір сәттік салғырттық бір баланың өміріне балта шабуы мүмкін.