| Сабақтың тақырыбы: | Қоғам мен табиғат арасындағы байланыс, табиғат ресурстарының жіктелуі |
| Сабақтың мақсаты: | Табиғат пен қоғамның өзара әрекеттесуі туралы түсінік беріп, көзқарастарын қалыптастыру. |
| Сабақтың міндеті: | Оқушылар қоғам мен табиғаттың өзара қатынасы туралы білімдерін қалыптастырадыОқушылардың жұппен, топпен жұмыс жасай отырып, ойлау, өз пікірін еркін жеткізу, ізденгіштік, ақпараттарды салыстыру қабілеттерін дамыту. Топтық жұмыстағы «Алтын ережені» сақтай отырып, бірін-бірі тыңдай білуге, көмектесе білуге, ортақ шешім қабылдай білуге, өзін-өзі және өзгелерді әділ бағалай білуге тәрбиелеу. |
| Күтілетін нәтиже: | Білу: Қоғам мен табиғаттың өзара әрекеттесуі туралы білетін болады. Түсіну: Географиялық орта туралы түсінеді.Қолдану: Табиғат және географиялық орта түсініктерінің ұқсастығы мен айырмашылығын анықтай алады. Оқушылар өздігінен білім алуды үйренеді , мәтін бойынша берілген тапсырмаларды ой електерінен өткізіп, талдай алатын болады, өзіндік ой қалыптасады . Тақырыптық карталармен және статистикалық материалдармен жұмыс істеу біліктіліктері қалыптасады. |
| Сабақта қолданылатын әдістер: | Топтық жұмыс, жұптық жұмыс |
| Сабақта қолданылатын модульдер: | Оқыту мен оқудағы жаңа тәсілдерСыни тұрғыдан ойлауға үйрету.Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалауОқыту мен оқуда АКТ-ны пайдалануТалантты және дарынды балаларды оқытуОқушыларды жас ерекшелігіне сәйкес оқыту және оқуОқытуды басқару және көшбасшылық |
| Бағалау әдістері: | Өзін-өзі бағалау, топтық бағалау, Бағдаршам, Температураны өлшеу, критерий арқылы бағалау, Сөздік бағалау Рефлексия арқылы білімдерін тексеру |
| Тақырыпты ашуға қолданылатын әдіс-тәсілдер, стратегиялар: | «Тілек ағашы», «Кім шапшаң», «Ой қозғау» сұрақтары, «Ақылдың 6 қалпағы» әдісі, «Постермен жұмыс», «Венн диаграммасы», «Бір айналым шеңбер» тәсілі |
| Негізгі дерек көздері мен құрал-жабдықтар: | Оқулық, Интернет материалдары, тақырыптық суреттер мен таныстырылым, стикерлер түрлі-түсті, атлас карта, кескін карта, дидактикалық таратпа материалдар |
| Сабақ кезеңдері | Мақсаты | Мұғалімнің іс-әрекеті | Оқушының іс-әрекеті | Уақыт (минут) | Бағалау |
| Ұйымдастыру кезеңі | Сыныпты ұйымдастырып, оқушылар зейінін тұрақтандыру.Жылы қарым-қатынасты орнықтыру | Психологиялық тренинг. «Тілек ағашы».Тілек ағашына тілектерін жазып іледі. | Оқушылар тапсырманы орындап, тыңдайды | 2 | - |
| Топтық жұмыс арқылы анағұрлым жоғары нәтижеге жету үшін | «Түстер» әдісі арқылы топқа бөлу. Бағалау парақтары таратылады | Оқушылар түстер бойынша 3топқа бөлінеді.Бағалау парақтарына алдағы тапсырмалардың орындалу барысын белгілеп отырады | 1 | - |
| Оқушылардың білімдерін тексеуге арналған тапсырмалар | «Кім шапшаң» ойынын ойнай отырып, бұрынғы Картамен жұмыс.Дүние жүзінің саяси картасынан көрсету.Экономикасы жоғары дамыған мемлекеттер:АҚШ-Вашингтон,Канада-Оттава, Ұлыбритания-Лондон,Франция-Париж,Германия-Берлин,Италия-Рим.ТМД елдері:Қазақстан-Астана, Қырғызстан-Бішкек,Өзбекстан-Ташкент,Тәжікстан-Душанбе, Түрікменстан-Ашхабад, Армения-Ереван,Азербайджан-Баку,Молдова-Кишенев, Украйна-Киев, Беларуссия-Минск,Ресей-Москва.Қоныс аударушы капитализм елдері:Австралия Одағы,Жаңа Зеландия,Канада, О.А.Р.Израиль.Көш басындағы дамушы елдер: Қытай,Үндістан,Бразилия,Мексика.Азия жолбарысы не/се Жаңа индустриалды елдер:Корея Республикасы, Тайвань, Сингапур,Тайланд, Малазия, Индонезия, Филипин.1.Экспансия 2.Экономикалық белсенді халық3.Этногенез 4.Эмиграция 5.Иммиграция 6.Агломерация 7.Мегалополис 8.Субурбандалу 9.Географиялық орта. | Тақтаға шыққан оқушы кез-келген қағазға жасырылған сұрақты таңдай отырып, жауап береді. | 2 | Үш шапалақ арқылы бағаланады |
| БілуЖаңа тақырыпқа ену | Теориялық материалды еске түсіру арқылы оқушының қызығушылығын ояту | «Ой қозғау » сұрақтарыАдам мен табиғат бірге қалай өмір сүреді? | Өз ойларын топ ішінде талдап, ойларын айтады | 2 | Сөздік бағалау (ауызша кері байланыс) |
| Түсіну Оқулықпен жұмыс | Тақырыптың мақсаты мен міндетін ашу. | «Алты қалпақ» ойынын өткізеді, сабақта1 топқа Ақ қалпақ тақырып бойынша негізгі мәліметтерді беруге2 топ Қызыл қалпақ тақырыпты оқығаннан кейін ішкі сезім, эмоция, сезінулер және интуицияны білдіруге3топ Сары қалпақ адамның әсерінен пайда болған антропогендік табиғат кешендері туралы оптимистік ойлар айтуға4 топ Қара қалпақ қоғам мен табиғаттың өзара әрекеттесуінің пайдасынан көрі зияны көп деген негативті пікірді алып қорғауға.5 Топ Көк қалпақ тақырып бойынша жоғары деңгейде пікір білдіруге тапсырма береді. | 1.Оқушылар берілген тапсырманы ақылдың алты қалпағы бойынша постер жасап, қорғайды. 2 . Оқушылар сұрақтар қойып, бір-бірлерін бағалайды. | 6 2 | «Бағдаршам» стратегиясы арқылы бағалау жүредіЖасыл карточка көтерген оқушылар – барлығын түсінді. - Не түсіндіңіз?Сары және қызыл карточка көтергендер: - Сіздерге не түсініксіз? |
| Сергіту сәті | Оқушылардың ойларының сергек екендігін білу | Сергіту сәті | Оқушылар қимыл-қозғалыс жаттығуларын орындайды. | | - |
| Қолдану Дәптермен жұмыс | Географиялық нысандар атауынесте сақтау. | Тақырыптағы негізгі ұғымдарды дәптерге жазады | Әр топтың топ басшысы тапсырманың орындалуын қадағалайды | | «Температураны өлшеу» стратегиясы арқылытоптық жұмысты бағалау жүреді |
| Талдау | Тақырып бойынша салыстыру және талдау | «Табиғат» және «географиялық орта» ұғымдарының ұқсастықтары мен айырмашылықтарын венн диаграммсы арқылы анықтауға тапсырма беріледі. | Оқулықты пайдалана отырып, «Табиғат» және «географиялық орта» ұғымдарын салыстырады | | Топтардың бағалауыЕкі жұлдыз, бір ұсыныс арқылы бағалау |
| Жинақтау | Жаңа тақырып бойынша білімдерін тұжырымдау | Картамен жұмыс «Айтқанымды көрсете аламын, көрсеткенімді айта аламын»Барлық табиғат ресурстарының қоры бар елдер:(Ресей, АҚШ, Қытай, Канада)Алуан түрлі табиғат ресурстарының мол қоры:(Аустралия, Бразилия, Қазақстан, Украйна, Үндістан)Бір немесе бірнеше ресурс түрлерінің халықаралық маңызы бар ірі кен орындары:(Парсы шығанағы елдері –мұнай мен газ,Оңтүстік Африка Республикасы(ОАР)- алтын,алмаз, Анд елдері мен Қазақстан мыс пен полиметалл, Марокка- фосфорит, Габон- марганец).Табиғат ресурстарын импорттайтын елдер :( Жапония, Корея республикасы, Сингапур)Неліктен кейде табиғат ресурстарының мол қоры ел экономикасының өркендеуіне септігін тигізе алмайды? Мысалы: Алтын тақта отырған «Боливия»(Себебі ел экономикасы тек табиғат ресурстарымен байланысты емес, жерінің ауданы, еңбек ресурсының құрылымы, жалпы жиынтық өнімнің көлемі мен құрылымы, халқының өмір сүру деңгейі, елдің халықаралық еңбек бөлінісіндегі орны сияқты көрсеткіштер мен есептелінеді.Жапония, Корея республикасы, Сингапур минералды ресурстарды импорттайды, бірақ экономикасы жақсы дамыған себебі не?(елдің әл-ауқаты, өмір сүру деңгейі, сауаттылығы, білімі ,өмір сүру ұзақтығы,Жалпы ішкі өнім,жиынтық ұлттық өнім және елдің халықаралық еңбек бөлінісіндегі орны сияқты маңызды көрсеткіштер жоғары болуымен сипатталады.) | Ресурстармен қамтамасыз етілу деңгейі бойынша ірі елдерді картадан табу, белгілеу. | | 5 сұрақтың жауабын а,б,с жауаптары бойынша белгілерін көтеру |
| Бағалау | Жаңа тақырып бойынша өз ойларын жеткізе білуі | Қазақстанға қатысты «қоғам мен табиғат арасындағы байланыс» ұғымын қолдануға бола ма? | Қазақстанға қатысты осы ұғымдардың қолданылуына баға береді. . | 5 | Бірінші болып айтқан топқа мұғалімнің мадақтауы |
| Үй тапсырмасы | | тақырып Тақырып соңындағы тапсырма | | 1 | - |
| Кері байланыс | Сабақ соңындағы оқушылардың көңіл-күйлерін анықтау | Оқушыларға «Бір айналым шеңбер» тәсілі бойынша кері байланысты орындатады. | «Бір айналым шеңбері» тәсілі бойынша оқушылар сабақ туралы ойларын айтады | 2 | - |
