Сноуден Ресей азаматтығын алу ниеті туралы мәлімдеді

АҚШ-ның Ұлттық қауіпсіздік агенттігінің (АНБ) бұрынғы қызметкері Эдвард Сноуденнің айтуынша, ол және оның әйелі қос азаматтық алуға өтініш берген.

Американың арнайы қызметтері тыңшылық жасады деп айыпталған АҚШ Ұлттық қауіпсіздік агенттігінің бұрынғы қызметкері Эдвард Сноуден 2 қарашада Twitter-де Ресей азаматтығын алу туралы өтініш бергенін мәлімдеді.

«Көп жылдар бойы ата-анамыздан бөлек болғаннан кейін, әйелім екеуміз ұлымыздан айырылғымыз келмейді. Сондықтан қазіргі пандемия мен жабық шекаралар дәуірінде біз екі орыс-американ азаматтығын алуға өтініш береміз», — деп жазды ол.

Сноуден өзінің және әйелі Линдсидің «ұлын Американың барлық құндылықтары бойынша, «өздері жақсы көретін, соның ішінде өз ойларын айту еркіндігінде тәрбиелейтіндігін» ескере отырып, американдық болып қала беретіндігін түсіндірді.

«Мен АҚШ-ға оралатын күнді асыға күтемін, осылайша бүкіл отбасы қайта қауышады», — деді АНБ-нің бұрынғы офицері.

Қазан айында Сноуденнің Ресейде мерзімсіз тұруға рұқсат алғаны белгілі болды. 2013 жылдың маусымында Сноуден АҚШ пен Ұлыбританияның барлау қызметтерінің Интернеттегі қадағалау бағдарламалары туралы құпия материалдарды The Washington Post пен The Guardian басылымдарына берді. Содан кейін ол Гонконгқа, ал содан Мәскеуге ұшып келді.

Ресей Сноуденге уақытша баспана берді, ал 2014 жылы ол үш жыл мерзімге Ресейде тұруға рұқсат алды, кейіннен 2020 жылға дейін ұзартылды. Американдық барлау мәліметтері бойынша, Сноуден Мәскеуге келген сәттен бастап ол Ресейдің арнайы қызметтерімен тұрақты байланыста болған.

АҚШ-да бұрынғы американдық барлау техникіне шпиондық және мемлекеттік меншікті жымқырды деп айып тағылды. 2015 жылдың қазанында Сноуден Америка үкіметімен Америка Құрама Штаттарына оралу туралы келісімді бұзуға келіскенін және құпия ақпаратты дауыстап айту құқығымен әділ сот талқылауына кепілдік берген жағдайда түрмеге қамауға дайын екенін мәлімдеді.

2016 жылдың қыркүйегінде Сноуден АҚШ-ның сол кездегі президенті Барак Обамадан кешірім сұрады. Ол американдық және британдық барлау қызметтерін қадағалау туралы құпия құжаттарды жариялау Америка Құрама Штаттарының азаматтарына пайдалы болды, сонымен қатар моральдық тұрғыдан дұрыс болды деп айтты.

Алайда, Обама АҚШ Ұлттық қауіпсіздік агенттігінің бұрынғы қызметкерін американдық сот оны кінәлі деп тапқаннан кейін ғана кешіре алатынын айтты. 2020 жылдың тамызында АҚШ президенті Дональд Трамп Сноуденді кешіру туралы ойлануға болатынын айтты.

Сноуден АНБ американдықтардың телефон сұхбаттарын жаппай бақылап отырғаны туралы хабарлағаннан кейін қыркүйек айында, жеті жыл өткен соң, АҚШ апелляциялық соты оны заңсыз деп тапты.

Керімсал Жұбатқанов