Қазақ тілінен тыңдалым тапсырмалары

• Қандай жануарлар қысқы ұйқыға жатады?

• Балық, борсық, суыр, аю, саршұнақ

• Жылан, қоян, аю, суыр, түлкі

• Кесіртке, қосаяқ, қоян, қарақас, жарқанат

• Жанат, кірпі, саршұнақ, қосаяқ, тышқан

• Қысқы ұйқыға жатқанда мұз қатып қалса, күн жылынып, мұз ерігенде тірілетін қандай жануар?

• Тереңдігі екі жүз жиырма сантиметрге жететін жеке-жеке індер қазып ұйықтайтын қандай жануар?

• Мәтінде жауабы жоқ сұрақты тап:

• Қандай жануарлар қыста ұйқыға кетеді?

• Балықтар қайда ұйықтайды?

• Жанат, қарақастар қалай ұйқыға кетеді?

• Тереңдігі екі-үш метр ін қазып ұйықтайтын қандай жануарлар?

• Қысқы ұйқыны жапырақтың астында, індерінде, жер жарықтарында, ағаш түбіңде өткізетін қандай жануарлар?

• Жылан, кесіртке

Алғыс Парижде Барри деп аталатын сенбернар тұқымдас итке орнатылған ескерткіш бар. Оның тұғырына былай деп жазылған: ’’Қажымас қайратты Барри қырық адамды ажалдан аман алып қалды. Қырық бірінші адамды құтқару кезінде оның өзі өлді.» Сенбернарлар — тауда апатқа ұшырағандарды құтқаратын иттер. Барри осылайша қырық адамды ажалдан құтқарған. Қалың қардың астында қалған қырық бірінші адамнан тіршілік белгісі білінбеген. Ит оны қардан аршып алып, демімен жылытып, бетінен тілімен жалайды. Апатқа ұшыраған адам есін жиып, көзін ашады. Бірақ иттен қорқып кетеді де, оны атып тастайды. Сенбернардың бұл оқиғасы бүкіл әлемді қатты толқытады. Олар Барриге ескерткіш орнатады.94 сөз, Ол кім? Бұл не? кітабынан.

Мәтінге байланысты тест тапсырмалар:

• Не себепті Барриге ескерткіш орнатқан?

• Ерекше тұқымдас ит болғандықтан

• Қырық бірінші адамды құтқару кезіндегі ерлігі үшін

• Париждегі ерекше тұқымдас иттер арасында өткен жарыста жеңгендігі үшін

• Барлық жауап дұрыс

2.Барри қандай апатқа ұшыраған адамдарды құтқарған?

• Тауда апатқа ұшырағандарды құтқарған

• Суға кеткен адамдарды құтқарған

• Тауда із-түссіз жоғалып кеткендерді тапқан

• Өртке оранған ғимараттақалған адамдарды құтқарған

3.Қай сұрақтың жауабын мәтіннен табу мүмкін емес?

• Қай қалада Барри деп аталатын сенбернар тұқымдас итке ескерткіш орнатылған?

• Сенбернарлар қандай иттер?

• Барриге не себепті ескерткіш орнатады?

• Адамдар тауда апатқа қалай ұшыраған?

4.Қырық бірінші адам Барриді неліктен атып тастайды?

• Ит үргендіктен

• Иттен қорқып кетеді

• Иттерді жеккөреді

• Ит қауып алады

5. Парижде Барри деп аталатын сенбернар тұқымдас итке орнатылған ескерткіште қандай жазу жазылған?

• Сенбернарлар — тауда апатқа ұшырағандарды құтқаратын иттер.

• Барри қырық адамды ажалдан құтқарған.

• Қажымас қайратты Барри қырық адамды ажалдан аман алып қалды.

• Барриге үлкен алғыс!

Ұлы күйші Өнерде өзіндік қолтаңбасымен жарқырай көрінген Қазанғапұлы Тәттімбет қазақ халқының ұлы күйшісі. Тәттімбеттің туып-өскен ортасы көшпелілердің сан ғасырлық музыка мәдениетінің дәстүрі орныққан, арқауы бекіген өңір. Күйшіліктің тарихи тек-тамыры үзілмеген, рухани құнарлы аймақ. Тәттімбет күйлерінің арқауы -өзі ғүмыр кешкен орта, өзі білетін ата-бабасының тарихы. XIX ғасырдағы ұлт мәдениетінің қайта өрлеу кезеңінде Тәттімбетті ең жарық жұлдыздарымыздың бірі етіп көрсететін қасиеті де осында. Тәттімбет өз заманының белгілі, беделді, лауазымды адамы болды. Халқы оны көзінің тірісінде-ак тура бидің соңғы тұяғы, сал-серісі, арқалы өнердің біртуары ретінде таныды. Қазақ өнері тарихында Құрманғазы, Біржан сал, Тоқа, Ықылас, Жанақ, Жаяу Мұса сияқты дарындар Тәттімбетпен қадірлес, сыйлас қана емес, оның бойындағы аруақты өнерді ұлттың игілігі, ұрпақтың ырысы деп таныған.108 сөз, А.Сейдімбеков.Мәтінге байланысты тест тапсырмалар:

1.Тәттімбет күйлерінің басты тақырыбы, арқауы не?

• Қазақ халқын оқу-білімге шақыру, халқының надандығы

• Өзі ғұмыр кешкен орта, өзі білетін ата-бабасының тарихы

• Қазақ өнері тарихындағы дарынды тұлғалар

• Туған жер, ел басқару

2.Тәттімбет Қазанғапұлы кім?

3.Халқы Тәттімбетті қалай бағалады?

• Қазақ өнері тарихында Құрманғазы, Біржан сал, Тоқа, Ықылас, Жанақ, Жаяу Мұса сияқты дарындармен тең дәрежеде

• Қазақ халқының ұлы күйшісі

• Тура бидің соңғы тұяғы, сал-серісі, арқалы өнердің біртуары

• Ұлттың игілігі, ұрпақтың ырысы

4.Мәтінге сәйкес мақалды тап:

• Өнер көзі халықта

• Өнерлі адам ешкімге жалынбайды

• Батыр туса – ел ырысы

• Ат – ер қанаты

5.Мәтінде «авторитетный» сөзінің қазақша аудармасын тап: