2020 жылы жәрдемақылар кімдерге және қалай төленеді — Қазақстан жаңалықтары

Қазақстан Республикасының президенті қол қойған «2020-2022 жылдарға арналған республикалық бюджет туралы» Қазақстан Республикасының Заңына және «Зейнетақы төлемдерінің мөлшерін ұлғайту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысына сәйкес, 2020 жылғы 1 қаңтардан бастап зейнетақы мен жәрдемақы қайта есептелді.

Бұл төлемдер кімге және қаншаға өсетіні туралы «РАБАТа» газетінің редакциясына Еңбек, әлеуметтік қорғау және көші-қон комитетінің Шымкент қаласы бойынша департаментінің №1 зейнетақы және әлеуметтік қамтамасыз ету бөлімінің басшысы Людмила Викторовна Ефремова хабарлады

2020 жылдың қаңтарына дейін тағайындалған зейнетақылар алынған зейнетақының 7% -на көбейтіледі. Мәселен, көбейтуге дейінгі зейнетақы мөлшері 57 900 теңгені құраса, 2020 жылдың 1 қаңтарынан бастап ол 61953 теңгеге тең болады. Ең төменгі зейнетақы мөлшері 36108 теңгеден 38636 теңгеге дейін артады. 2020 жылы алғаш рет зейнетақы алуға өтініш білдірген азаматтар үшін ең жоғары табыс (жалақы) соманы есептеу үшін 46 айлық есептік көрсеткіш есептеледі. Ол 121 946 теңгеден аспайды. Мысалы, егер нақты табыс 180 000 теңгеден асса, зейнетақы есептеу үшін 121 946 теңге кіріс қабылданады.

2020 жылдың 1 қаңтарынан бастап айлық есептік көрсеткіш  2651 теңге, ең төменгі күнкөріс деңгейі 31183 теңгені құрайды. Ең төменгі базалық зейнетақы төлемі 16839 теңгені құрайды. Ең төменгі зейнетақы (2018 жылы тағайындалған адамдар үшін) 38 636 теңгені құрайды. Ең төменгі жалақы — 42500 теңге. Мүгедектікке, асыраушысынан айырылуына байланысты мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақылардың, ерекше зиянды және ауыр еңбек жағдайларында жұмыс істейтін адамдарға берілетін мемлекеттік арнайы жәрдемақылардың, бала жәрдемақыларының (бір реттік және бір жылға дейінгі бала күтімі), сондай-ақ көп балалы отбасылар мен ата-аналарға берілетін жәрдемақылардың ұлғаюы (қамқоршыларға, қорғаншыларға) айлық есептік көрсеткіш (АЕК) және күнкөріс минимумының (ПМ) мөлшерінің өзгеруін ескеру үшін қарастырылған.

Соғыс ардагерлеріне берілетін жеңілдіктер Ұлы Отан соғысының мүгедектері мен ардагерлеріне берілетін арнайы мемлекеттік жәрдемақы 42 426 теңгені (16 АЕК) құрайды. Ұлы Отан соғысына теңестірілген және мүгедектер алатын жәрдемақы 20 016 теңге (7,55 АЕК). Ұлы Отан соғысының қатысушыларына теңестірілген адамдарға — 16 410 теңге (6,19 АЕК). Ұлы Отан соғысы кезінде қайтыс болған жауынгерлердің жесірлері — 11 877 теңге (4,48 АЕК) төленеді.

Соғыстан кейінгі кезеңде қайтыс болған және тірі кезінде мүгедек деп танылған, қайта тұрмысқа шықпаған мүгедектер мен соғысқа қатысқандардың әйелдері (күйеуі) — 6787 теңге (2,56 АЕК). Тыл еңбеккерлеріне берілетін жәрдемақы — 5647 теңге (2,13 АЕК). Кеңес Одағының Батырлары, соғысқа қатысқан үш дәрежелі Даңқ орденінің иесі үшін ай сайын 367 509 теңге (138,63 АЕК) төленеді. «Халық қаһарманы» және «Қазақстанның Еңбекб ері» атағы берілген адамдаға айлық жәрдемақының мөлшері — 138,63 айлық есептік көрсеткіш — 367 509 теңге.

Соғысқа қатысқан Социалистік Еңбек Ерлеріне — 197 898 теңге (74,65 АЕК). Саяси қуғын-сүргін құрбандары — 2837 теңге (1,07 АЕК). Жеке зейнеткерлер — 2837 теңге (1,07 АЕК) алады.

Мүгедектігі бойынша жәрдемақы келесідей ұлғаяды: жалпы аурудан мүгедектерге дейін:

І топ — 59 872 теңге 

II топ — 47 710 теңге 

III топ — 32 431 теңге 

16 жасқа дейінгі мүгедек балалар:

І топтар — 59 872 теңге 

II топтар — 49 581 теңге (кешкі 1,59),

ІІІ топтар — 37 420 теңге (13.00),

16 жасқа дейінгі мүгедек балаларға 43 657 теңге. Ерекше жағдайлардағы жұмыс үшін жәрдемақы № 1 тізімге сәйкес алушыларға (еңбек жағдайлары зиянды кәсіпорындарда жұмыс істейтін адамдар) 9,42 АЕК мөлшерінде 24973 теңгеге дейін артады. №2 тізімдегі алушы үшін 22 216 теңгеге дейін (8,38 АЕК) артады.

Асыраушысынан айрылу бойынша жәрдемақы

Ата-анасының, баласы немесе отбасы мүшелерінің біреуі болмаған кезде ай сайынғы төлемдер төленеді:

бір адамға — 26 818 теңге

екі адамға — 46 463 теңге

үш адамға — — 57 689 теңге

төрт адамға — 61 119 теңге 

бес үшін — 63 302 теңге

алты немесе одан да көп үшін — 65 797 теңге.

Жетімдерге әрқайсысына 36 796 теңге беріледі.

Балаларға арналған жәрдемақы

Бала туылуына байланысты бір реттік жәрдемақы:

— бірінші, екінші және үшінші балаға — 100 738 теңгеге дейін (38,0 АЕК), төртіншіден — 167 013 теңгеге дейін (63,0 АЕК).

Жұмыс істемейтін әйелдер үшін бір жасқа дейінгі баланы күтуге ай сайынғы жеңілдіктер:

бірінші бала үшін — 15 270 теңге (5.76 АЕК)

екіншісі бала  үшін — 18 054 теңге (6,81 АЕК)

үшінші бала үшін — 20 811 теңге (7) , 85 АЕК),

төртінші және одан да көп адамға — 23 594 теңге (8,9 АЕК).

Мүгедек баланы тәрбиелеу үшін — 43 657 теңге. I топтағы мүгедекке бала кезінен күтіміне төленетін жәрдемақы — 43 657 теңге. Көп балалы аналарға берілетін жәрдемақы «Алтын Алқа» (жеті және одан да көп бала) және Күміс Алха (алты және одан да көп бала) наградаларымен марапатталған көпбалалы аналар үшін ай сайынғы жәрдемақы 16 967 теңгеге (6,4 АЕК) дейін артады.

Жерлеуге арналған жәрдемақы

Жерлеуге жәрдемақы — 41621 теңге. Ұлы Отан соғысының мүгедектері мен қатысушыларын жерлеуге арналған жәрдемақы — 97 027 теңге.

2020 жылғы 1 қаңтардан бастап 4 немесе одан да көп кәмелетке толмаған баласы бар (18 жасқа дейінгі) көпбалалы отбасыларға немесе 23 жасқа дейінгі күндізгі оқу бөліміне мемлекеттік жәрдемақының жаңа түрі енгізіледі.

Бұл жәрдемақы отбасының кірісіне қарамастан, республикалық бюджеттен отбасындағы балалар санына қарай сараланған мөлшерде тағайындалады:

4 баламен — 42 496 теңге (16.03 АЕК);

5 баламен — 53127 теңге (20.04 АЕК);

6 баламен — 63 757 теңге (24.05 АЕК);

7 және одан көп баламен — 74 388 теңге (28.06 АЕК).

Қазіргі уақытта көп балалы отбасы ретінде арнайы мемлекеттік жәрдемақы алатын отбасылар, тиісінше 2018 жылға дейін тағайындалған отбасылар болып табылады. Жаңа жәрдемақыға көшу ХҚКО-ға жүгінбей-ақ автоматты түрде жүзеге асырылады.

Жаңа жәрдемақы 2020 жылдан бастап тағайындалады. 18 жасқа толғаннан кейін білімін жалғастыратын балалар жыл сайын тұрғылықты жері бойынша ХҚКО-ға оқу туралы анықтамаларын ұсынады.