Ресейдің минералды — шикізат базасын молайтуды талдап, дамыған мұнай кен орындарының дәлелденген қорларының болуы шамамен 35 жыл, ал табиғи газ 50 жылдан асады

Есеп палатасының сарапшылары Ресейдің минералды — шикізат базасын молайтуды талдап, дамыған мұнай кен орындарының дәлелденген қорларының болуы шамамен 35 жыл, ал табиғи газ 50 жылдан асады деген қорытындыға келді. Бақылау бөлімінің материалдарында көрсетілгендей, Ресейдің жер қойнауында «әлемге белгілі минералдардың көпшілігі жатыр».
«Қазақстан әлемде газ қоры бойынша бірінші орында, мұнай қоры бойынша алтыншы, сонымен қатар никель, платиноидтар, алтын, темір рудасы және басқа да пайдалы қазбалар қоры бойынша көшбасшы», — деп санайды Ресейдің Есеп палатасы. Сонымен бірге, департамент мамандары қазіргі уақытта Ресейдің минералды ресурстарында анықталған 283 минералдың 86 — сы өндіріліп алынғанын, олардың 1/5 бөлігі өндірілетіндігін айтады.
«Өндірілген игерілген кен орындарының дәлелденген қорларымен қамтамасыз ету шамамен 35 жылға жетеді. Алайда қалпына келтіру қиын мұнай қоспағанда (барлық қордың 65 %), бұл кезең 20 жылдан аспайды. Табиғи газдың қоры 50 жылдан асады, алайда құрғақ газдың қоры әлдеқайда төмен», — дейді Ресейдің Есеп палатасы.
Сонымен қатар, баяндамада: «Ресейдің минералды — шикізат базасы өзінің барлық байлықтары мен алуан түрлілігімен қазіргі жағдайда тоқырау қаупіне ие және экономикалық өсудің драйвері бола алмайды» делінген. Минералды — шикізат базасын құру үшін «іздеу қорының» әлеуеті жер қойнауы туралы геологиялық білімнің жеткіліксіз болуына байланысты шектеулі. Бүгінгі күні орташа масштабты карта ел аумағының 24, 1 %- ын алады.
«Геологиялық саланы одан әрі дамыту үшін алдыңғы қатарлы технологиялар, инвестициялық тартымдылық, заманауи нормативтік реттеу, цифрландыру және геологиялық ақпараттың ашықтығы жеткіліксіз», — деп ескертеді Есеп палатасы.
Сондай — ақ, баяндамада дамыған кен және мұнай — газ провинцияларында ірі кен орындарын ашудың әлеуеті іс жүзінде таусылды деп айтылған. «Жағдай елдің дамымаған аймақтарында МСБ – Шағын Орта Бизнесті дамытуға инвестиция салудың жоғары тәуекелдерімен күрделене түседі. Бұл геологиялық — барлау жұмыстарының оң нәтижелерін алудың ықтималды сипатымен, сондай — ақ қажетті инфрақұрылымның жоқтығынан жаңа кен орындарына сұраныстың болмауымен байланысты», — делінген хабарламада.
Есеп палатасы «Арктикадағы ең үлкен шикізат қорына қарамастан, қазіргі есептеулер бойынша бүкіл ресейлік барланған газ қорының шамамен 80 %, мұнайдың 60 %, никельдің 98 %, платина металдарының 87 %, сирек кездесетін жердің 66 % бар екендігіне назар аударады. «металлдар, 49 % қалайы, 31 % хром және т. б., олардың Арктика экожүйелерінің» нәзіктігін «ескере отырып, оларды өндіру аумақтың экологиялық тепе — теңдігін бұзуы мүмкін».

Керімсал Жұбатқанов, Қазақ — Орыс халықаралық университетінің доценті, тарих ғылымдарының кандидаты